Πόσο εύκολα παρασύρονται οι άνθρωποι από τα"μεγάλα" λόγια!!!
και φυσικά η αντίδραση υπήρχε και στη Γερμανία από έναν μάρτυρα, όπως ο άγιος Αλέξανδρος Schmorell
Άγιος
Αλέξανδρος Schmorell, ένας Νεομάρτυς κατά του ναζιστικού ολοκληρωτισμού
Έχει
παρατηρηθεί ότι πάρα πολλοί πολέμιοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας, βάλλουν κατ’
αυτής με αθεμελίωτες κατηγορίες. Δηλαδή κατηγορίες και μομφές αναπόδεικτες, που
εκστομίζονται και κατασκευάζονται μόνο και μόνο για να σπιλωθεί το ηθικό
ανάστημα της Εκκλησίας.
Ήδη από την σχολική, την μαθητική αλλά κυρίως την φοιτητική
περίοδο, ιδιαίτερα κατά τα τέλη του εικοστού αιώνος, πολλά τέτοια «ζητήματα»
που απασχολούσαν τους ανθρώπους, εύκολα γίνονταν αντικείμενο κακεντρεχούς
προπαγάνδας με ευτελείς στόχους. Ένας από αυτούς ήταν να αμαυρωθεί η ιστορικά
τεκμηριωμένη παρουσία της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας στο διάβα των αιώνων. Και εδώ
ακολουθείται το παράδειγμα των αιρετικών. Απομονώνουν ένα «συμβάν», του
προσδίδουν τις διαστάσεις που επιθυμούν αλλοιώνοντάς το και μετά το εντάσσουν
σε έναν κανόνα γενίκευσης. Έτσι υποτίθεται ότι θεμελιώνουν υποδείγματα γενικής ισχύος.
Μία από τις σαθρές και αναπόδεικτες κατηγορίες, που μετά λύσσας υιοθετούν οι
πολέμιοι της Εκκλησίας μας, είναι και αυτή: «Η Ορθόδοξη Εκκλησία συνεργάστηκε
με τα ολοκληρωτικά καθεστώτα»! Αποσιωπούν ή σκόπιμα αγνοούν ότι η Ορθόδοξη
Εκκλησία μας όχι μόνον αντετάχθη σε κάθε μορφής ολοκληρωτισμό, αλλά και
ανέδειξε Αγίους με την σθεναρή της αυτήν στάση. Και ναι μεν στην περίπτωση του
Σταλινικού ολοκληρωτισμού, οι περισσότεροι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, γνωρίζουν
λαμπρά παραδείγματα Αγίων, Νεομαρτύρων και Ιερέων, που έδωσαν μαρτυρία
αγωνιστικού πνευματικού ήθους κατά τόν εικοστό αιώνα. Στην χώρα μας, είναι
γνωστή η περίπτωση του «από Τραπεζούντος» Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρύσανθου, ο
οποίος κατά την άνοιξη του 1941 αντέταξε το σθεναρό του φρόνημα στις κατοχικές
Αρχές των Γερμανών, όταν αρνήθηκε να ορκίσει την διορισμένη κυβέρνηση
Τσολάκογλου. Σχεδόν ποτέ δεν αναφέρονται στο ζήτημα αυτό οι πολέμιοι της
Εκκλησίας.
Εκείνο όμως, πιστεύω, που δεν έχει καταστεί γνωστό, είναι
ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, έχει αναδείξει Αγίους που μαρτύρησαν κατά του
Ναζισμού. Ένας
από αυτούς είναι ο Άγιος Αλέξανδρος Schmorell, ο οποίος μάλιστα ήταν Γερμανός
και μαρτύρησε τον Ιούλιο του 1943.
Ο Αλέξανδρος Schmorell είχε γεννηθεί στην Ρωσία το 1917 από
Ρωσίδα μητέρα και Γερμανό πατέρα. Ο πατέρας του ο Hugo Schmorell ήταν γιατρός
και είχε σπουδάσει στην Ρωσία κατά την προεπαναστατική περίοδο. Ο παππούς του
Αλεξάνδρου από την πλευρά της μητέρας του, Nataliya Vvedenskaya, ήταν ιερέας
της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το 1918 η μητέρα του Αλεξάνδρου πέθανε από
τύφο και δύο χρόνια αργότερα ο Hugo Schmorell νυμφεύθηκε την Γερμανίδα
Elisabeth Hoffman που ήταν ρωμαιοκαθολική. Το 1921 για να αποφευχθούν οι
διώξεις που ασκούσαν απηνώς οι Μπολσεβίκοι, η οικογένεια Schmorell κατέφυγε και
εγκαταστάθηκε στο Μόναχο. Μαζί τους είχαν παραλάβει και την «παραμάνα» του
Αλέξανδρου, Θεοδοσία Lapschina. Αυτή ήταν που έδωσε Ορθόδοξη Χριστιανική αγωγή
στον μικρό Αλέξανδρο, έστω και εάν η μητριά του στα δύο παιδιά της, που
γεννήθηκαν στο Μόναχο, έδωσε ρωμαιοκαθολική αγωγή. Ο Αλέξανδρος από πολύ μικρή
ηλικία αγάπησε την Ορθοδοξία και μάλιστα παρότρυνε την μητριά του καθώς και τα
ετεροθαλή αδέλφια του να παρακολουθήσουν μαθήματα σε Ορθόδοξο Κατηχητικό
Σχολείο στο Μόναχο. Αγαπούσε με έμφαση την Ορθόδοξη Εκκλησία και παρακολουθούσε
κάθε Κυριακή την Θεία Λειτουργία. Ο Αλέξανδρος Schmorell ήταν ένας πιστός
Χριστιανός, πλήρως συνειδητοποιημένος και με ευαίσθητη συνείδηση. Ένα χρόνο
μετά την έκρηξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σπούδαζε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο
του Μονάχου Ludwig-Maximilian Universitat.
Υποχρεωτικά κατετάγη στον Γερμανικό Στρατό και εστάλη στο
Ανατολικό Μέτωπο. Υπηρετούσε ως βοηθός στρατιωτικού ιατρού. Ο Αλέξανδρος κατ’
επανάληψιν δήλωνε ότι του ήταν αδύνατον να πυροβολεί και να σκοτώνει είτε Ρώσο
είτε Γερμανό. Ήταν κάτι που ήταν αντίθετο στην Χριστιανική του αγωγή. Υπηρέτησε
αποκλειστικά ως στρατιωτικός ιατρός και έτσι ήλθε σε επαφή με τον ανθρώπινο
πόνο και μάλιστα βοηθούσε στην περίθαλψη (εκτός των Γερμανών) και Ρώσων
αιχμαλώτων που είχαν τραυματισθεί. Μετά από λίγο χρονικό διάστημα μετατέθηκε
στο Μόναχο κατά τον Οκτώβριο του 1942.
Ο Αλέξανδρος με μερικούς του φίλους από το Πανεπιστήμιο του
Μονάχου όπου σπούδαζε Ιατρική, ίδρυσε μια μυστική αντιναζιστική οργάνωση με
ειρηνικό χαρακτήρα, είχε τον τίτλο «Λευκό Ρόδο». Μπορεί να πει κανείς μετά
βεβαιότητος ότι το «Λευκό Ρόδο» ήταν ίσως η πιο σπουδαία μορφή αντίστασης κατά
του ναζιστικού ολοκληρωτικού καθεστώτος του Χίτλερ, μέσα στην Γερμανία. Είναι
χαρακτηριστικό ότι το «Λευκό Ρόδο» δεν προέβαινε σε καμιάν απολύτως βίαιη δραστηριότητα
και αποσκοπούσε μόνο στην εκτύπωση και κυκλοφόρηση ενημερωτικών φυλλαδίων που
ενημέρωναν τον Γερμανικό λαό για τα εγκλήματα που διέπραττε το ναζιστικό
καθεστώς. Μάλιστα τα συνέδεε με την σατανική φύση τόσο της ναζιστικής
ιδεολογίας όσο και με την αντιχριστιανική του υστερία. Ψυχή και έμπνευση του
«Λευκού Ρόδου» ήταν ο Αλέξανδρος. Αυτός συνέτασσε τα κείμενα των
αντικαθεστωτικών φυλλαδίων. Και μόνον αυτό το τόλμημα, κάτω υπό τρομερές
συνθήκες απόλυτου τρόμου και ειδεχθούς ζόφου, συνιστά πράξη απαράμιλλης
γενναιότητος. Το «Λευκό Ρόδο» πρόλαβε και εκτύπωσε έξι ενημερωτικά φυλλάδια.
Κατά την διάρκεια της διανομής του έκτου φυλλαδίου (24 Φεβρουαρίου 1943) η
Γκεστάπο συνέλαβε τα μέλη της αντιστασιακής ομάδας. Τελικά καταδικάσθηκε εις
θάνατο τον Απρίλιο του 1943 και εκτελέσθηκε δι’ αποκεφαλισμού στις 13 Ιουλίου
1943.
Έχει ιδιαίτερη αξία να σταχυολογηθούν κάποια αποσπάσματα
από τα κείμενα του Αλεξάνδρου στα κείμενα που εκυκλοφορήθησαν. (Απόσπασμα
από την τέταρτη προκήρυξη)
«Κάθε λέξη από το στόμα του Χίτλερ είναι ένα ψέμα. Όταν
μιλά για ειρήνη, εννοεί τον πόλεμο και όταν κατά τρόπο βλάσφημο
χρησιμοποιεί το όνομα του Παντοδύναμου, εννοεί τη δύναμη του κακού, τον
εκπεσόντα άγγελο, το Σατανά. Το στόμα του είναι το δύσοσμο στόμιο της Κολάσεως
και η ισχύς του εκ βάθρων καταραμένη.
Είναι αλήθεια ότι πρέπει να αγωνιστούμε κατά του
εθνικοσοσιαλιστικού τρομοκρατικού κράτους με ορθολογικά μέσα. Όμως,
οποιοσδήποτε εξακολουθεί να αμφισβητεί την πραγματικότητα, την ύπαρξη
δαιμονικών δυνάμεων, θα έχει αποτύχει σε μεγάλο βαθμό να αντιληφθεί τη
μεταφυσική διάσταση αυτού του πολέμου. Πίσω από τα συγκεκριμένα, ορατά
περιστατικά, πίσω από όλες τις αντικειμενικές και λογικές διαπιστώσεις,
βρίσκουμε το υπερλόγο στοιχείο: Τον αγώνα ενάντια στο δαίμονα, ενάντια στους
υπηρέτες του Αντιχρίστου.
Παντού και πάντοτε, οι δαίμονες παραμόνευαν στο σκοτάδι,
περιμένοντας τη στιγμή που ο άνθρωπος είναι αδύναμος: όταν με τη δική του
βούληση εγκαταλείπει τη θέση του στην τάξη της Δημιουργίας, όπως δημιουργήθηκε
γι’ αυτόν από το Θεό εν ελευθερία –όταν υποχωρεί στη δύναμη του κακού και
αποχωρίζεται από τις άνωθεν δυνάμεις– κι αφού θεληματικά κάνει το πρώτο βήμα,
οδηγείται ολοένα στο επόμενο με ραγδαία επιταχυνόμενο ρυθμό.
Παντού και σε όλους τους καιρούς της μεγαλύτερης κρίσης,
έχουν εμφανισθεί άνθρωποι, προφήτες και άγιοι, που αγαπάνε την ελευθερία τους,
κήρυξαν τον Μοναδικό Θεό, και με τη βοήθειά Του οδήγησαν το λαό στην αντιστροφή
της πτωτικής του πορείας.
Ο άνθρωπος είναι, βέβαια, ελεύθερος, αλλά χωρίς τον αληθινό
Θεό είναι ανυπεράσπιστος ενάντια στο κακό. Είναι σαν καράβι χωρίς πηδάλιο, στο
έλεος της θύελλας, σαν μικρό παιδί χωρίς τη μητέρα του, σαν σύννεφο που
διαλύεται στον αέρα. Και σε ρωτάω, σαν Χριστιανό που αγωνίζεσαι για τη
διαφύλαξη του πιο πολύτιμου θησαυρού σου, μήπως διστάζεις, μήπως ξεπέφτεις στη
δολιότητα, τον υπολογισμό και την αναβλητικότητα, με την ελπίδα ότι κάποιος
άλλος θα σηκώσει το χέρι για να σε υπερασπίσει; Δεν σου έδωσε ο Θεός τη δύναμη
και τη θέληση να αγωνιστείς; Πρέπει να χτυπήσουμε το κακό εκεί που είναι πιο
δυνατό, και είναι πιο δυνατό στην εξουσία του Χίτλερ».
(Απόσπασμα
από την δεύτερη προκήρυξη) «Γιατί
σας τα λέμε όλα αυτά, αφού τα ξέρετε πολύ καλά, κι αν όχι τα συγκεκριμένα,
άλλα, το ίδιο σοβαρά εγκλήματα που διέπραξε αυτή η τρομακτική συμμορία
υπανθρώπων;»
«Ο κάθε άνθρωπος επιθυμεί να απαλλαγεί από μια τέτοιου
είδους ενοχή, και ο καθένας ακολουθεί το δρόμο του με την πιο ήρεμη και ήσυχη
συνείδηση. Όμως, δεν μπορεί να απαλλαγεί: είναι ένοχος, ένοχος, ένοχος! Δεν
είναι, όμως, αργά, να απαλλαγούμε από αυτή την εξόχως κατακριτέα και υπόλογη
για όλες τις πλάνες κυβέρνηση, για να απαλλαγούμε από ακόμη μεγαλύτερη ενοχή…»
«Ποτέ μη ξεχνάτε το Θεό!…»
Στην τελευταία του επιστολή προς τους οικείους του έγραφε
μεταξύ των άλλων: «Με
τη θέληση του Θεού, η επίγεια ζωή μου θα κλείσει, προκειμένου να μεταβώ σε μίαν
άλλη, που ποτέ δεν θα τελειώσει, όπου όλοι μας θα συναντηθούμε… Δυστυχώς, το
χτύπημα αυτό θα είναι πιο σκληρό για σας παρά για μένα, γιατί φεύγω με τη
βεβαιότητα ότι υπηρέτησα την αλήθεια. Αυτό με αφήνει με ήσυχη τη συνείδηση,
παρά το γεγονός ότι είναι κοντά η ώρα του θανάτου. Και
συνεχίζει
«Πρόσφατα διάβασα κάτι σ’ ένα πολύ καλό και με πολλά
νοήματα βιβλίο, που ταιριάζει σε όλους εσάς: «Όσο μεγαλύτερη είναι η τραγωδία
της ζωής, τόσο πιο δυνατή πρέπει να είναι η πίστη μας, όσο πιο καταδικασμένοι
μοιάζουμε, με τόση μεγαλύτερη εμπιστοσύνη πρέπει να αφήνουμε τις ψυχές μας στα
χέρια του Θεού Πατέρα.» Έγραφε ο Αββάς Θεόδωρος από το Βυζάντιο, [Θεόδωρος ο
Στουδίτης] «Για το λόγο αυτό ευχαρίστησα το Θεό για τις δοκιμασίες μου, και
άφησα τον εαυτό μου εντελώς στις ανεξερεύνητες βουλές της Προνοίας Του…»
Αυτό είναι το πνευματικό ηθικό ανάστημα αλλά και το
απαράμιλλο σθένος του Αγίου Αλεξάνδρου Schmorell. Είναι δύσκολο στον εικοστό
αιώνα να βρει κάποιος τέτοιες μορφές πνευματικής αντίστασης αλλά και ηθικής
ανδρείας, που δεν μετακυλίουν σε πράξεις βίας. Μόνον το ήθος της Αγιότητος
αναδεικνύει τέτοιες μορφές. Η Αγιοκατάταξη του Αλεξάνδρου έγινε από την Ρωσική
Ορθόδοξη Εκκλησία
και η μνήμη του τιμάται στις 13 Ιουλίου.
Στις 4
Φεβρουαρίου 2012 έλαβε χώρα η τελετή της αγιοποίησης του Αλέξανδρου Schmorell
από την Ρώσικη Ορθόδοξη Εκκλησία της διασποράς και αναγνωρίστηκε αργότερα και
από την επίσημη Ρώσικη εκκλησία.Η μνήμη του Αγίου Αλεξάνδρου του Μονάχου
τελείται την 13 Ιουλίου.
Όπως και σε
άλλες πόλεις της Γερμανίας (Ρόστοκ και Κάσελ) και στο Μόναχο, πλατείες, σχολεία
και δρόμοι αφιερώθηκαν στη μνήμη του Αλέξανδρου Schmorell και άλλων μελών της
ομάδας «Λευκό Ρόδο (White Rose)» - νεαροί φοιτητές Χριστιανοί - οι οποίοι
αντιστάθηκαν στο τέρας του ναζισμού, κατά του Φύρερ της NSDAP και
καταδικάστηκαν σε θάνατο.
Ο Αλέξανδρος
Schmorell γεννήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 1917 στο Όρενμπουρκ της Ρωσίας από
πατέρα Γερμανό, τον Hugo Schmorell, ένα φημισμένο γιατρό, και μητέρα Ρωσίδα,
την Ναταλία Vvedenskaja, κόρη ενός ορθόδοξου ιερέα και φοιτήτρια της
οικονομίας, η οποία βάφτισε το παιδί ορθόδοξο.
Όταν ο
Αλέξανδρος ήταν 2 ετών έχασε την μητέρα του στο εμφύλιο πόλεμο από τύφο. Ο
πατέρας φρόντισε να μεγαλώσει το παιδί Ορθόδοξα με την Ρωσίδα γκουβερνάντα
Feodosija Lapschina (Nanny), μία ευσεβή με θερμή πίστη γυναίκα, ενώ
ξαναπαντρεύτηκε, μία καθολική Γερμανίδα την Ελισάβετ. Μετά την κατάληψη της
χώρας από το κομμουνιστικό καθεστώς η οικογένεια αναγκάζεται να μεταναστεύσει.
Ο Αλέξανδρος είναι μόλις 4 ετών και οι γονείς παίρνουν μαζί τους στο Μόναχο και
την αφοσιωμένη γκουβερνάντα Nanny. Εκεί ο Αλέξανδρος πηγαίνει στο σχολείο και
συνεχίζει την πνευματική του ζωή στην Ορθόδοξη Ρωσική Εκκλησία του Μονάχου με
την οποία πάντα τον συνέδεε εσωτερικά η εικόνα της μητέρας του, αλλά και η
ορθόδοξη στάση και εκπαίδευση της απλής και πιστής γκουβερνάντας του.
Όταν ήταν
φοιτητής της ιατρικής, ξεσπάει ο Β Παγκόσμιος πόλεμος και ο Αλέξανδρος υπηρετεί
στο Γερμανικό στρατό στην Τσεχοσλοβακία και αργότερα στην Γαλλία μαζί με τον
φίλο του Hans Scholl, επίσης φοιτητή της ιατρικής. Και οι δυο σηκώνουν την
μονότονη στρατιωτική καθημερινότητα, αλλά ο Αλέξανδρος ξεχωρίζει με το
μεγαλόψυχο χαρακτήρα του, γεμάτο χαρά και ελευθερία. Μέσα σε αυτήν την ευθυμία
όμως διακρινόταν κάποιες φορές μία βαθειά αναζήτηση και σοβαρότητα.
«Πήγα από το
κακό στο χειρότερο». Έτσι σχολίασε ο Αλέξανδρος την μετανάστευσή τους από την
επαναστατημένη Ρωσία στο ναζιστικό Μόναχο. Πάντα επισήμαινε, ότι το καθεστώς
του Stalin και το καθεστώς του Hitler ήταν και τα δυο αντίχριστα, είχαν την
ίδια κακή ρίζα.
Μετά τις
εμπειρίες στο μέτωπο - ο Αλέξανδρος, ο Hans Scholl και ο Willi Graf
παρακολούθησαν ομαδικούς φόνους στην Πολωνία και την δυστυχία στο Γκέτο της
Βαρσοβίας – ο Αλέξανδρος αποφάσισε τον Ιούνιο 1942, ότι δεν θα έπρεπε πια να
ακούνε συζητήσεις, αλλά χρειαζόταν δράση. Έτσι πήρε την πρωτοβουλία μαζί με τον
Hans Scholl και σύνταξαν τις πρώτες τέσσερεις προκηρύξεις, οι οποίες
μοιράστηκαν ανώνυμα με το ταχυδρομείο. Ονομάσανε το κίνημα αντίστασης «Λευκό
Ρόδο (White Rose)» Η ονομασία προτάθηκε από τον Νεομάρτυρα, εμπνευσμένη από ένααπόσπασμα των «Αδελφών Καραμαζώφ»του Ντοστογέφσκυ, τού αγαπημένου του
συγγραφέα· Είναι η στιγμή που περιγράφεται η επιστροφή του Χριστού στη γη, για
να αναστήσει εκ νεκρών ένα κοριτσάκι. «Το κοριτσάκι ανασηκώνεται στο φέρετρο
και κοιτάζει τριγύρω, χαμογελώντας με ορθάνοιχτα απορημένα μάτια, κρατώντας ένα
μάτσο από άσπρα τριαντάφυλλα, που είχαν βάλει στα χέρια της...». Τότε, ο Μέγας
Ιεροεξεταστής αναγνώρισε και συνέλαβε τον Χριστό και ακολούθησε ο περίφημος
μονόλογός του... Αργότερα ήρθε και ο φοιτητής της ιατρικής Christoph Probst, με
τον οποίο συνδέθηκε μία παλιά φιλία από το σχολείο και η αδελφή του Hans, η
Sophia Magdalena Scholl, φοιτήτρια της Βιολογίας και Φιλοσοφίας, καθώς και ο
Willi Graf, και αυτός φοιτητής της ιατρικής.
Αυτόπτες
μάρτυρες αναφέρουν, ότι μία βαθειά πίστη οδηγούσε αυτά τα παιδιά να
αντισταθούν. Ο Αλέξανδρος, ο οποίος αποδεδειγμένα από έγκυρες πηγές, ξεκίνησε
την αντίσταση – κάτι, που οι Γερμανικές αρχές στις επίσημες γιορτές και
αναφορές αποσιωπούνε - τους ενέπνευσε με ιστορίες και ποιήματα γεμάτα
πνευματικότητα από την Ρωσία, οδηγώντας τους πνευματικά. Συχνά συγκεντρώνονταν
στο σπίτι του Hans για να διαβάζουν ποιήματα και εντρυφούσαν στη μελέτη της
Αγίας Γραφής. Ο Αλέξανδρος ήταν σε θέση να τους ανοίξει τον θησαυρό της
ορθόδοξης πίστης. Σε γράμματα στην αδελφή της Inge αναφέρει η Sophia, ότι ήταν
ο Αλέξανδρος, ο οποίος τους στήριξε ηθικά και πνευματικά. Είχε, λέει η Sophia,
μία ευθυμία και δύναμη, η οποία σε ανέβασε πάνω από κάθε μικροψυχία και
αμφιβολία για την πίστη.
Αν και οι δυο, ο
Hans και η Sophie, μεγαλώσανε με πολύ πίστη και αγάπη για τον Ιησού Χριστό, ο
Αλέξανδρος με της πρεσβείες στην Παναγία και στους Αγίους της Ορθόδοξης
Εκκλησίας τους ενθάρρυνε και τους ενέπνευσε για να έχουν το θάρρος της γνώμης και
αποκλειστικά την αγάπη για την αλήθεια. Έχοντας την βαθειά πεποίθηση και
σιγουριά, ότι θα δώσουμε λόγο για ο, τι πράττουμε και πιστεύουμε, ομολόγησαν
χωρίς κανέναν δισταγμό μπροστά στα SS και αργότερα στο ναζιστικό δικαστήριο,
ότι πράγματι πολέμησαν ένα κράτος, το οποίο ήταν ενάντια σε κάθε ηθική και την
χριστιανική πίστη.
Ο Αλέξανδρος και
ο Hans ξεκίνησαν την αντίσταση, όταν οι SS μαζεύανε τα ανάπηρα παιδιά από τα
ιδρύματα και τα πήγαινε για εκτέλεση ή θανάτωση με αέριο. Το «Λευκό Ρόδο»
φωτοτύπησε αντιφασιστικά ποιήματα με την έκκληση στο Γερμανικό λαό για
αντίσταση. Οι πρώτες τέσσερες προκηρύξεις δημιουργήθηκαν από τον Αλέξανδρο και
τον Hans το Μάιο μέχρι τον Ιούλιο του 1942 και στάλθηκαν στο σπίτια της Νότιας
Γερμανίας και της Αυστρίας.
Όταν οι πρώτες
προκηρύξεις εμφανιστήκαν και στο πανεπιστήμιο του Μονάχου και έκαναν τον κύκλο
στους φοιτητές, - μία έκκληση να πάρει κάθε πολίτης την ευθύνη εναντίον στις
σκοτεινές ενέργειες μίας κλίκας τυραννίας και ο καθένας να προβάλλει παθητική
αντίσταση, για να αναχαιτιστεί η συνέχεια αυτής της αθεϊστικής μηχανής πολέμου
- πολλοί φοιτητές αντέδρασαν παράξενα, με ένα είδος ενθουσιασμού. Άλλοι όμως
απέρριψαν αυτές τις προκηρύξεις με θυμό.
Στα τέλη Ιουλίου
του 1942 ο Αλέξανδρος παίρνει μέρος αναγκαστικά ως λοχίας υγειονομικού στην
εκστρατεία του γερμανικού στρατού κατά της Ρωσίας μαζί με τον Hans Scholl και
τον Willi Graf, από την οποία απεκόμισε μία καλύτερη κατανόηση της πατρίδας
του.
Μετά την
επιστροφή στο Μόναχο στις σπουδές του, στις 30 Οκτωβρίου, ο Αλέξανδρος ήρθε σε
επαφή με άλλες αντιστασιακές οργανώσεις στο Βερολίνο και το «Λευκό Ρόδο»
συντάσσει την 5ο προκήρυξη – με αριθμός αντιτύπων 6000 – 9000 –, το οποίο
μοιράστηκε στο πανεπιστήμιο και στα γραμματοκιβώτια σε ορισμένες πόλεις της
Γερμανίας, μέχρι και την Αυστρία και στην Αγγλία.
Τέλος
Ιανουαρίου, μετά την μάχη του Στάλινγκραντ, ξεσπάει μία φοιτητική πορεία
εναντίον του πολέμου και με την αφορμή αυτή συντάχτηκε από το «Λευκό Ρόδο» η 6η
προκήρυξη, η οποία μοιράστηκε στα σπίτια του Μονάχου. Στις 18 Φεβρουαρίου τα
αδέλφια Sophie και Hans Scholl πήραν και μοίρασαν τα υπόλοιπα φυλλάδια στο
πανεπιστήμιο του Μονάχου. Τους παρακολούθησε όμως ο θυρωρός Jakob Schmid και
ενημέρωσε τα SS. Τα παιδιά συλλαμβάνονται επ' αυτοφώρω και οδηγούνται στην
GESTAPO. Στη συνέχεια συλλαμβάνεται και ο Christoph Probst ενώ ο Αλέξανδρος
Schmorell διαφεύγει προς στιγμήν την σύλληψη.
Λίγες μέρες
αργότερα, τις 22 Φεβρουαρίου γίνεται η πρώτη δίκη και τα τρία παιδιά
καταδικάζονται από τον δικαστή Roland Freisler εν καιρώ πολέμου για εσχάτη
προδοσία σε θάνατο δια του αποκεφαλισμού με λαιμητόμο. Ο Hans Scholl, 25 ετών,
η Sophia Magdalena Scholl, 22 ετών και ο Christoph Probst, 24 ετών,
εκτελέστηκαν τις 22 Φεβρουαρίου του 1943, - κατά παράβαση του νόμου - την ίδια
μέρα της δίκης.
Ο Αλέξανδρος
συλλαμβάνεται στις 24 Φεβρουαρίου και καταδικάζεται στις 19 Απριλίου στην
δεύτερη δίκη, επίσης από τον Roland Freisler μαζί με τον Willi Graf και τον
καθηγητή τους Prof Kurt Huber για εσχάτη προδοσία σε θάνατο δια του
αποκεφαλισμού με λαιμητόμο. Ο Αλέξανδρος Schmorell, 25 ετών, ο Kurt Huber, 50
ετών και ο Wilhelm Graf, 25 ετών, εκτελούνται στις 13 Ιουλίου του 1943.
Γράμμα του
Αγίου Αλεξάνδρου στους γονείς του από τη φυλακή Σταντελχάϊμ του Μονάχου στις 18
Μαΐου 1943
Αγαπητοί μου
γονείς...διάβασα πρόσφατα κάτι σε ένα πολύ καλό με βαθιά νοήματα βιβλίο που
φαίνεται να ταιριάζει σε όλους: «όσο μεγαλύτερη είναι η τραγωδία στη ζωή
κάποιου, τόσο δυνατότερη πρέπει να είναι η πίστη του. Όσο πιο πολύ φαίνεται ότι
είμαστε εγκαταλελειμμένοι, τόσο περισσότερο πρέπει με εμπιστοσύνη να
εγκαταλείψουμε τις ψυχές μας στα χέρια του Θεού Πατέρα μας». Ο Αββάς Θεόδωρος ο
Στουδίτης έγραψε: «Ευχαριστώ τον Θεό για τις συμφορές μου και υποτάσσομαι
τελείως στις ανεξιχνίαστες βουλές της προνοίας Του. Αυτός με την αγαθότητά Του
γνωρίζει ήδη από τον καιρό που δημιούργησε τον κόσμο τον χρόνο και τον τόπο του
θανάτου για κάθε άνθρωπο». Αυτό είναι ακριβώς το ίδιο που σας είχα ήδη γράψει.
Θα ήμουν πολύ χαρούμενος, αν μπορούσατε να σκέφτεστε με τον ίδιο τρόπο. Τότε θα
έφευγε μακριά σας ένα μεγάλο μέρος λύπης και πόνου...
Απόσπασμα
από το τελευταίο γράμμα του Αλέξανδρου στους γονείς του, λίγο πριν την εκτέλεση
«Μόναχο, 2
Ιουλίου 1943
… Αλλά τώρα
είμαι στο σημείο, που – ακόμα και στη σημερινή κατάσταση – είμαι χαρούμενος,
ήρεμος και αισιόδοξος. Μπορεί να έρθει ό, τι θέλει. Ελπίζω, ότι έχετε περάσει
μία παρόμοια πορεία και ότι μετά το βαθύ πόνο του χωρισμού μας, φτάσατε μαζί
μου στο σημείο, που ευχαριστείτε για τα πάντα τον Θεό.
Όλο αυτό το κακό
ήταν απαραίτητο για μένα, να ανοίξω τα μάτια μου – όχι μόνο για μένα, αλλά για
όλους μας, όλους εκείνους, οι οποίοι είναι παθόντες και η οικογένειά μας. Ας
ελπίζουμε, ότι και εσείς έχετε καταλάβει τη υπόδειξη του Θεού.
Ένα σας παρακαλώ
από καρδιάς: Μη ξεχάστε τον Θεό !!!».
Απόσπασμα
της 4ης προκήρυξης
«Κάθε λέξη από
το στόμα του Χίτλερ είναι ένα ψέμα. Όταν μιλά για ειρήνη, εννοεί τον πόλεμο και
όταν κατά τρόπο βλάσφημο χρησιμοποιεί το όνομα του Παντοδύναμου, εννοεί τη
δύναμη του κακού, τον εκπεσόντα άγγελο, το Σατανά. Το στόμα του είναι το
δύσοσμο στόμιο της Κολάσεως και η ισχύς του εκ βάθρων καταραμένη.
Είναι αλήθεια
ότι πρέπει να αγωνιστούμε κατά του εθνικοσοσιαλιστικού τρομοκρατικού κράτους με
ορθολογικά μέσα. Όμως, οποιοσδήποτε εξακολουθεί να αμφισβητεί την
πραγματικότητα, την ύπαρξη δαιμονικών δυνάμεων, θα έχει αποτύχει σε μεγάλο
βαθμό να αντιληφθεί τη μεταφυσική διάσταση αυτού του πολέμου. Πίσω από τα
συγκεκριμένα, ορατά περιστατικά, πίσω από όλες τις αντικειμενικές και λογικές
διαπιστώσεις, βρίσκουμε το υπέρλογο στοιχείο: Τον αγώνα ενάντια στο δαίμονα, ενάντια
στους υπηρέτες του Αντιχρίστου.
Παντού και
πάντοτε, οι δαίμονες παραμόνευαν στο σκοτάδι, περιμένοντας τη στιγμή που ο
άνθρωπος είναι αδύναμος: όταν με τη δική του βούληση εγκαταλείπει τη θέση του
στην τάξη της Δημιουργίας, όπως δημιουργήθηκε γι’ αυτόν από το Θεό εν ελευθερία
– όταν υποχωρεί στη δύναμη του κακού και αποχωρίζεται από τις άνωθεν δυνάμεις –
κι αφού θεληματικά κάνει το πρώτο βήμα, οδηγείται ολοένα στο επόμενο με ραγδαία
επιταχυνόμενο ρυθμό.
Παντού και σε
όλους τους καιρούς της μεγαλύτερης κρίσης, έχουν εμφανισθεί άνθρωποι, προφήτες
και άγιοι, που πονούσαν για την ελευθερία, κήρυξαν τον Μοναδικό Θεό, και με τη
βοήθειά Του οδήγησαν το λαό στην αντιστροφή της πτωτικής του πορείας.
Ο άνθρωπος
είναι, βέβαια, ελεύθερος, αλλά χωρίς τον αληθινό Θεό είναι ανυπεράσπιστος
ενάντια στο κακό. Είναι σαν καράβι χωρίς πηδάλιο, στο έλεος της θύελλας, σαν
μικρό παιδί χωρίς τη μητέρα του, σαν σύννεφο που διαλύεται στον αέρα. Και σε
ρωτάω, σαν Χριστιανό που αγωνίζεσαι για τη διαφύλαξη του πιο πολύτιμου θησαυρού
σου, μήπως διστάζεις, μήπως ξεπέφτεις στη δολιότητα, τον υπολογισμό και την
αναβλητικότητα, με την ελπίδα ότι κάποιος άλλος θα σηκώσει το χέρι για να σε
υπερασπίσει; Δεν σου έδωσε ο Θεός τη δύναμη και τη θέληση να αγωνιστείς; Πρέπει
να χτυπήσουμε το κακό εκεί που είναι πιο δυνατό, και είναι πιο δυνατό στην
εξουσία του Χίτλερ».
Ο Ιησούς Χριστός μέσα
από τις παραβολές Του, περιγράφει τον καινούριο κόσμο της Βασιλείας του Θεού. Παρακάτω έχουμε έναν κατάλογο με παραπομπές σε ολες τις Παραβολές από τους 3 Ευαγγελιστές καθώς και τις κοινες μεταξύ τους:
Οι παραβολές του Κυρίου
Παραβολή
Βιβλίο
Κεφ
Από
Έως
άδικος
Κριτής
Λκ
18
1
8
άκαρπος
Συκή
Λκ
13
6
9
απολεσθείσα
Δραχμή
Λκ
15
8
10
απολωλός
Πρόβατο
Μτ
18
12
14
»
Λκ
15
3
7
Ασώτου
Λκ
15
11
32
άφρονος
Πλουσίου
Λκ
12
13
21
βασιλικός
Γάμος
Μτ
22
1
14
δέκα
Παρθένων
Μτ
25
1
13
Δούλοι
γρηγορούντες
Λκ
12
36
48
Εργάτες
11ης ώρας
Μτ
20
1
16
Ζιζάνια
Μτ
13
24
43
Ζύμη
Μτ
13
33
33
»
Λκ
13
20
21
Καινά-Παλαιά
Μτ
13
52
53
κακοί
Γεωργοί
Μτ
21
33
46
»
Μρ
12
1
12
»
Λκ
20
9
19
Καλός
Σαμαρείτης
Λκ
10
25
37
Κόκκος
Σινάπεως
Μτ
13
31
32
»
Μρ
4
30
32
»
Λκ
13
18
19
κρυμμένος
Θησαυρός
Μτ
13
44
44
Λύχνος
Μρ
4
21
25
»
Λκ
8
16
18
Μαργαρίτης
Μτ
13
45
46
μέγα
Δείπνο
Λκ
14
15
24
Μνες
Λκ
19
11
27
Οικονόμος
αδικίας
Λκ
16
1
13
Οφειλέτης
μυρίων ταλάντων
Μτ
18
21
35
Παραβολές
Μτ
13
34
35
»
Μρ
4
33
34
πιστός
Δούλος
Μτ
24
45
51
Προσευχή
Λκ
11
5
10
πτωχός
Λάζαρος
Λκ
16
19
31
Σαγήνη
Μτ
13
47
51
Σπορέας
Μτ
13
1
23
»
Μρ
4
1
20
»
Λκ
8
4
15
Σπόρος
Μρ
4
26
29
Τάλαντα
Μτ
25
14
30
Τελώνου
και Φαρισαίου
Λκ
18
9
14
Ας δούμε κάποιες
παραβολές κι ας ανακαλύψουμε τα χαρακτηριστικά
της Βασιλείας του Θεού, όπως φανερώνονται μέσα από αυτές.
·Η παραβολή του κρυμμένου θησαυρού
΄Οπως ο ίδιος ο
Χριστός είπε: “Η Βασιλεία του Θεού μοιάζει επίσης με θησαυρό κρυμμένο σε
χωράφι, που τον βρήκε ένας άνθρωπος και τον έκρυψε κι όλος χαρά πάει και
πουλάει όλα όσα έχει και αγοράζει εκείνο το χωράφι” (Μτ 13, 44-46)
Ποιό είναι το νόημα; “Όπως
αυτός ο τυχερός άνθρωπος διέθεσε τα πάντα για να αποκτήσει τον θησαυρό, έτσι
πρέπει κι ο καθένας: να κάνει το παν, ώστε να γίνει άξιος της Βασιλείας του
Θεού, καθώς ανακάλυψε τι θησαυρός ζωής είναι”.
·Η παραβολή του πολύτιμου μαργαρίτη
“Η Βασιλεία των ουρανών
μοιάζει με έναν έμπορο, που ζητούσε να βρει όμορφα μαργαριτάρια. Κι όταν βρήκε
ένα πανάκριβο μαργαριτάρι, πήγε και πούλησε όλα όσα είχε και το αγόρασε. (Μτ.13
, 44-46) Ποιο είναι το νόημα; “Όπως
αυτός ο μαργαριτέμπορος πούλησε τα πάντα για να αγοράσει το πανάκριβο
μαργαριτάρι που ανακάλυψε, έτσι ας ενεργήσει κι ο καθένας: ας κάνει το παν για
να ζήσει κατά την πολύτιμη πραγματικότητα της Βασιλείας του Θεού”.
Η παραβολή του σιναπιού
Η Βασιλεία του Θεού
«Μοιάζει με σπόρο σιναπιού, που όταν τον σπείρουνε στη γη είναι μικρότερος απ’
όλους τους σπόρους που σπέρνονται»
Ποιο είναι το νόημα; Η αθόρυβη αλλά δυναμική της αύξηση.
Ακριβώς το ίδιο φανερώνει και η επόμενη Η παραβολή της ζύμης «Με τι να παρομοιάσω τη βασιλεία του Θεού; Είναι όμοια με προζύμι,
που έλαβε μια γυναίκα και το έκρυψε μέσα σε είκοσι πέντε κιλά αλεύρι, ωσότου
ζυμώθηκε όλο».
·Η παραβολή των κακών γεωργών
“Ένας άνθρωπος φύτεψε
αμπέλι και το περίφραξε κι έσκαψε λάκκο κάτω από το πατητήρι, κι έχτισε πύργο.
Έπειτα το ανάθεσε στη φροντίδα γεωργών κι έφυγε σε άλλη χώρα. Kι όταν έφτασε ο
καιρός, έστειλε στους γεωργούς ένα δούλο για να πάρει απ’ αυτούς καρπό από το
αμπέλι του. Εκείνοι, όμως, τον έπιασαν, τον έδειραν και τον έστειλαν πίσω με
άδεια χέρια. Tους ξανάστειλε τότε άλλον δούλο αλλά κι εκείνον, αφού τον
πετροβόλησαν και τον τραυμάτισαν στο κεφάλι, τον έστειλαν πίσω καταφρονημένο. Κατόπιν,
ξανάστειλε άλλον, μα κι εκείνον τον σκότωσαν. Kαι πολλούς άλλους έστειλε, τους
οποίους είτε έδειραν, είτε σκότωσαν. Έναν, λοιπόν, είχε ακόμα, το γιο του τον
αγαπημένο. Tον έστειλε κι αυτόν τελευταίο λέγοντας:Θα σεβαστούν το γιο μου. Αλλά οι γεωργοί εκείνοι είπαν μεταξύ τους:Αυτός είναι ο κληρονόμος. Ελάτε να τον σκοτώσουμε και δική μας θα γίνει η
κληρονομιά! Tον έπιασαν λοιπόν και τον σκότωσαν
και τον πέταξαν έξω από το αμπέλι. Tι θα κάνει λοιπόν, ο ιδιοκτήτης του
αμπελιού; Θα έρθει και θα αφανίσει τους γεωργούς και το αμπέλι θα το δώσει σε
άλλους. Ποιο είναι το νόημα; Η σταθερότητα της εξάπλωσης της Βασιλεία του
Θεού.
Η παραβολή των γάμων του υιού του
Βασιλέως
“H βασιλεία των ουρανών είναι όμοια με ένα βασιλιά, που έκανε τους γάμους
του γιου του κι έστειλε τους δούλους του να φωνάξουν τους καλεσμένους στους
γάμους, αλλά εκείνοι δεν ήθελαν να έρθουν. Ξανάστειλε άλλους δούλους λέγοντας:
Nα πείτε στους καλεσμένους:Να, το γεύμα μου το
ετοίμασα. Oι ταύροι μου και τα θρεφτάρια είναι σφαγμένα και είναι όλα έτοιμα,
ελάτε στους γάμους. Eκείνοι, όμως, αδιαφόρησαν και πήγαν
άλλος στο χωράφι του, άλλος στο εμπόριό του και οι υπόλοιποι, αφού έπιασαν τους
δούλους του, τους κακοποίησαν και τους σκότωσαν. Kαι σαν το άκουσε ο βασιλιάς,
οργίστηκε κι έστειλε τα στρατεύματά του και εξολόθρεψε τους φονιάδες εκείνους
και την πόλη τους την έκαψε. Λέει τότε στους δούλους του:O γάμος, βέβαια, είναι έτοιμος, μα οι
προσκαλεσμένοι δεν ήταν άξιοι.Πηγαίνετε, λοιπόν, στα σταυροδρόμια και όσους βρείτε καλέστε τους στους
γάμους. 1Bγήκαν τότε οι δούλοι εκείνοι στους
δρόμους και μάζεψαν όλους όσους βρήκαν, κακούς και καλούς. Kαι γέμισε ο χώρος
του γάμου από τους προσκαλεσμένους για το γαμήλιο γεύμα.“ Ποιο είναι το νόημα; Η Βασιλεία του Θεού απευθύνεται σε όλους
τους ανθρώπους.
Η παραβολή του Σπλαχνικού Πατέρα
Την εποχή του Χριστού
ήταν υπερβολικά σεβαστό αλλά συνάμα αυστηρό και τρομερό το πρόσωπο του θεού
(μήπως κάπως έτσι είναι για κάποιους ακόμη και σήμερα;)
Με την παραβολή αυτή ο Ιησούς ανατρέπει την τότε ισχύουσα αντίληψη για τον Θεό
και παρουσιάζει το σπλαχνικό και φιλάνθρωπο πρόσωπό του. Αποκαλύπτει τον Θεό
της απέραντης αγάπης, ελευθερίας και συγνώμης για όλους.
Μέσα λοιπόν από την παραβολή του σπλαχνικού Πατέρα μαθαίνουμε ποιός είναι στ΄
αλήθεια ο Θεός!
Και μάλλον η παραβολή αυτή λειτουργεί για όλους μας κάπως “θεραπευτικά” καθώς
απέχει πολύ από την ιδέα ενός Θεού τιμωρού που υπάρχει στο μυαλό των
περισσότερων!!!
Λες κι ο Θεός κάθεται και περιμένει πότε θα κάνεις το πρώτο λάθος για να σε
τιμωρήσει!!!!
Είναι αλήθεια!!Ο Θεός ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ αλλά όχι να τιμωρήσει!!Είναι εκεί και περιμένει
να δεχτεί κοντά του κάθε άνθρωπο που θέλει να βρεθεί κοντά στο Θεό!!!
Γιατί ο Θεός αυτός είναι Θεός της αγάπης. Αγαπάει και συγχωρεί!
Ο Θεός Πατέρας αγαπάει πέρα από κάθε όριο, χωρίς καμία προϋπόθεση!!!
Κεντρικό πρόσωπο της
παραβολής είναι ο πατέρας σε σχέση προς όσα κάνει και για τους δυο γιούς. Τα
δυο αδέρφια περιγράφονται διαφορετικά αλλά ο πατέρας παραμένει και προς τους
δυο ο ίδιος: εύσπλαχνος. Κάνει και για τους δυο το ίδιο όμως με διαφορετικό
τρόπο. Προς τον μικρότερο τρέχει να τον υποδεχτεί με θέρμη και να τον
αποκαταστήσει στην πρότερή του κατάσταση. Αλλά και προς τον μεγαλύτερο
συμπεριφέρεται το ίδιο θερμά: τον παρακαλεί να γιορτάσει μαζί τους.
Ο Θεός, λοιπόν, αγαπά απέραντα όλους , παραμένει σπλαχνικός προς όλους, και με
τον τρόπο που ο καθένας έχει ανάγκη.
Και όπως θα πει και ο Νικόλαος Καβάσιλας τον 14ο αιώνα:
“Ο Θεός είναι:
πιο στοργικός από κάθε φίλο,
πιο δίκαιος από κάθε κυβερνήτη,
πιο τρυφερός από κάθε πατέρα,
πιο πολύ μέλος μας από όσο τα ίδια μας τα μέλη,
πιο αναγκαίος σε μας από την ίδια την καρδιά μας”
Το μόνο που ζητάει
είναι πραγματική μετάνοια…
“Τῆς πατρώας δόξης σου, ἀποσκιρτήσας ἀφρόνως, ἐν κακοῖς ἐσκόρπισα, ὃν μοι
παρέδωκας πλοῦτον, ὅθεν σοι, τὴν τοῦ ἀσώτου, φωνὴν προσφέρω· ἥμαρτον, ἐνώπιόν
σου, Πάτερ οἰκτίρμον, δέξαι με μετανοῦντα, καὶ ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων
σου.”
Η παραβολή του σπλαχνικού Σαμαρείτη
Με την παραβολή του σπλαχνικού
Πατέρα ξεκαθαρίστηκε για ποιον Θεό μιλάμε και γιατί αξίζει να τον αγαπάμε. Με
τον συνάνθρωπο όμως τι γίνεται; Και μάλιστα με τους συνανθρώπους μας εκείνους
που μας είναι ξένοι, μας εχθρεύονται, μας βλάπτουν ή μας είναι αδιάφοροι;
Δικαιούνται κι αυτοί την αγάπη και το ενδιαφέρον μας; αγάπη αδιακρίτως προς
κάθε άνθρωπο; Κι αυτό γιατί; Είναι λογικό; Ο Ιησούς με μια συναρπαστική
παραβολή ξεκαθάρισε για πάντα το ζήτημα αυτό (σχολικό βιβλίο, Καινή Διαθήκη, Ο
Ιησούς Χριστός και το έργο του)
Ο
άνθρωπος που στηρίζει την ύπαρξή του στον σπλαχνικό πατέρα της αγάπης καλείται
να συμπεριφέρεται με τον ίδιο τρόπο: να είναι έμπρακτα σπλαχνικός συνάνθρωπος
προς κάθε συνάνθρωπο, (υπερβαίνοντας όλες τις διακρίσεις) και ειδικά προς
όποιον χρήζει βοήθειας και φροντίδας.
Αυτή η παραβολή για
την εποχή που ακούστηκε ήταν άκρως ανατρεπτική!!! Για άλλη μια φορά ήρθαν τα
πάνω κάτω!!! Ένας Ιουδαίος πεσμένος, χτυπημένος, ημιθανής στη μέση του
πουθενά….
Ένας ιερέας, “πρότυπο” ανθρωπιάς (άνθρωπος του Θεού θα λέγαμε σήμερα)….πέρασε….
κοίταξε … προσπέρασε….
Ένας λευίτης… βοηθός ιερέα…. πρότυπο κι αυτός ανθρωπιάς…. πέρασε… είδε και
προσπέρασε χωρίς να δώσει καμία σημασία….
Κι όμως…. για τα δεδομένα της εποχής τους τρεις ανθρώπους τους ενώνει η πίστη
και η πατρίδα. Είναι ομοεθνείς και ομόπιστοι, συμπατριώτες, επομένως: πλησίον.
Και η ανατροπή; Ο Σαμαρείτης!!! Είναι ξένος, εχθρός , αποστάτης και μισητός από
τους Ισραηλίτες. Το “λογικό” θα ήταν αυτός να προσπεράσει χωρίς να ρίξει ούτε
μια ματιά στον πληγωμένο Ιουδαίο!!!Γιατί; Μα γιατί ήταν εχθρός του. Στα χρόνια
του Χριστού το χάσμα ανάμεσα σ’ αυτούς και τους Ισραηλίτες ήταν αγεφύρωτο και
το μίσος μεταξύ τους μεγάλο και άσβεστο.
Κι όμως!!! Δεν βοηθάει ο πλησίον, ο φίλος, ο γείτονας, ο ιερέας, ο ομόπιστος, ο
ομοεθνής.
Βοηθάει ο ξένος, ο εχθρός, ο Σαμαρείτης. Αυτός, ο “μη πλησίον” για τους
Ισραηλίτες, σπλαχνίζεται, περιθάλπτει, περιποιείται, μεταφέρει σε κατάλυμα,
πληρώνει, ασφαλίζει, υπόσχεται συνέχιση της συμπαράστασης.
Γίνεται πραγματικό πρότυπο αληθινής έμπρακτης συμπεριφοράς, ανατρέποντας
φυλετικές, εθνικές, θρησκευτικές, κοινωνικές διακρίσεις.
Ποιό είναι το νόημα
της παραβολής; Να βλέπουμε με αγάπη και ευαισθησία τον
κάθε άνθρωπο, ιδιαίτερα όταν βρίσκεται σε ανάγκη και να προσφέρουμε έμπρακτα
την αγάπη μας.
“Αντίθετο της αγάπης δεν είναι το
μίσος αλλά η αδιαφορία”, θα πεί ο
αμερικανός θεολόγος Τζότζεφ Φλέτσερ και ο Θανάσης Ν. Παπαθανασίου θα γράψει:
“…Εν τέλει, είμαι παιδί μιας
πολύτεκνης (μάλλον υπερπολύτεκνης οικογένειας). Δεν είναι άραγε ανόητο ένα από
τα αδέρφια μου να πιστεύει οτι ο πατέρας μας είναι μονάχα δικός του;….Ο Θεός είναι
δικός μου πατέρας, ακριβώς επειδή είναι πατέρας κάθε ανθρώπου που έρχεται στον
κόσμο, κι όχι επειδή δήθεν είναι κατα-δικός μου. Αν είναι κατα-δικός μου, είναι
κατάδικός μου……. Αν ο Χριστός δε σαρκώθηκε για τον τελευταίο “γύφτο” (όπως δυστυχώς
οι νεοέλληνες αρέσκονται να αποκαλούν όποιον δεν τους αρέσει), τότε δε
σαρκώθηκε για κανέναν μας ( Θανάσης Ν. Παπαθανασίου, Ο Θεός μου ο αλλοδαπός,
Κείμενα για μια αλήθεια που είναι “του δρόμου”).
Και σκέφτομαι… οι Ιουδαίοι άκουσαν
“Σαμαρείτης” και άρχισαν να διαμαρτύρονται…..
….αλλά σε μας σήμερα δεν κάνει και τόσο μεγάλη εντύπωση……..γιατι οι
περισσότεροι δεν ξέρουμε τι θα πει “Σαμαρείτης” για τους Ιουδαίους της
εποχής.Να αντικαταστήσουμε τους όρους……να έρθουν πιο κοντά στα δικά μας
δεδομένα για να αντιληφθούμε πραγματικά……..τι θα πει πλησίον, τι θα πει
έμπρακτη αγάπη, τι θα πεί συνάνθωπος ως αδελφός….;
Η παραβολή των δέκα παρθένων
Tότε η
βασιλεία των ουρανών θα μοιάσει με δέκα παρθένες, οι οποίες, αφού πήραν τα
λυχνάρια τους, βγήκαν να προϋπαντήσουν το γαμπρό. ΄Oμως πέντε απ’ αυτές ήταν
μυαλωμένες και οι πέντε άμυαλες. Oι άμυαλες λοιπόν, ενώ πήραν τα λυχνάρια
τους, δεν πήραν μαζί τους λάδι. Oι μυαλωμένες, όμως, πήραν λάδι στα δοχεία τους
μαζί με τα λυχνάρια τους. Kι επειδή ο γαμπρός αργούσε να έρθει, νύσταξαν
όλες και κοιμόνταν. Kι εκεί στα μεσάνυχτα, ακούστηκε μια δυνατή φωνή: Nάτος ο
γαμπρός! Έρχεται! Bγείτε να τον προϋπαντήσετε! Tότε σηκώθηκαν όλες εκείνες οι
παρθένες και ετοίμασαν τα λυχνάρια τους. Kαι οι άμυαλες είπαν στις
μυαλωμένες: Δώστε μας από το λάδι σας, γιατί τα λυχνάρια μας σβήνουν.
Aλλ’ οι μυαλωμένες απάντησαν: Ίσως δε φτάσει και για μας και για σας. Γι’ αυτό
πηγαίνετε καλύτερα σ’ αυτούς που πουλάνε και αγοράστε για σας. Mα καθώς εκείνες
πήγαιναν να αγοράσουν, ήρθε ο γαμπρός και οι έτοιμες μπήκαν μαζί του στους
γάμους και η πόρτα έκλεισε. Έρχονται ύστερα και οι υπόλοιπες παρθένες λέγοντας:
Kύριε, κύριε άνοιξέ μας. Aλλ’ εκείνος αποκρίθηκε: Πραγματικά, σας λέω, δε
σας γνωρίζω. Nα είστε, λοιπόν έτοιμοι κάθε στιγμή, γιατί δεν ξέρετε την
ημέρα ούτε την ώρα που έρχεται ο Υιός του Aνθρώπου.
Ποιο είναι το νόημα; Η Βασιλεία του Θεού απαιτεί ετοιμότητα και εγρήγορση
Ο Κύριος, ο Ιησούς Χριστός, όταν
ανέβαινε στα Ιεροσόλυμα και πλησίαζε προς το εκούσιο Πάθος, έλεγε στους μαθητές
Του ορισμένες παραβολές για να τους προετοιμάσει. Μερικές, μάλιστα, τις έλεγε
για να καυτηριάσει και να χτυπήσει του Γραμματείς και τους Φαρισαίους. Μια από
αυτές, τη σημερινή των δέκα παρθένων, την είπε για να παρακινήσει μεν όλους
προς την ελεημοσύνη, αλλά και να διδάξει όλους μας να είμαστε έτοιμοι πριν μας
προλάβει το τέλος του θανάτου. Επειδή έχει πολλή δόξα η παρθενία (πραγματικά
είναι μεγάλο κατόρθωμα!) και για να μη βρεθεί κάποιος που κατορθώνει αυτό το
μεγάλο έργο, αλλά παραμελεί τα άλλα και ιδίως την ελεημοσύνη, προβάλλει αυτή
την παραβολή. Τρέχει πολύ γρήγορα η νύκτα της παρούσης ζωής, έτσι οι παρθένες
όλες νύσταξαν και κοιμήθηκαν, δηλαδή πέθαναν, γιατί ο θάνατος λέγεται και
ύπνος. Καθώς κοιμόντουσαν, στη μέση της νύχτας ακούσθηκε μια δυνατή φωνή που
έλεγε: «Να ΄τος ο Νυμφίος, έρχεται! Βγείτε όλες να Τον προϋπαντήσετε!». Τότε οι
φρόνιμες παρθένες που είχαν φροντίσει να έχουν άφθονο λάδι, συνάντησαν τον
Νυμφίο και μπήκαν μέσα μαζί Του, όταν ανοίχθηκαν οι πύλες. Αυτές κοντά στις
άλλες αρετές και μάλιστα της παρθενίας, φρόντισαν να έχουν άφθονο και το λάδι
της ελεημοσύνης. Αντίθετα οι άλλες πέντε παρθένες που δεν είχαν αρκετό λάδι,
όταν ξύπνησαν ζητούσαν λίγο από τις φρόνιμες, αλλά μετά θάνατο δεν είναι εύκολο
να αγοράσεις λάδι από αυτούς που το πουλούν, δηλαδή τους φτωχούς. Αυτές, η
παραβολή, τις ονομάζει μωρές, γατί ενώ κατόρθωσαν το δυσκολότερο, την
”παρθενία”, παραμέλησαν το ευκολότερο, γιατί ήταν ανελεήμονες καρδιές.
Η παραβολή των κακών γεωργών
Μια
παραβολή μέσα από την οποία προαναγγέλλεται το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία
του ανθρώπου. Παρά την αμαρτωλότητα του ανθρώπου, εντούτοις ο Θεός δεν τον
εγκαταλείπει. Εξακολουθεί να φροντίζει γι’ αυτόν και μέσα από τη μακροθυμία του
προσπαθεί να βοηθήσει τον άνθρωπο να συνεργασθεί για τη δική του σωτηρία.
Παράλληλα, προαναγγέλλει τον ερχομό του Υιού του στον κόσμο, καθώς και τον
τερματισμό της περιόδου της μακροθυμίας και ανοχής. Μέσα από τη διπλή αυτή εξαγγελία
προσπαθεί να βοηθήσει τους γεωργούς να συνέλθουν και να οδηγηθούν σε μετάνοια
και διόρθωση.
Δυστυχώς,
όμως, οι άνθρωποι όχι μόνο παραμένουν αδιόρθωτοι, αλλά και προσπαθούν να
παρεμποδίσουν όλες τις παρεμβάσεις του Θεού, που αποβλέπουν στη σωτηρία των ανθρώπων.
Παρά την αρνητική αυτή συμπεριφορά των κακών γεωργών, δηλαδή των αρχιερέων, των
γραμματέων και των πρεσβυτέρων του Ιουδαϊκού λαού, εν τούτοις, ο Θεός εκδηλώνει
μακροθυμία. Παρά την αρνητική συμπεριφορά των κακών γεωργών, το έργο της
σωτηρίας δε ματαιώνεται. Απλά ο Θεός θα αφαιρέσει το προνόμιο του Ιουδαϊκού
λαού να είναι «λαός της βασιλείας του και θα το δώσει σ’ ένα λαό που θα παράγει
καρπούς της βασιλείας».
Ιδιαίτερα
σημαντική, λοιπόν, η σημερινή παραβολή γιατί το περιεχόμενό της είναι ιστορικά και
προφητικά επιβεβαιωμένο. Αποκαλύπτει τη διαχρονική φροντίδα του Θεού για τη
σωτηρία του κόσμου. Φυτεύει αμπελώνα, με την εγκατάσταση του Ιουδαϊκού λαού στη
γη της επαγγελίας. Αυτόν τον αμπελώνα τον περιφράσσει με το νόμο του για να
προφυλαχθεί από την ειδωλολατρία. Του κατασκευάζει ληνό, το θυσιαστήριο, και
κτίζει πύργο, δηλαδή το ναό. Όλα τα πιο πάνω τα «νοίκιασε» για να τα
διαχειριστούν. Άρα ήταν περιουσία ξένη και όχι δική τους. Αυτοί που εκαλούντο
να διαχειριστούν αυτήν την περιουσία ήταν οι θρησκευτικοί άρχοντες του
Ιουδαϊκού λαού. Όμως, ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτής της διαχείρισης. Απάντηση
στο ερώτημα αυτό δίνει ο ίδιος ο Κύριος μέσα από τη σημερινή παραβολή.
Το
αποτέλεσμα αυτής της διαχείρισης ήταν τραγικό. Θεώρησαν δική τους περιουσία τον
αμπελώνα και σφετερίστηκαν αυτό που τους εμπιστεύθηκε ο Θεός. Αρνήθηκαν να
παράξουν καρπούς με την προφύλαξη και το σεβασμό του νόμου του Θεού. Δεν
παρουσίασαν τα ανάλογα έργα αρετής μέσα από τα οποία θα επιβεβαιωνόταν ο
σεβασμός, αλλά και η εφαρμογή του νόμου του Θεού.
Όμως η αμέλειά τους δεν περιορίστηκε
μόνο στην ασέβεια και την ακαρπία. Τους οδήγησε συστηματικά και ενσυνείδητα σε
εγκληματική συμπεριφορά. Αυτοί όχι μόνο αρνήθηκαν να προσφέρουν τα οφειλόμενα,
αλλά προχώρησαν συστηματικά σε εγκληματικές ενέργειες.
Έτσι,
όταν ο Θεός έστειλε τους δούλους του, τους Προφήτες, «οι γεωργοί έπιασαν τους
δούλους του, κι άλλον τον έδειραν, άλλον τον σκότωσαν κι άλλον τον λιθοβόλησαν.
Ξανάστειλε άλλους δούλους, περισσότερους από τους πρώτους και τους έκαναν τα
ίδια. Τελευταίον τους έστειλε το γιο του λέγοντας «θα σεβαστούν το γιο μου». Οι
γεωργοί, όμως, όταν είδαν το γιο, είπαν μεταξύ τους: «αυτός είναι ο κληρονόμος.
Εμπρός ας τον σκοτώσουμε κι ας αρπάξουμε την κληρονομιά του. Τον έπιασαν, τον
έβγαλαν έξω από τ’ αμπέλι και τον σκότωσαν».
Διαδοχικά
οι Προφήτες οδηγούνται στο θάνατο από τους άρχοντες του λαού και από τον ίδιο
τον «εκλεκτό λαό του Θεού». Ο Κύριος προφητικά προαναγγέλλει και το δικό του
μαρτυρικό θάνατο. «Έξω του αμπελώνος», έξω από την Ιερουσαλήμ. Είναι για τούτο
που μετά από λίγο διάστημα ο Ιησούς θα εκφράσει την πικρία και την απογοήτευσή
του για τη συνολική αρνητική συμπεριφορά αρχόντων και ιουδαϊκού λαού.
«Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ, που σκοτώνεις τους Προφήτες και λιθοβολείς όσους
στέλνει ο Θεός σ’ εσένα, πόσες φορές θέλησα να συνάξω τα παιδιά σου, όπως η κλώσσα
συνάζει τα κλωσσόπουλα κάτω απ’ τις φτερούγες της, κι εσείς δεν το θελήσατε.
Γι’ αυτό θα ερημωθεί ο τόπος σας» (Ματθ. κγ΄ 37 – 38).
Εγκληματική
συμπεριφορά και εγκληματική αμέλεια καταλογίζει ο Ιησούς στο σύνολο της ηγεσίας
και λαού. Εγκληματική συμπεριφορά, αφού όχι μόνο δεν εφαρμόζουν οι ίδιοι το
νόμο του Θεού, αλλά και θανατώνουν τους απεσταλμένους του. όμως, παρά την
αρνητική αυτή συμπεριφορά του ο Θεός, μέσα στα πλαίσια της αγάπης και
ευσπλαχνίας του, πάρα πολλές φορές προσπαθεί να τους επαναφέρει στο δρόμο της
σωτηρίας.
Δυστυχώς
οι προσπάθειες του Θεού παραμένουν άκαρπες. Και τούτο γιατί η σωτηρία αν και
είναι δώρο του Θεού προς τον άνθρωπο, αυτή δεν επιβάλλεται αναγκαστικά. Ο Θεός
σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου, για τούτο και τον καλεί να την αποδεχθεί με
τη θέλησή του.
Αυτή
η αλήθεια είναι μια υπενθύμιση διαχρονική. Ο Θεός μας θέλει να γίνουμε
συνεργάτες στο έργο της δικής μας σωτηρίας «όστις θέλει», μας επαναλαμβάνει
συνεχώς. Για τούτο μας προτρέπει να ανταποκριθούμε προτού να είναι αργά. Μας
υπενθυμίζει ο Απόστολος Παύλος: «Ιδού νυν καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού νυν ημέρα
σωτηρίας» (Β΄ Κορ. στ΄ 2). Να, τώρα είναι ο καιρός της χάρης, τώρα είναι η
ημέρα της σωτηρίας. η κάθε στιγμή της ζωής μας θα πρέπει να θεωρείται μοναδική
και ανεπανάληπτη σε ό,τι αφορά τη σωτηρία μας, γεγονός που δεν πρέπει να
αγνοούμε, πολύ δε περισσότερο δεν πρέπει να αμελούμε και να αναβάλλουμε. Γιατί
αναβολή σημαίνει ματαίωση και η ματαίωση φέρνει την καταστροφή.
Αδελφοί μου, τόσο ο Ιουδαϊκός λαός, όσο
και οι θρησκευτικοί του άρχοντες, απεδείχθησαν διαχρονικά κατώτεροι της τιμής
της οποίας έτυχαν από το Θεό ως «περιούσιος λαός του Θεού». Ο θάνατος των
Προφητών και η Σταύρωση του Υιού του Θεού, τους στέρησε, δικαιολογημένα, από μια
κληρονομιά την οποία προσπάθησαν να σφετεριστούν. Αυτή η «κληρονομιά» δόθηκε
στη συνέχεια στα έθνη, τους ειδωλολάτρες. Έτσι δημιουργήθηκε ένας νέος
«περιούσιος λαός του Θεού», που είναι ο Χριστιανικός λαός. Ένας λαός που έχει
σαν χαρακτηριστικό γνώρισμα την κοινή πίστη και όχι την εθνική ή φυλετική
καταγωγή. Όμως, και ο νέος λαός, ο Χριστιανικός, δε θα σωθεί λόγω της εκλογής
του, αλλά μέσα από την πίστη και τα έργα του. Γιατί, ναι μεν η σωτηρία είναι
δώρο του Θεού σε μας, αλλά η κατάκτησή της χρειάζεται και τη δική μας
προσπάθεια. Ας κάνουμε ό,τι χρειάζεται από μας και ο Θεός θα μας δικαιώσει.
Αμήν. (Ματθαίου κεφ. κε’ στίχοι 14-30).
