Παραβολές και η σχέση τους με τη Βασιλεία του Θεού

Ο Ιησούς Χριστός μέσα από τις παραβολές Του, περιγράφει τον καινούριο κόσμο της Βασιλείας του Θεού.
Παρακάτω έχουμε έναν κατάλογο με παραπομπές σε ολες τις Παραβολές από  τους  3 Ευαγγελιστές καθώς και τις κοινες μεταξύ τους:
                                                               Οι παραβολές του Κυρίου
Παραβολή
Βιβλίο
Κεφ
Από
Έως
άδικος Κριτής
Λκ
18
1
8
άκαρπος Συκή
Λκ
13
6
9
απολεσθείσα Δραχμή
Λκ
15
8
10
απολωλός Πρόβατο
Μτ
18
12
14
»
Λκ
15
3
7
Ασώτου
Λκ
15
11
32
άφρονος Πλουσίου
Λκ
12
13
21
βασιλικός Γάμος
Μτ
22
1
14
δέκα Παρθένων
Μτ
25
1
13
Δούλοι γρηγορούντες
Λκ
12
36
48
Εργάτες 11ης ώρας
Μτ
20
1
16
Ζιζάνια
Μτ
13
24
43
Ζύμη
Μτ
13
33
33
»
Λκ
13
20
21
Καινά-Παλαιά
Μτ
13
52
53
κακοί Γεωργοί
Μτ
21
33
46
»
Μρ
12
1
12
»
Λκ
20
9
19
Καλός Σαμαρείτης
Λκ
10
25
37
Κόκκος Σινάπεως
Μτ
13
31
32
»
Μρ
4
30
32
»
Λκ
13
18
19
κρυμμένος Θησαυρός
Μτ
13
44
44
Λύχνος
Μρ
4
21
25
»
Λκ
8
16
18
Μαργαρίτης
Μτ
13
45
46
μέγα Δείπνο
Λκ
14
15
24
Μνες
Λκ
19
11
27
Οικονόμος αδικίας
Λκ
16
1
13
Οφειλέτης μυρίων ταλάντων
Μτ
18
21
35
Παραβολές
Μτ
13
34
35
»
Μρ
4
33
34
πιστός Δούλος
Μτ
24
45
51
Προσευχή
Λκ
11
5
10
πτωχός Λάζαρος
Λκ
16
19
31
Σαγήνη
Μτ
13
47
51
Σπορέας
Μτ
13
1
23
»
Μρ
4
1
20
»
Λκ
8
4
15
Σπόρος
Μρ
4
26
29
Τάλαντα
Μτ
25
14
30
Τελώνου και Φαρισαίου
Λκ
18
9
14


Ας δούμε κάποιες παραβολές κι ας ανακαλύψουμε τα χαρακτηριστικά της Βασιλείας του Θεού, όπως φανερώνονται μέσα από αυτές.
·         Η παραβολή του κρυμμένου θησαυρού
΄Οπως ο ίδιος ο Χριστός είπε: “Η Βασιλεία του Θεού μοιάζει επίσης με θησαυρό κρυμμένο σε χωράφι, που τον βρήκε ένας άνθρωπος και τον έκρυψε κι όλος χαρά πάει και πουλάει όλα όσα έχει και αγοράζει εκείνο το χωράφι” (Μτ 13, 44-46)
Ποιό είναι το νόημα;
“Όπως αυτός ο τυχερός άνθρωπος διέθεσε τα πάντα για να αποκτήσει τον θησαυρό, έτσι πρέπει κι ο καθένας: να κάνει το παν, ώστε να γίνει άξιος της Βασιλείας του Θεού, καθώς ανακάλυψε τι θησαυρός ζωής είναι”.
·         Η παραβολή του πολύτιμου μαργαρίτη
“Η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει με έναν έμπορο, που ζητούσε να βρει όμορφα μαργαριτάρια. Κι όταν βρήκε ένα πανάκριβο μαργαριτάρι, πήγε και πούλησε όλα όσα είχε και το αγόρασε. (Μτ.13 , 44-46) Ποιο είναι το νόημα; “Όπως αυτός ο μαργαριτέμπορος πούλησε τα πάντα για να αγοράσει το πανάκριβο μαργαριτάρι που ανακάλυψε, έτσι ας ενεργήσει κι ο καθένας: ας κάνει το παν για να ζήσει κατά την πολύτιμη πραγματικότητα  της Βασιλείας του Θεού”.
Η παραβολή του σιναπιού
Η Βασιλεία του Θεού «Μοιάζει με σπόρο σιναπιού, που όταν τον σπείρουνε στη γη είναι μικρότερος απ’ όλους τους σπόρους που σπέρνονται»
Ποιο είναι το νόημα;
Η αθόρυβη αλλά δυναμική της αύξηση. Ακριβώς  το ίδιο φανερώνει και η επόμενη Η παραβολή της ζύμης «Με τι να παρομοιάσω τη βασιλεία του Θεού;  Είναι όμοια με προζύμι, που έλαβε μια γυναίκα και το έκρυψε μέσα σε είκοσι πέντε κιλά αλεύρι, ωσότου ζυμώθηκε όλο».
·         Η παραβολή των κακών γεωργών
“Ένας άνθρωπος φύτεψε αμπέλι και το περίφραξε κι έσκαψε λάκκο κάτω από το πατητήρι, κι έχτισε πύργο. Έπειτα το ανάθεσε στη φροντίδα γεωργών κι έφυγε σε άλλη χώρα. Kι όταν έφτασε ο καιρός, έστειλε στους γεωργούς ένα δούλο για να πάρει απ’ αυτούς καρπό από το αμπέλι του. Εκείνοι, όμως, τον έπιασαν, τον έδειραν και τον έστειλαν πίσω με άδεια χέρια. Tους ξανάστειλε τότε άλλον δούλο αλλά κι εκείνον, αφού τον πετροβόλησαν και τον τραυμάτισαν στο κεφάλι, τον έστειλαν πίσω καταφρονημένο. Κατόπιν, ξανάστειλε άλλον, μα κι εκείνον τον σκότωσαν. Kαι πολλούς άλλους έστειλε, τους οποίους είτε έδειραν, είτε σκότωσαν. Έναν, λοιπόν, είχε ακόμα, το γιο του τον αγαπημένο. Tον έστειλε κι αυτόν τελευταίο λέγοντας: Θα σεβαστούν το γιο μου. Αλλά οι γεωργοί εκείνοι είπαν μεταξύ τους: Αυτός είναι ο κληρονόμος. Ελάτε να τον σκοτώσουμε και δική μας θα γίνει η κληρονομιά! Tον έπιασαν λοιπόν και τον σκότωσαν και τον πέταξαν έξω από το αμπέλι. Tι θα κάνει λοιπόν, ο ιδιοκτήτης του αμπελιού; Θα έρθει και θα αφανίσει τους γεωργούς και το αμπέλι θα το δώσει σε άλλους. Ποιο είναι το νόημα; Η σταθερότητα της εξάπλωσης της Βασιλεία του Θεού.
 Η παραβολή των γάμων του υιού του Βασιλέως
H βασιλεία των ουρανών είναι όμοια με ένα βασιλιά, που έκανε τους γάμους του γιου του κι έστειλε τους δούλους του να φωνάξουν τους καλεσμένους στους γάμους, αλλά εκείνοι δεν ήθελαν να έρθουν. Ξανάστειλε άλλους δούλους λέγοντας: Nα πείτε στους καλεσμένους: Να, το γεύμα μου το ετοίμασα. Oι ταύροι μου και τα θρεφτάρια είναι σφαγμένα και είναι όλα έτοιμα, ελάτε στους γάμους. Eκείνοι, όμως, αδιαφόρησαν και πήγαν άλλος στο χωράφι του, άλλος στο εμπόριό του και οι υπόλοιποι, αφού έπιασαν τους δούλους του, τους κακοποίησαν και τους σκότωσαν. Kαι σαν το άκουσε ο βασιλιάς, οργίστηκε κι έστειλε τα στρατεύματά του και εξολόθρεψε τους φονιάδες εκείνους και την πόλη τους την έκαψε. Λέει τότε στους δούλους του: O γάμος, βέβαια, είναι έτοιμος, μα οι προσκαλεσμένοι δεν ήταν άξιοι. Πηγαίνετε, λοιπόν, στα σταυροδρόμια και όσους βρείτε καλέστε τους στους γάμους. 1Bγήκαν τότε οι δούλοι εκείνοι στους δρόμους και μάζεψαν όλους όσους βρήκαν, κακούς και καλούς. Kαι γέμισε ο χώρος του γάμου από τους προσκαλεσμένους για το γαμήλιο γεύμα.
Ποιο είναι το νόημα;
Η Βασιλεία του Θεού απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους
Η παραβολή του Σπλαχνικού Πατέρα
Την εποχή του Χριστού ήταν υπερβολικά σεβαστό αλλά συνάμα αυστηρό και τρομερό το πρόσωπο του θεού (μήπως κάπως έτσι είναι για κάποιους ακόμη και σήμερα;)
Με την παραβολή αυτή ο Ιησούς ανατρέπει την τότε ισχύουσα αντίληψη για τον Θεό και παρουσιάζει το σπλαχνικό και φιλάνθρωπο πρόσωπό του. Αποκαλύπτει τον Θεό της απέραντης αγάπης, ελευθερίας και συγνώμης για όλους.
Μέσα λοιπόν από την παραβολή του σπλαχνικού Πατέρα μαθαίνουμε ποιός είναι στ΄ αλήθεια ο Θεός!
Και μάλλον η παραβολή αυτή λειτουργεί για όλους μας κάπως “θεραπευτικά” καθώς απέχει πολύ από την ιδέα ενός Θεού τιμωρού που υπάρχει στο μυαλό των περισσότερων!!!
Λες κι ο Θεός κάθεται και περιμένει πότε θα κάνεις το πρώτο λάθος για να σε τιμωρήσει!!!!
Είναι αλήθεια!!Ο Θεός ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ αλλά όχι να τιμωρήσει!!Είναι εκεί και περιμένει να δεχτεί κοντά του κάθε άνθρωπο που θέλει να βρεθεί κοντά στο Θεό!!!
Γιατί ο Θεός αυτός είναι Θεός της αγάπης. Αγαπάει και συγχωρεί!
Ο Θεός Πατέρας αγαπάει πέρα από κάθε όριο, χωρίς καμία προϋπόθεση!!!
Κεντρικό πρόσωπο της παραβολής είναι ο πατέρας σε σχέση προς όσα κάνει και για τους δυο γιούς. Τα δυο αδέρφια περιγράφονται διαφορετικά αλλά ο πατέρας παραμένει και προς τους δυο ο ίδιος: εύσπλαχνος. Κάνει και για τους δυο το ίδιο όμως με διαφορετικό τρόπο. Προς τον μικρότερο τρέχει να τον υποδεχτεί με θέρμη και να τον αποκαταστήσει στην πρότερή του κατάσταση. Αλλά και προς τον μεγαλύτερο συμπεριφέρεται το ίδιο θερμά: τον παρακαλεί να γιορτάσει μαζί τους.
Ο Θεός, λοιπόν, αγαπά απέραντα όλους , παραμένει σπλαχνικός προς όλους, και με τον τρόπο που ο καθένας έχει ανάγκη.
Και όπως θα πει και ο Νικόλαος Καβάσιλας τον 14ο αιώνα:
“Ο Θεός είναι:
πιο στοργικός από κάθε φίλο,
πιο δίκαιος από κάθε κυβερνήτη,
πιο τρυφερός από κάθε πατέρα,
πιο πολύ μέλος μας από όσο τα ίδια μας τα μέλη,
πιο αναγκαίος σε μας από την ίδια την καρδιά μας”
Το μόνο που ζητάει είναι πραγματική μετάνοια…
“Τῆς πατρώας δόξης σου, ἀποσκιρτήσας ἀφρόνως, ἐν κακοῖς ἐσκόρπισα, ὃν μοι παρέδωκας πλοῦτον, ὅθεν σοι, τὴν τοῦ ἀσώτου, φωνὴν προσφέρω· ἥμαρτον, ἐνώπιόν σου, Πάτερ οἰκτίρμον, δέξαι με μετανοῦντα, καὶ ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου.”
Η παραβολή του σπλαχνικού Σαμαρείτη
Με την παραβολή του σπλαχνικού Πατέρα ξεκαθαρίστηκε για ποιον Θεό μιλάμε και γιατί αξίζει να τον αγαπάμε. Με τον συνάνθρωπο όμως τι γίνεται; Και μάλιστα με τους συνανθρώπους μας εκείνους που μας είναι ξένοι, μας εχθρεύονται, μας βλάπτουν ή μας είναι αδιάφοροι; Δικαιούνται κι αυτοί την αγάπη και το ενδιαφέρον μας; αγάπη αδιακρίτως προς κάθε άνθρωπο; Κι αυτό γιατί; Είναι λογικό; Ο Ιησούς με μια συναρπαστική παραβολή ξεκαθάρισε για πάντα το ζήτημα αυτό (σχολικό βιβλίο, Καινή Διαθήκη, Ο Ιησούς Χριστός και το έργο του)
Ο άνθρωπος που στηρίζει την ύπαρξή του στον σπλαχνικό πατέρα της αγάπης καλείται να συμπεριφέρεται με τον ίδιο τρόπο: να είναι έμπρακτα σπλαχνικός συνάνθρωπος προς κάθε συνάνθρωπο, (υπερβαίνοντας όλες τις διακρίσεις) και ειδικά προς όποιον χρήζει βοήθειας και φροντίδας.
Αυτή η παραβολή για την εποχή που ακούστηκε ήταν άκρως ανατρεπτική!!! Για άλλη μια φορά ήρθαν τα πάνω κάτω!!! Ένας Ιουδαίος πεσμένος, χτυπημένος, ημιθανής στη μέση του πουθενά….
Ένας ιερέας, “πρότυπο” ανθρωπιάς (άνθρωπος του Θεού θα λέγαμε σήμερα)….πέρασε…. κοίταξε … προσπέρασε….
Ένας λευίτης… βοηθός ιερέα…. πρότυπο κι αυτός ανθρωπιάς…. πέρασε… είδε και προσπέρασε χωρίς να δώσει καμία σημασία….
Κι όμως…. για τα δεδομένα της εποχής τους τρεις ανθρώπους τους ενώνει η πίστη και η πατρίδα. Είναι ομοεθνείς και ομόπιστοι, συμπατριώτες, επομένως: πλησίον. 
Και η ανατροπή; Ο Σαμαρείτης!!! Είναι ξένος, εχθρός , αποστάτης και μισητός από τους Ισραηλίτες. Το “λογικό” θα ήταν αυτός να προσπεράσει χωρίς να ρίξει ούτε μια ματιά στον πληγωμένο Ιουδαίο!!!Γιατί; Μα γιατί ήταν εχθρός του. Στα χρόνια του Χριστού το χάσμα ανάμεσα σ’ αυτούς και τους Ισραηλίτες ήταν αγεφύρωτο και το μίσος μεταξύ τους μεγάλο και άσβεστο.
Κι όμως!!! Δεν βοηθάει ο πλησίον, ο φίλος, ο γείτονας, ο ιερέας, ο ομόπιστος, ο ομοεθνής.
Βοηθάει ο ξένος, ο εχθρός, ο Σαμαρείτης. Αυτός, ο “μη πλησίον” για τους Ισραηλίτες, σπλαχνίζεται, περιθάλπτει, περιποιείται, μεταφέρει σε κατάλυμα, πληρώνει, ασφαλίζει, υπόσχεται συνέχιση της συμπαράστασης.
Γίνεται πραγματικό πρότυπο αληθινής έμπρακτης συμπεριφοράς, ανατρέποντας φυλετικές, εθνικές, θρησκευτικές, κοινωνικές διακρίσεις.
Ποιό είναι το νόημα της παραβολής; Να βλέπουμε με αγάπη και ευαισθησία τον κάθε άνθρωπο, ιδιαίτερα όταν βρίσκεται σε ανάγκη και να προσφέρουμε έμπρακτα την αγάπη μας.
Αντίθετο της αγάπης δεν είναι το μίσος αλλά η αδιαφορία”,  θα πεί ο αμερικανός θεολόγος Τζότζεφ Φλέτσερ και ο Θανάσης Ν. Παπαθανασίου θα γράψει:
“…Εν τέλει, είμαι παιδί μιας πολύτεκνης (μάλλον υπερπολύτεκνης οικογένειας). Δεν είναι άραγε ανόητο ένα από τα αδέρφια μου να πιστεύει οτι ο πατέρας μας είναι μονάχα δικός του;….Ο Θεός είναι δικός μου πατέρας, ακριβώς επειδή είναι πατέρας κάθε ανθρώπου που έρχεται στον κόσμο, κι όχι επειδή δήθεν είναι κατα-δικός μου. Αν είναι κατα-δικός μου, είναι κατάδικός μου……. Αν ο Χριστός δε σαρκώθηκε για τον τελευταίο “γύφτο” (όπως δυστυχώς οι νεοέλληνες αρέσκονται να αποκαλούν όποιον δεν τους αρέσει), τότε δε σαρκώθηκε για κανέναν μας ( Θανάσης Ν. Παπαθανασίου, Ο Θεός μου ο αλλοδαπός, Κείμενα για μια αλήθεια που είναι “του δρόμου”).
Και σκέφτομαι… οι Ιουδαίοι άκουσαν “Σαμαρείτης” και άρχισαν να διαμαρτύρονται…..
….αλλά σε μας σήμερα δεν κάνει και τόσο μεγάλη εντύπωση……..γιατι οι περισσότεροι δεν ξέρουμε τι θα πει “Σαμαρείτης” για τους Ιουδαίους της εποχής.Να αντικαταστήσουμε τους όρους……να έρθουν πιο κοντά στα δικά μας δεδομένα για να αντιληφθούμε πραγματικά……..τι θα πει πλησίον, τι θα πει έμπρακτη αγάπη, τι θα πεί συνάνθωπος ως αδελφός….;
 Η παραβολή των δέκα παρθένων
 Tότε η βασιλεία των ουρανών θα μοιάσει με δέκα παρθένες, οι οποίες, αφού πήραν τα λυχνάρια τους, βγήκαν να προϋπαντήσουν το γαμπρό. ΄Oμως πέντε απ’ αυτές ήταν μυαλωμένες και οι πέντε άμυαλες.  Oι άμυαλες λοιπόν, ενώ πήραν τα λυχνάρια τους, δεν πήραν μαζί τους λάδι. Oι μυαλωμένες, όμως, πήραν λάδι στα δοχεία τους μαζί με τα λυχνάρια τους.  Kι επειδή ο γαμπρός αργούσε να έρθει, νύσταξαν όλες και κοιμόνταν. Kι εκεί στα μεσάνυχτα, ακούστηκε μια δυνατή φωνή: Nάτος ο γαμπρός! Έρχεται! Bγείτε να τον προϋπαντήσετε! Tότε σηκώθηκαν όλες εκείνες οι παρθένες και ετοίμασαν τα λυχνάρια τους.  Kαι οι άμυαλες είπαν στις μυαλωμένες: Δώστε μας από το λάδι σας, γιατί τα λυχνάρια μας σβήνουν.  Aλλ’ οι μυαλωμένες απάντησαν: Ίσως δε φτάσει και για μας και για σας. Γι’ αυτό πηγαίνετε καλύτερα σ’ αυτούς που πουλάνε και αγοράστε για σας. Mα καθώς εκείνες πήγαιναν να αγοράσουν, ήρθε ο γαμπρός και οι έτοιμες μπήκαν μαζί του στους γάμους και η πόρτα έκλεισε. Έρχονται ύστερα και οι υπόλοιπες παρθένες λέγοντας: Kύριε, κύριε άνοιξέ μας.  Aλλ’ εκείνος αποκρίθηκε: Πραγματικά, σας λέω, δε σας γνωρίζω.  Nα είστε, λοιπόν έτοιμοι κάθε στιγμή, γιατί δεν ξέρετε την ημέρα ούτε την ώρα που έρχεται ο Υιός του Aνθρώπου.
Ποιο είναι το νόημα; Η Βασιλεία του Θεού απαιτεί ετοιμότητα και εγρήγορση 
Ο Κύριος, ο Ιησούς Χριστός, όταν ανέβαινε στα Ιεροσόλυμα και πλησίαζε προς το εκούσιο Πάθος, έλεγε στους μαθητές Του ορισμένες παραβολές για να τους προετοιμάσει. Μερικές, μάλιστα, τις έλεγε για να καυτηριάσει και να χτυπήσει του Γραμματείς και τους Φαρισαίους. Μια από αυτές, τη σημερινή των δέκα παρθένων, την είπε για να παρακινήσει μεν όλους προς την ελεημοσύνη, αλλά και να διδάξει όλους μας να είμαστε έτοιμοι πριν μας προλάβει το τέλος του θανάτου. Επειδή έχει πολλή δόξα η παρθενία (πραγματικά είναι μεγάλο κατόρθωμα!) και για να μη βρεθεί κάποιος που κατορθώνει αυτό το μεγάλο έργο, αλλά παραμελεί τα άλλα και ιδίως την ελεημοσύνη, προβάλλει αυτή την παραβολή. Τρέχει πολύ γρήγορα η νύκτα της παρούσης ζωής, έτσι οι παρθένες όλες νύσταξαν και κοιμήθηκαν, δηλαδή πέθαναν, γιατί ο θάνατος λέγεται και ύπνος. Καθώς κοιμόντουσαν, στη μέση της νύχτας ακούσθηκε μια δυνατή φωνή που έλεγε: «Να ΄τος ο Νυμφίος, έρχεται! Βγείτε όλες να Τον προϋπαντήσετε!». Τότε οι φρόνιμες παρθένες που είχαν φροντίσει να έχουν άφθονο λάδι, συνάντησαν τον Νυμφίο και μπήκαν μέσα μαζί Του, όταν ανοίχθηκαν οι πύλες. Αυτές κοντά στις άλλες αρετές και μάλιστα της παρθενίας, φρόντισαν να έχουν άφθονο και το λάδι της ελεημοσύνης. Αντίθετα οι άλλες πέντε παρθένες που δεν είχαν αρκετό λάδι, όταν ξύπνησαν ζητούσαν λίγο από τις φρόνιμες, αλλά μετά θάνατο δεν είναι εύκολο να αγοράσεις λάδι από αυτούς που το πουλούν, δηλαδή τους φτωχούς. Αυτές, η παραβολή, τις ονομάζει μωρές, γατί ενώ κατόρθωσαν το δυσκολότερο, την ”παρθενία”, παραμέλησαν το ευκολότερο, γιατί ήταν ανελεήμονες καρδιές.
Η παραβολή των κακών γεωργών
Μια παραβολή μέσα από την οποία προαναγγέλλεται το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου. Παρά την αμαρτωλότητα του ανθρώπου, εντούτοις ο Θεός δεν τον εγκαταλείπει. Εξακολουθεί να φροντίζει γι’ αυτόν και μέσα από τη μακροθυμία του προσπαθεί να βοηθήσει τον άνθρωπο να συνεργασθεί για τη δική του σωτηρία. Παράλληλα, προαναγγέλλει τον ερχομό του Υιού του στον κόσμο, καθώς και τον τερματισμό της περιόδου της μακροθυμίας και ανοχής. Μέσα από τη διπλή αυτή εξαγγελία προσπαθεί να βοηθήσει τους γεωργούς να συνέλθουν και να οδηγηθούν σε μετάνοια και διόρθωση.
Δυστυχώς, όμως, οι άνθρωποι όχι μόνο παραμένουν αδιόρθωτοι, αλλά και προσπαθούν να παρεμποδίσουν όλες τις παρεμβάσεις του Θεού, που αποβλέπουν στη σωτηρία των ανθρώπων. Παρά την αρνητική αυτή συμπεριφορά των κακών γεωργών, δηλαδή των αρχιερέων, των γραμματέων και των πρεσβυτέρων του Ιουδαϊκού λαού, εν τούτοις, ο Θεός εκδηλώνει μακροθυμία. Παρά την αρνητική συμπεριφορά των κακών γεωργών, το έργο της σωτηρίας δε ματαιώνεται. Απλά ο Θεός θα αφαιρέσει το προνόμιο του Ιουδαϊκού λαού να είναι «λαός της βασιλείας του και θα το δώσει σ’ ένα λαό που θα παράγει καρπούς της βασιλείας».
Ιδιαίτερα σημαντική, λοιπόν, η σημερινή παραβολή γιατί το περιεχόμενό της είναι ιστορικά και προφητικά επιβεβαιωμένο. Αποκαλύπτει τη διαχρονική φροντίδα του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου. Φυτεύει αμπελώνα, με την εγκατάσταση του Ιουδαϊκού λαού στη γη της επαγγελίας. Αυτόν τον αμπελώνα τον περιφράσσει με το νόμο του για να προφυλαχθεί από την ειδωλολατρία. Του κατασκευάζει ληνό, το θυσιαστήριο, και κτίζει πύργο, δηλαδή το ναό. Όλα τα πιο πάνω τα «νοίκιασε» για να τα διαχειριστούν. Άρα ήταν περιουσία ξένη και όχι δική τους. Αυτοί που εκαλούντο να διαχειριστούν αυτήν την περιουσία ήταν οι θρησκευτικοί άρχοντες του Ιουδαϊκού λαού. Όμως, ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτής της διαχείρισης. Απάντηση στο ερώτημα αυτό δίνει ο ίδιος ο Κύριος μέσα από τη σημερινή παραβολή.
Το αποτέλεσμα αυτής της διαχείρισης ήταν τραγικό. Θεώρησαν δική τους περιουσία τον αμπελώνα και σφετερίστηκαν αυτό που τους εμπιστεύθηκε ο Θεός. Αρνήθηκαν να παράξουν καρπούς με την προφύλαξη και το σεβασμό του νόμου του Θεού. Δεν παρουσίασαν τα ανάλογα έργα αρετής μέσα από τα οποία θα επιβεβαιωνόταν ο σεβασμός, αλλά και η εφαρμογή του νόμου του Θεού.
Όμως η αμέλειά τους δεν περιορίστηκε μόνο στην ασέβεια και την ακαρπία. Τους οδήγησε συστηματικά και ενσυνείδητα σε εγκληματική συμπεριφορά. Αυτοί όχι μόνο αρνήθηκαν να προσφέρουν τα οφειλόμενα, αλλά προχώρησαν συστηματικά σε εγκληματικές ενέργειες.
Έτσι, όταν ο Θεός έστειλε τους δούλους του, τους Προφήτες, «οι γεωργοί έπιασαν τους δούλους του, κι άλλον τον έδειραν, άλλον τον σκότωσαν κι άλλον τον λιθοβόλησαν. Ξανάστειλε άλλους δούλους, περισσότερους από τους πρώτους και τους έκαναν τα ίδια. Τελευταίον τους έστειλε το γιο του λέγοντας «θα σεβαστούν το γιο μου». Οι γεωργοί, όμως, όταν είδαν το γιο, είπαν μεταξύ τους: «αυτός είναι ο κληρονόμος. Εμπρός ας τον σκοτώσουμε κι ας αρπάξουμε την κληρονομιά του. Τον έπιασαν, τον έβγαλαν έξω από τ’ αμπέλι και τον σκότωσαν».
Διαδοχικά οι Προφήτες οδηγούνται στο θάνατο από τους άρχοντες του λαού και από τον ίδιο τον «εκλεκτό λαό του Θεού». Ο Κύριος προφητικά προαναγγέλλει και το δικό του μαρτυρικό θάνατο. «Έξω του αμπελώνος», έξω από την Ιερουσαλήμ. Είναι για τούτο που μετά από λίγο διάστημα ο Ιησούς θα εκφράσει την πικρία και την απογοήτευσή του για τη συνολική αρνητική συμπεριφορά αρχόντων και ιουδαϊκού λαού. «Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ, που σκοτώνεις τους Προφήτες και λιθοβολείς όσους στέλνει ο Θεός σ’ εσένα, πόσες φορές θέλησα να συνάξω τα παιδιά σου, όπως η κλώσσα συνάζει τα κλωσσόπουλα κάτω απ’ τις φτερούγες της, κι εσείς δεν το θελήσατε. Γι’ αυτό θα ερημωθεί ο τόπος σας» (Ματθ. κγ΄ 37 – 38).
Εγκληματική συμπεριφορά και εγκληματική αμέλεια καταλογίζει ο Ιησούς στο σύνολο της ηγεσίας και λαού. Εγκληματική συμπεριφορά, αφού όχι μόνο δεν εφαρμόζουν οι ίδιοι το νόμο του Θεού, αλλά και θανατώνουν τους απεσταλμένους του. όμως, παρά την αρνητική αυτή συμπεριφορά του ο Θεός, μέσα στα πλαίσια της αγάπης και ευσπλαχνίας του, πάρα πολλές φορές προσπαθεί να τους επαναφέρει στο δρόμο της σωτηρίας.
Δυστυχώς οι προσπάθειες του Θεού παραμένουν άκαρπες. Και τούτο γιατί η σωτηρία αν και είναι δώρο του Θεού προς τον άνθρωπο, αυτή δεν επιβάλλεται αναγκαστικά. Ο Θεός σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου, για τούτο και τον καλεί να την αποδεχθεί με τη θέλησή του.
Αυτή η αλήθεια είναι μια υπενθύμιση διαχρονική. Ο Θεός μας θέλει να γίνουμε συνεργάτες στο έργο της δικής μας σωτηρίας «όστις θέλει», μας επαναλαμβάνει συνεχώς. Για τούτο μας προτρέπει να ανταποκριθούμε προτού να είναι αργά. Μας υπενθυμίζει ο Απόστολος Παύλος: «Ιδού νυν καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού νυν ημέρα σωτηρίας» (Β΄ Κορ. στ΄ 2). Να, τώρα είναι ο καιρός της χάρης, τώρα είναι η ημέρα της σωτηρίας. η κάθε στιγμή της ζωής μας θα πρέπει να θεωρείται μοναδική και ανεπανάληπτη σε ό,τι αφορά τη σωτηρία μας, γεγονός που δεν πρέπει να αγνοούμε, πολύ δε περισσότερο δεν πρέπει να αμελούμε και να αναβάλλουμε. Γιατί αναβολή σημαίνει ματαίωση και η ματαίωση φέρνει την καταστροφή.
Αδελφοί μου, τόσο ο Ιουδαϊκός λαός, όσο και οι θρησκευτικοί του άρχοντες, απεδείχθησαν διαχρονικά κατώτεροι της τιμής της οποίας έτυχαν από το Θεό ως «περιούσιος λαός του Θεού». Ο θάνατος των Προφητών και η Σταύρωση του Υιού του Θεού, τους στέρησε, δικαιολογημένα, από μια κληρονομιά την οποία προσπάθησαν να σφετεριστούν. Αυτή η «κληρονομιά» δόθηκε στη συνέχεια στα έθνη, τους ειδωλολάτρες. Έτσι δημιουργήθηκε ένας νέος «περιούσιος λαός του Θεού», που είναι ο Χριστιανικός λαός. Ένας λαός που έχει σαν χαρακτηριστικό γνώρισμα την κοινή πίστη και όχι την εθνική ή φυλετική καταγωγή. Όμως, και ο νέος λαός, ο Χριστιανικός, δε θα σωθεί λόγω της εκλογής του, αλλά μέσα από την πίστη και τα έργα του. Γιατί, ναι μεν η σωτηρία είναι δώρο του Θεού σε μας, αλλά η κατάκτησή της χρειάζεται και τη δική μας προσπάθεια. Ας κάνουμε ό,τι χρειάζεται από μας και ο Θεός θα μας δικαιώσει. Αμήν.  (Ματθαίου κεφ. κε’ στίχοι 14-30).
Μουσελλής Γιάννης, Β2