Κώδικας Νταβίντσι- Νταν Μπράουν

Επιφυλάσσομαι να ανεβάσω μια μικρή έρευνα κάποιων  σχετικών κειμένων για το θέμα...

και πρώτα

ΣΚΕΨΕΙΣ  ΓΥΡΩ  ΑΠΟ  ΤΟΝ  ΘΟΡΥΒΟ  ΠΟΥ  ΠΡΟΚΑΛΕΣΕ

Ο  "ΚΩΔΙΚΑΣ   ΝΤΑ  ΒΙΝΤΣΙ"

του Δημήτρη Σαραντάκου

Τους πρώτους μήνες του 2006, το μυθιστόρημα του Νταν Μπράουν «ο Κώδικας ντα Βίντσι» (εκδόσεις Λιβάνη – Αθήνα 2004), η βασισμένη σ΄αυτό ομώνυμη ταινία και η ανακάλυψη των παπύρων ενός απόκρυφου κειμένου, του «κατά Ιούδαν Ευαγγελίου», δημιούργησαν απροσδόκητα μεγάλο θόρυβο. Θα προσπαθήσω να εξετάσω στο σημείωμά μου αυτό πόσο δικαιολογημένος είναι αυτός ο θόρυβος, ποια είναι τα βαθύτερα αίτια όλης αυτής της φασαρίας, πέρα από την αναπόφευκτη δημοσιογραφική προβολή και κερδοσκοπική της εκμετάλλευση.

Ας ξεκινήσουμε από το μυθιστόρημα: Χωρίς αμφιβολία στη μεγάλη εμπορική επιτυχία του «Κώδικα ντα Βίντσι», επιτυχία που ξάφνιασε κι αυτόν ακόμα τον συγγραφέα του, αφού πουλήθηκε σε πάνω από πενήντα εκατομμύρια αντίτυπα, μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες και, χάρη στην κινηματογραφική ταινία, που βασίζεται σ΄αυτό, έγινε γνωστό σε ακόμη  περισσότερους ανθρώπους, στην επιτυχία λοιπόν αυτή, συνέβαλε πολύ ο κινηματογραφικός ρυθμός του, που αιχμαλωτίζει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, το πρωτότυπο θέμα του και η εξαιρετικά ευρηματική πλοκή του, στηριζόμενη στην πετυχημένη συνταγή που εφάρμοσε ο Ουμπέρτο Έκο στο «Όνομα του Ρόδου» και στο «Εκκρεμές του Φουκώ»: στην ανάμιξη ιστορικών στοιχείων με αστυνομική πλοκή και, απαραιτήτως, με μυστικές ή συνωμοτικές εταιρείες.

Για την ιστορία ο «Κώδικας ντα Βίντσι» είναι το δεύτερο βιβλίο του συγγραφέα που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα. Το προηγούμενο κυκλοφόρησε (για περισσότερο ίσως εντυπωσιασμό) με τον ξενόγλωσσο τίτλο «Illuminati» (ενώ ο τίτλος του πρωτότυπου ήταν «Angels and Demons») και πέρασε μάλλον απαρατήρητο.

Από τους επαϊοντες, εντούτοις,  η λογοτεχνική αξία του «Κώδικα ντα Βίντσι» κρίνεται γενικώς μέτρια. Έχει διάρθρωση και πλοκή καθαρά κινηματογραφικές, με φανερή την επιδίωξη του εντυπωσιασμού, του λείπει ουσιαστικά το θέλγητρο της έντεχνης αφήγησης, που θα το χαρακτήριζε αυθεντικό μυθιστόρημα. Από την άλλη πλευρά δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να χαρακτηριστεί ιστορικό δοκίμιο, παρά τους ισχυρισμούς του συγγραφέα ότι χρησιμοποίησε «αξιόπιστες και αυθεντικές πηγές». Συμπερασματικά αν συγκριθεί ο «Κώδικας ντα Βίντσι» με τα ομοειδούς χαρακτήρα μυθιστορήματα του Έκο, υπολείπεται κατά πολύ. Ακόμα χαμηλότερης στάθμης είναι η ποιότητα της ομώνυμης ταινίας, αλλά η επιτυχία του βιβλίου συνέβαλε στην εμπορική επιτυχία της.

Η πρόθεσή μου όμως δεν είναι να κάνω λογοτεχνική κριτική του βιβλίου ή της ταινίας, αλλά να διερευνήσω τα αίτια του θορύβου, που δυσανάλογα με την αξία τους ξεσήκωσαν. Τί ήταν εκείνο που έκανε εκατομμύρια ανθρώπων να το αγοράσουν (άσχετα αν το διάβασαν όλοι οι αγοραστές του), για ποιο λόγο αγέλες επισκεπτών, επηρεασμένοι από το μυθιστόρημα και την ταινία, κατακλύζουν καθημερινά τα μέρη που μνημονεύουν, από το Μουσείο του Λούβρου ως κάποιο παρεκκλήσιο στη Σκωτία και πώς μπορεί να ερμηνευτεί αυτή η ομαδική ιδεοληψία;

Πιστεύω πως η κυριότερη αιτία της επιτυχίας, βρίσκεται στην εκμετάλλευση της γενικότερης στροφής του κοινού προς τον ανορθολογισμό, που παρατηρείται τα τελευταία πενήντα τουλάχιστον χρόνια, αρχής γενομένης φυσικά από τη Βόρεια Αμερική. Πρόκειται για μια από τις πιο χτυπητές αντιφάσεις της εποχής μας. Από τη μία πλευρά η επιστήμη και η τεχνολογία (δηλαδή η εφαρμοσμένη επιστήμη) προοδεύουν με πρωτοφανή ταχύτητα, έχοντας συσσωρεύσει στο διάστημα αυτό περισσότερη γνώση, από όση είχε συγκεντρώσει η Ανθρωπότητα σε όλη την ιστορία της και από την άλλη, γνωρίζουν τεράστια διάδοση και αποδοχή κάθε είδους αντιεπιστημονικές θεωρίες και πρακτικές, από τις διάφορες εναλλακτικές θεραπείες ως τις αστρολογικές απάτες.

Οι δημοσιεύσεις σε βιβλία ή περιοδικά, οι σχετικές με τα «αινίγματα» της φύσης, με τα «ανεξήγητα» φαινόμενα, με τα «κρυμμένα μυστικά» της ιστορίας, έχουν φτάσει σε τετραψήφιους αριθμούς. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, έντυπα και, κυρίως, ηλεκτρονικά έχουν κατακλυσθεί από ποικιλώνυμους «γκουρού», θεραπευτές, μάντεις, αστρολόγους και λοιπούς απατεώνες,  σε σημείο που σοβαρές, υποτίθεται, εφημερίδες,  μεγάλης κυκλοφορίας, να διαθέτουν με μορφή πολυτελών ένθετων στις κυριακάτικες εκδόσεις τους, Αστρολογίες «Ερωτικές» ή «Αθλητικές»^[1]!

Θα έλεγε κανείς πως ο κόσμος δεν εμπιστεύεται πια τις λογικές, επιστημονικές ερμηνείες των πραγμάτων και προτιμά τις υπερβατικές. Ενδεχομένως το ανθρώπινο πνεύμα δεν είναι σε θέση να παρακολουθήσει την ταχύτητα των επιστημονικών εξελίξεων και η επίγνωση αυτής της αδυναμίας του να το έχει τρομάξει. Και ίσως εκεί να βρίσκεται η εξήγηση γιατί ο «Κώδικας ντα Βίντσι» γνώρισε πολύ μεγαλύτερη επιτυχία από το «Όνομα του Ρόδου», μολονότι υστερεί από αυτό σε αξία. Ο Έκο σε όλα τα μυθιστορήματά του στηρίζεται στον ορθό λόγο και στις αρχές του Διαφωτισμού. Είναι άλλωστε γνωστή η στάση του απέναντι στη θρησκεία, από το βιβλίο του «τι πιστεύει αυτός που δεν πιστεύει». Ο Μπράουν αντίθετα προβάλλει τον ανορθολογισμό και τη μυστικοπάθεια, μολονότι όχι μόνο δεν παριστάνει τον θρήσκο, αλλά παίρνει θέσεις καθαρά αντιχριστιανικές.

Το φαινόμενο αυτής της πνευματικής σύγχυσης και οπισθοδρόμησης δεν είναι καινοφανές. Έχει παρατηρηθεί αρκετές φορές στην ανθρώπινη ιστορία, κατά κανόνα σε μεταβατικές ιστορικές περιόδους, όταν το ισχύον κοινωνικό σύστημα παρακμάζει και στα σπλάχνα του εκκολάπτεται το διάδοχο^[2].

Το πρωτοσυναντούμε στην ύστερη αρχαιότητα και συγκεκριμένα κατά την περίοδο που μεσολαβεί από την άνοδο στην εξουσία του Νέρβα ως την ηγεμονία του Μάρκου Αυρηλίου, στον 2^ο αιώνα και η οποία έμεινε γνωστή ως «Ρωμαϊκή Ειρήνη» (Pax Romana). Στη διάρκεια αυτής της εβδομηκονταετίας δε μνημονεύονται παρά μόνο 14 (και αυτά σποραδικά) χρόνια τοπικών εξεγέρσεων, ή συνοριακών πολέμων με λαούς βάρβαρους και αδύνατους. Οι κατέχοντες τον πλούτο και την πολιτική δύναμη ένοιωθαν ασφαλείς και μακάριοι. Πίστεψαν πως ο Χρυσός Αιώνας του Ησιόδου επέστρεψε στη γη. Δεν γίνονταν πια πόλεμοι και επαναστάσεις, το εμπόριο ανθούσε, οι πόλεις έσφυζαν από ζωή και στολίζονταν διαρκώς με μεγαλοπρεπή κτίρια και λαμπρά καλλιτεχνήματα, ενώ έντονη ήταν πνευματική ζωή^[3].

Στην πραγματικότητα η μακαριότητα της Ρωμαϊκής Ειρήνης, αφορούσε μόνο τους πλούσιους. Η θέση των κατώτερων, αλλά και των μεσαίων στρωμάτων στο μεσογειακό χώρο, η οποία ήδη, κατά την προηγηθείσα περίοδο των συνεχών πολέμων, εμφυλίων η εξωτερικών, είχε χειροτερέψει πολύ, κατά τη ρωμαϊκή ειρήνη υποβαθμίστηκε ακόμη περισσότερο.

Εκτός αυτού, η τάξη και ηρεμία, που η  Ρωμαϊκή Ειρήνη εξασφάλιζε στη μεσογειακήν οικουμένη, σε πολλά σημεία θύμιζε τη γαλήνη του νεκροταφείου^[4]. Δε γίνονταν πια πόλεμοι, γιατί η Αυτοκρατορία ήταν η αναμφισβήτητη Υπερδύναμη της περιοχής και μολονότι σε πολλές περιοχές επιχωρίαζε η ένοπλη ληστεία, η ανταρτική αντικρατική δράση είχε γίνει ουσιαστικά αδύνατη.  Η πολιτική δράση στις πόλεις όχι μόνο είχε απονεκρωθεί αλλά είχε χάσει το νόημά της, καθώς ο αρχαίος πολίτης, ο οποίος αισθανόταν ασφαλής και ενεργός μέσα στην ανεξάρτητη πόλη του, είχε χαθεί και στη θέση του εμφανίστηκε ο παθητικός υπήκοος του Καίσαρα. 

Συμπερασματικά για τους δούλους και τους φτωχούς, που αποτελούσαν την πλειοψηφία του πληθυσμού, δεν υπήρχε ειρήνη, αλλά καταστολή και το χειρότερο, δεν υπήρχε ελπίδα πολιτικής ή κοινωνικής μεταβολής, είτε με τη δύναμη των όπλων είτε με την πολιτική δράση.

Η Ρωμαϊκή Ειρήνη ήταν επίσης εποχή οικονομικής αστάθειας και αβεβαιότητας. Μπορεί να ανθούσε το εμπόριο, αλλά ήταν ετεροβαρές για τη ρωμαϊκή οικονομία και την οδηγούσε σταθερά στην κατάρρευση. Μπορεί να αυξήθηκε σε πρωτοφανείς ρυθμούς ο αριθμός των δούλων, αλλά η δουλική εργασία οδήγησε στην εξαθλίωση τα κατώτερα αγροτικά στρώματα. Μπορεί η δουλική εργασία να προσπόριζε αμύθητο πλούτο στους μεγάλους δουλοκτήτες, αλλά στην πραγματικότητα η απόδοσή της είχε πέσει σε τέτοιο σημείο, ώστε ουσιαστικά να μη συμφέρει, με αποτέλεσμα οι διορατικότεροι γαιοκτήμονες να υιοθετήσουν το σύστημα των coloni, προδρομική μορφή της δουλοπαροικίας και να εγκαταλείψουν τον κλασσικό ως τότε τρόπον παραγωγής.

  Οι μεταβολές αυτές στην οικονομία είχαν επιπτώσεις στο εποικοδόμημα, στην πνευματική ζωή και την ιδεολογία. Τα συγγράμματα της εποχής εκείνης είναι ωχρές μόνο απομιμήσεις του ρωμαλέου Λόγου, όχι μόνο της κλασσικής ελληνικής γραμματείας, αλλά και της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής, του λεγόμενου «χρυσού αιώνα». Τα λογοτεχνικά έργα είναι γεμάτα με χρησμούς, θαύματα και δεισιδαιμονίες και η ιστοριογραφία είχε εκφυλιστεί σε βιογραφία και αυτή με τη σειρά της σε ανεκδοτολογία^[5]. Παρά την άνοδο του βιοτικού επιπέδου και τη σχετική ευμάρεια, οι σκεπτόμενοι άνθρωποι της εποχής εκείνης διέβλεπαν ήδη την επερχόμενη λαίλαπα και ζούσαν μέσα στο άγχος, την ανασφάλεια, τη σύγχυση και την αγωνία για το αύριο^[6], μολονότι διαβίωναν σε εποχή μακρόχρονης ειρήνης και με σχετική ευμάρεια^[7]. Η ηθική και πνευματική ανασφάλεια προηγήθηκε της υλικής αντίστοιχης της^[8].

Ήδη από την εποχή του Σωκράτη και του Πλάτωνα η φιλοσοφία είχε αρχίσει να στρέφεται προς τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου και να εγκαταλείπει την προσπάθεια να ερμηνεύσει τη φύση και τον εξωτερικό κόσμο. Κατά την εποχή όμως της Ρωμαϊκής Ειρήνης ο φυσικός κόσμος δεν έχασε μόνο κάθε ενδιαφέρον για τον άνθρωπο, αλλά και την παλιά του αίγλη. Ο Κόσμος και η Φύση έχασαν την ομορφιά τους και έπαψαν να είναι για τους πολλούς το Στολίδι. Έγιναν η Πλάση, δηλαδή το Δημιούργημα και μάλιστα ενός κατώτερου, μοχθηρού θεού και κατά συνέπειαν η έδρα κάθε ασκήμιας και αθλιότητας, που κατακάθισαν εκεί από τα αιθέρια ύψη^[9].

Η ύλη, η φύση, η γη, μεταβλήθηκαν βαθμιαία σε κάτι το υποδεέστερο, το ποταπό, η έδρα κάθε αθλιότητας και οδύνης. Οι αντιλήψεις του Ηράκλειτου, του Δημόκριτου, του Αναξαγόρα και άλλων μεγάλων φιλοσόφων σχετικά με τον Κόσμο τη Φύση και τα ουράνια σώματα, τον ήλιο και τα αστέρια, ξεχάστηκαν. Το Σύμπαν διχάστηκε. Στο κατώτερο τμήμα του βρέθηκε η γη, ο χώρος της τύχης, της μεταβολής και του θανάτου  και πάνω της τα επάλληλα ουράνια στρώματα, με κορωνίδα τον αιθέρα, την κατοικία των αθανάτων θεών και των υπερφυσικών δυνάμεων. Ο δυϊσμός αυτός: γη = ύλη και αθλιότητα και αιθέρας = πνεύμα και μακαριότητα, κυριάρχησε στη σκέψη των ανθρώπων. Την αποδέχτηκαν, με τη μια ή την άλλη διατύπωση, όλες οι θρησκείες και όλες οι φιλοσοφικές σχολές, με μοναδική εξαίρεση τους Επικούρειους^[10].

Οι άνθρωποι έπαψαν να παρατηρούν και να προσπαθούν να ερμηνεύσουν τον εξωτερικό κόσμο, έχασαν κάθε ενδιαφέρον για τα κοινά και στράφηκαν στον εαυτό τους και σε όσα αφορούσαν το άτομο. Είτε αυτό σήμαινε ενδιαφέρον για το παρόν και τις υλικές απολαύσεις, είτε αυτό οδηγούσε στην αναχώρηση, στο αποτράβηγμα από την κοινωνική ζωή και δράση. Η απομάκρυνση του πολίτη από την πολιτική σκηνή γέννησε τον άκρατο ατομικισμό. Ακόμη, οι άνθρωποι έχασαν την αυτοπεποίθησή τους. Κυριάρχησε γενικό πνεύμα απαισιοδοξίας, αβεβαιότητας και ανασφάλειας, το οποίο με τη σειρά του προκάλεσε την υποκατάσταση της φιλοσοφίας με την πίστη και της διαλεκτικής σκέψης με τη μεταφυσική.

Η μαγεία και οι συναφείς  με  αυτές τεχνικές (αστρολογία, οιωνοσκοπεία, μαντική κ.ά.) γνώρισαν μεγάλη διάδοση. Σχεδόν κάθε ηγεμόνας και δημόσιος άνδρας είχε στο πλευρό του τον μάγο ή αστρολόγο του^[11]. Οι αστρολόγοι ήταν ειδική κατηγορία μάντεων που στήριζαν τις προβλέψεις τους στην κίνηση των άστρων, ιδιαίτέρως των πλανητών, σε συνδυασμό με ορισμένους απλανείς και ιδιαίτερα με τους αστερισμούς του ζωδιακού κύκλου. Καθώς η αστρολογία και η αστρονομία δεν είχαν ακόμη διαχωριστεί και πολλές αστρονομικές παρατηρήσεις και ανακαλύψεις έγιναν από αστρολόγους, οι τελευταίοι απολάμβαναν την ιδιαίτερη εκτίμηση της κοινής γνώμης.

Παράλληλα με την έξαρση της μαγείας και της αστρολογίας, έχουμε έκδηλη στροφή προς τη θρησκεία, όχι όμως προς την επίσημη θρησκεία του Δωδεκάθεου, που, τόσο στην ελληνική όσο και στη ρωμαϊκή εκδοχή της, είχε χάσει την παλιά της ακτινοβολία και είχε εκφυλιστεί σε ψυχρή τελετουργία, αλλά σε παλιές ξεχασμένες λατρείες, όπως της Ίσιδας ή του Μαρνά, που αναβίωσαν και απλώθηκαν σε όλη την έκταση του ρωμαϊκού κράτους, ή σε λατρείες ξένων θεών, όπως του Μίθρα, που εισχώρησαν από την Ανατολή, αλλά και σε νέους θεούς,  των οποίων προφήτες και απόστολοι ξεφύτρωσαν παντού.

Πιστεύω πως κάτι ανάλογο συμβαίνει και στις μέρες μας. Για όσους διάβασαν ιστορία, η εποχή που ζούμε παρουσιάζει μεγάλες αναλογίες με την Ύστερη Αρχαιότητα και πιο συγκεκριμένα με τον 2^οαιώνα.

Όπως συνέβαινε τότε έτσι και τώρα αλλάζει ο τρόπος παραγωγής. Τότε το σύστημα των coloni αντικαθιστούσε σιγά σιγά τη δουλοκτησία, για να καταλήξει στη δουλοπαροικία. Σήμερα ο αυτοματισμός και η πληροφορική υποκαθιστούν τους κλασσικούς προλετάριους. Η επιστημονικο-τεχνική  επανάσταση αλλάζει τον τρόπο παραγωγής, αφού η γνώση και η πληροφορία έγιναν παραγωγικές δυνάμεις και τα κάθε είδους ρομπότ υπολογιστές μπαίνουν ορμητικά στη ζωή μας, περιορίζοντας τα εργατικά χέρια^[12]. Η ανεργία και υποαπασχόληση, που παρατηρούνται στις μέρες μας και που δεν συνδέονται με τη μείωση της βιομηχανικής παραγωγής, ούτε οφείλονται σε οικονομική καχεξία, είναι το πρώτο και το πιο ορατό αποτέλεσμα της βαθμιαίας αλλαγής στον τρόπο παραγωγής. 

Σήμερα το μεγαλύτερο ποσοστό του παραγομένου πλούτου δεν προέρχεται απ΄ ευθείας από την εκμετάλλευση της υπεραξίας της εργασίας αλλά από άδηλες πηγές: χρηματηστηριακά τεχνάσματα, μεταφορά κεφαλαίων από χώρα σε χώρα, αλλά και από καθαρά εγκληματικές δραστηριότητες (εμπόριο ναρκωτικών, πορνεία, δουλεμπόριο). Η κοινωνική ανισότητα έχει φτάσει σε απίστευτα και πρωτοφανή επίπεδα. Λίγες εκατοντάδες κεφαλαιούχων διαθέτουν σήμερα περισσότερο πλούτο από όσον ολόκληρα κράτη^[13].Ο νοσηρός αυτός χαρακτήρας της οικονομίας έχει ανησυχήσει σοβαρά τους διορατικότερους κεφαλαιούχους, που προβληματίζονται με το ενδεχόμενο αλλαγής της.

Από την άλλη πλευρά, η αποτυχία δημιουργίας κάποιου τρόπου παραγωγής, διαφορετικού από τον καπιταλιστικό, στις λεγόμενες σοσιαλιστικές κοινωνίες, οδήγησε στην κατάρρευσή τους  και αυτό, πέρα από τις πολιτικές και οικονομικές συνέπειες, είχε τεράστιο ψυχολογικόν αντίκτυπο σε μεγάλες μάζες ανθρώπων. Έσβησε ένα όραμα και για την ώρα δε φαίνεται στον ορίζοντα κάποιο άλλο, που θα το αντικαταστήσει.

Οι συνέπειες όλων αυτών των εξελίξεων τόσο στην πολιτική συγκρότηση όσο και στο εποικοδόμημα, θυμίζουν επίσης την ατμόσφαιρα που επικρατούσε κατά την Ύστερη Αρχαιότητα.. Όπως τότε οι πόλεις-κράτη δίνανε τη θέση τους στο οικουμενικό ρωμαϊκό κράτος, κατά ανάλογο τρόπο η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας υποβαθμίζει και σε ορισμένα σημεία αποσυνθέτει τα εθνικά κράτη. Όπως και τότε έτσι και σήμερα οι παλιές φιλοσοφίες και ιδεολογίες περνούν βαθιά κρίση, από την οποία δεν έμεινε αλώβητο και το θρησκευτικό συναίσθημα και οι άνθρωποι, για να αντιμετωπίσουν το φόβο, την ανασφάλεια και το άγχος, στρέφονται προς τη δεισιδαιμονία, τη μοιρολατρία, τη μεταφυσική, τον μυστικισμό και την ιδιώτευση^[14].

Για να επανέλθω όμως στο μυθιστόρημα του Μπράουν, η υπόθεσή του αναφέρεται σε ένα τρομερό μυστικό, που φύλαγε επί αιώνες μια μυστική οργάνωση, η οποία ιδρύθηκε τον καιρό των Σταυροφοριών και επιβιώνει ως τις ημέρες μας. Στην οργάνωση αυτή, κατά τον συγγραφέα φυσικά, ανήκαν, εκτός από τους αναπόφευκτους Ναϊτες, και προσωπικότητες της επιστήμης και της τέχνης, όπως ο Ισαάκ Νεύτων, ο Σάντρο Μποτιτσέλι και ο Λεονάρδος ντα Βίντσι, ο οποίος μάλιστα σε ορισμένους πίνακές του άφησε σαφείς υπαινιγμους για το κρυμμένο μυστικό και ο Βίκτωρ Ουγκώ.

Και  το φοβερό αυτό μυστικό είναι πως ο Ιησούς Χριστός δεν πέθανε πάνω στο σταυρό, αλλά επέζησε και μαζί με τη Μαρία τη Μαγδαληνή, με την οποίαν είχε ήδη ερωτικές σχέσεις, καταφύγαν στη Γαλατία, όπου παντρεύτηκαν γέννησαν παιδιά, από τα οποία προήλθε η δυναστεία των Μεροβίγγειων βασιλέων της Γαλλίας  και απογόνοι των οποίων επέζησαν  και έφτασαν ως την εποχή μας.

Η κυρίαρχη δηλαδή ιδέα του «Κώδικα ντα Βίντσι» είναι πως ο Ιησούς ήταν σοφός άνθρωπος, που είχε οικογένεια, πατέρα, μητέρα, αδελφούς και αδελφές και διατηρούσε ερωτικές σχέσεις με τη Μαρία Μαγδαληνή. Οι ισχυρισμοί αυτοί, όπως ήταν φυσικό εξόργισαν το χριστιανικό ιερατείο, καθώς, εκτός του ότι απορρίπτουν την θεία υπόστασή του, τονίζουν την υπεροχή του ανθρώπινου πάθους πάνω από την αγιότητα και προβάλλουν μιαν απαράδεκτη (για το ιερατείο) άποψη για τη γυναίκα, για τη σημασία της ως πηγή της ζωής και για το σημαντικό  ρόλο που έπαιξε στα πρώτα βήματα του πρώιμου Χριστιανισμού.

Η Εκκλησία, κατά τον συγγραφέα πάντα, έχοντας ενστερνιστεί τις απόψεις του Πάυλου απέναντι στις γυναίκες, όχι μόνο απέκρυψε το σημαντικό ρόλο της Μαρίας της Μαγδαληνής, αλλά καλλιέργησε συστηματικά τον μισογυνισμό και στους αιώνες που ακολούθησαν επεφύλαξε για τη γυναίκα ρόλο παθητικό, μειωτικό και υποδεέστερο^[15], επιρρίπτοντας σ΄ αυτήν όλα τα κακά της ανθρωπότητας (πρβλ. το εκ γυναικός ερύει τα φαύλα).

Η Μαρία η Μαγδαληνή όμως μπόρεσε και έκρυψε τα προσωπικά της ημερολόγια, που αποτέλεσαν τη βάση για το απόκρυφο «Ευαγγέλιο της Μαρίας» – το   πέμπτο «ευαγγέλιο» κατά τη γνώμη του συγγραφέα – όπου  αφηγείται τη δική της ιστορία και μολονότι η Εκκλησία έθαψε το μυστικό, αυτό επέζησε, χάρη σε μια μυστική οργάνωση «πεφωτισμένων», που ιδρύθηκε την εποχή των Σταυροφοριών και είχε τον τίτλο «το Κοινόβιο της Σιών».

Ο Νταν Μπράουν στην εισαγωγή του βιβλίου του, ισχυρίζεται πως όσα γράφει στηρίζονται σε «αδιάσειστες ιστορικές αποδείξεις», που τις βρήκε σε  «Μυστικούς Φακέλους». Στην πραγματικότητα έχει εντέχνως αναμίξει ιστορικά γεγονότα, περικοπές από απόκρυφα κείμενα, παλιούς μύθους και καθαρές επινοήσεις. Υπάρχουν δε σοβαρές καταγγελίες πως πολλές από τις «πηγές» που επικαλείται, τις κατασκεύασε κάποιος Πιερ Πλαντάρ, ακροδεξιός και αντισημίτης απατεώνας, με αρκετές καταδίκες από γαλλικά δικαστήρια σε βάρος του^[16].

Όπως γράφω προηγουμένως ο Μπράουν συνδυάζει την άκρατη μυθοπλασία με ψήγματα ιστορικών γεγονότων ή με απόψεις που είχαν επιμελώς αποσιωποιηθεί, χωρίς όμως η αλήθεια ή το ψεύδος τους να περάσουν ποτέ από τη βάσανο της επιστημονικής έρευνας και τεκμηρίωσης. Αναφέρομαι στις απόψεις για τα βιβλικά πρόσωπα, που αναπτύσσουν τα λεγόμενα απόκρυφα κείμενα. Συγκεκριμμένα ο Μπράουν χρησιμοποιεί τα απόκρυφα: «Ευαγγέλιο της Μαρίας» και «Ευαγγέλιο του Φιλίππου». Το πρώτο έχει γραφεί κατά τον 2^ον αιώνα στα ελληνικά, θεωρήθηκε αιρετικό και εξαφανίστηκε για αιώνες, ώσπου, το 1896, ανακαλύφθηκαν τυχαίως πάπυροί του σε παλαιοπωλείο του Καϊρου^[17]. Το δεύτερο έχει γραφεί στα τέλη του 3^ου αιώνα, θεωρήθηκε επίσης αιρετικό και εξαφανίστηκε μέχρις ότου σε μια σπηλιά κοντά στην αρχαία αιγυπτιακή πόλη Χηνοβόσκιο (το σημερινό  Ναγκ Χαμμάντι) ανακαλύφθηκαν το 1945 οι πάπυροί του^[18].

Ο Νταν Μπράουν πάντως δεν πήρε στοιχεία από το επίσης απόκρυφο «Ευαγγέλιο του Ιούδα» μια που πάπυροι του τελευταίου ανακαλύφθηκαν μόλις το 2006, μερικά χρόνια μετά την κυκλοφορία του βιβλίου του. Η ανακάλυψή τους όμως και η δημοσιογραφική προβολή τους συνετέλεσαν στην αύξηση του θορύβου για τον οποίο μίλησα  στην αρχή του σημειώματός μου.

          Ανεξαρτήτως όμως όλων αυτών που προαναφέρω, η αδικαιολόγητη κατά την άποψή μου απήχηση του «Κώδικα ντα Βίντσι» υποκρύπτει και κάτι άλλο: πως για πολλούς σκεπτόμενους ανθρώπους τα κανονικά χριστιανικά κείμενα της Καινής Διαθήκης δεν μπορεί να θεωρηθούν ιστορικά ντοκουμέντα αλλά μόνο κατηχητικά βιβλία, ο δε χριστιανισμός του 2^ου αιώνα δεν ήταν καθόλου ο χριστιανισμός που τελικά επικράτησε και τον οποίο γνωρίζουμε.

Νομίζω πως το ζήτημα παρουσιάζει ενδιαφέρον, ιδίως στις μέρες μας, που βρίσκεται σε εξέλιξη συντονισμένη εκστρατεία κατά του ορθολογισμού και της διαλεκτικής, αρχής γενομένης και πάλι από τη Βόρεια Αμερική. Όπως είναι γνωστό σε σχολεία αρκετών από τις πολιτείες των ΗΠΑ έχει απαγορευθεί η διδασκαλία της θεωρίας του Δαρβίνου, προβάλλονται δε αντιεπιστημονικές θεωρίες, όπως ο «Ευφυής Σχεδιασμός» ο «Δημιουργισμός» και τα παρόμοια^[19]. Δυστυχώς ο ανορθολογισμός έχει εμφανιστεί με επιθετικές διαθέσεις και στην Ελλάδα, συνεπικουρούμενος από την ημιμάθεια -και πολλές φορές την αμάθεια- των ανθρώπων που εργάζονται στα ΜΜΕ. Απόψεις ανάλογες με τον ευφυή Σχεδιασμό και τον Δημιουργισμό προβάλλονται συχνά σε ειδικές συζητήσεις σε διάφορα τηλεοπτικά κανάλια ή σε περιθωριακά έντυπα ή στον ανεξέλεγκτο χώρο του Διαδικτύου.

Φρονώ λοιπόν πως οποιαδήποτε αντιμετώπιση ανορθολογιστικών αντιλήψεων και απόψεων είναι και ενδιαφέρουσα και επιβαλλόμενη και στις απόψεις αυτές κατατάσσω και μυθιστορήματα του τύπου του «Κώδικα ντα Βίντσι», αντιμετωπίζοντάς τα φυσικά από σκοπιά διαμετρικώς αντίθετη από εκείνη της Εκκλησίας, η οποία για τελείως άλλους λόγους έχει απορρίψει το βιβλίο. Χρειάζεται λοιπόν να αναφερθούν μερικά στοιχεία για τον πρώιμο Χριστιανισμό.

Ο Χριστιανισμός έκανε τα πρώτα βήματά του στην κατεύθυνση της μετατροπής του σε οικουμενική θρησκεία κατά τον 2^ον αιώνα. Είχε προηγηθεί  η δημιουργία των πρώτων «εκκλησιών» (δηλαδή των συνελεύσεων των πιστών) στα Ιεροσόλυμα και άλλες πόλεις της Παλαιστίνης, ακολούθως δε της Συρίας και της Αιγύπτου, χάρη δε στον Παύλο αποχωρίστηκε από την ιουδαϊκή κοιτίδα του και αποτάθηκε στους εθνικούς, αποκτώντας μεταξύ τους πολλούς οπαδούς^[20].

Η εικόνα εντούτοις που σχηματίζει για τον Χριστιανισμό της εποχής εκείνης, ο απροκατάληπτος ερευνητής της Ύστερης Αρχαιότητας, είναι τελείως διαφορετική από αυτήν που έχουμε, από τον Μεσαίωνα ως τις ημέρες μας, για τον Χριστιανισμό, σε όλες του τις εκφάνσεις: λειτουργική, δογματική, ιδεολογική και κοινωνική και σε όλες του τις παραλλαγές ορθόδοξη, καθολική και προτεσταντική.

Ξεκινώντας από τα σύμβολα, το πρώτο και κύριο, ο σταυρός, πανάρχαιο σύμβολο από τη νεολιθική ίσως εποχή, ως τον 4^ο ίσως αιώνα, αφορούσε μιαν άλλη θρησκεία, τον Μιθραϊσμό, που στη ρωμαϊκή παραλλαγή του, λεγόταν επίσης θρησκεία του Ανίκητου Ήλιου (Sol Invictis)^[21]. Κανείς από τους πρωτοχριστιανικούς τάφους, που χρονολογούνται από τα τέλη του 1^ου ως τα μέσα του 3^ουαιώνα δεν έχει επάνω του σταυρό. Συνήθως είχαν τον αμνό, τον ιχθύ ή τον κρίνο. Με τον μιθραϊσμό επίσης συνδέονταν τα λευκά άμφια των ιερέων, οι λαμπάδες και οι καμπάνες των ναών, η μετάληψη (με αίμα ταύρου), η αρτοκλασία και τα κοινά δείπνα των πιστών^[22]. Εξ άλλου στις 25 Δεκεμβρίου γιορταζόταν η Γέννηση του Μίθρα (αλλά και του Ταμμούζ, του Άττι και άλλων θεών)^[23], ενώ υπήρχε η εορτή των Θεφανείων ή Επιφανείων, αλλά αφορούσε την επάνοδο του Απόλλωνα από τη χώρα των Υπερβορείων, αργότερα δε την επίσκεψη του Καίσαρα στις επαρχίες.

Πολλά επίθετα, όπως Σωτήρ και Υιός Θεού, δίδονταν όχι μόνο σε θεούς αλλά και σε Καίσαρες. Την ιδέα του Βασιλιά - Σωτήρα, που ταυτόχρονα ήταν και ο Υιός του Θεού, ο οποίος θα ένωνε τον κόσμο και θα έφερνε την ειρήνη και την ευτυχία στους ανθρώπους, την ανιχνεύουμε από την εποχή ήδη του Αλέξανδρου, ο οποίος σαν φωτεινό μετέωρο πέρασε από την Ιστορία και μέσα σε λίγα χρόνια ενοποίησε την απέραντη γεωγραφική περιοχή από την Αδριατική ως τον Ινδό και στον οποίον αποδιδόταν πως καταγόταν από τον Αμμωνα - Δία, φημολογία την οποία ο ίδιος ουδέποτε διέψευσε^[24]. Αργότερα οι τίτλοι του Σωτήρα και του Θεού ή του Υιού του Θεού δίνονταν σε Καίσαρες, αρχής γενομένης από τον Γάιο (Καλιγούλα).

Θεομήτωρ (αλλά και Βρεφοκρατούσα) ονομαζόταν η Ίσις, πολλούς αιώνες προ Χριστού, ενώ εξ άλλου υπήρχαν πολλές Παρθένες θεές: η Αθηνά, η Άρτεμις, η Εστία και άλλες.

Από δογματικής πλευράς εξ άλλου κατά τους πρώτους αιώνες της εμφάνισης του Χριστιανισμού δεν υπήρχε κανενός είδους «ορθοδοξία» και κατά συνέπεια δεν υπήρχαν αιρέσεις. Άλλωστε στα ελληνικά της Ύστερης Αρχαιότητας η λέξη αίρεση σήμαινε περισσότερο την ιδιαίτερη άποψη παρά την ετεροδοξία. Σήμαινε ακόμα την πολιτική, θρησκευτική ή φιλοσοφική παράταξη ή σχολή. Συνεπώς στον πρώιμο χριστιανισμό από τα τέλη του 1ου ως τα μέσα του 3ου, όπου μνημονεύεται η λέξη αίρεση, σημαίνει τη διαφορετική άποψη και ο όρος δεν είχε ακόμη αποκτήσει τη μειωτική και επικίνδυνη σημασία, που απόχτησε από τα τέλη του 3ου αιώνα και μετά. Είναι αλήθεια ότι ο Ιησούς ο Ναζωραίος φέρεται στα κηρύγματά του να μιλά για ψευδοπροφήτες και ψευδοχριστούς, που παρασύρουν τα πλήθη σε λανθασμένους δρόμους^[25]. Το ίδιο και ο Παύλος στις Επιστολές του μιλά για ψευδαπόστολους και ψευδοπροφήτες^[26],  ενώ όμως στα κείμενα του διαφαίνεται καθαρά η πολυμορφία των απόψεων που επικρατούσαν αναφορικά με το κήρυγμα του Ιησού, ουδέποτε εντούτοις μεταχειρίζεται τον όρο αίρεση.

Από κοινωνικής πλευράς, τέλος, ο πρώιμος χριστιανισμός του 2^ου αιώνα δεν ήταν καθόλου θρησκεία φτωχών και πολύ λιγότερο θρησκεία δούλων^[27]. Οι παλιές κοινότητες των πρώτων πιστών, που ιδρύθηκαν στα Ιεροσόλυμα από τους μαθητές του Ιησού και σε κάποια φάση της ανάπτυξής τους είχαν εφαρμόσει ένα είδος κοινοκτημοσύνης, δεν υπήρχαν πια. Όταν άρχισε η πολιορκία των Ιεροσολύμων από τον Τίτο έφυγαν και εγκαταστάθηκαν στην Πέλλα της Περαίας και με την πράξη τους αυτή διαχώρησαν τον εαυτό τους από τους λοιπούς Ιουδαίους, βρέθηκαν σε περιβάλλον εθνικών και άρχισαν να χάνουν τα κυριότερα από τα ιουδαϊκά χαρακτηριστικά τους (Σαββατισμός, περιτομή κ.ά) και εγκατέλειψαν κάθε ιδέα κοινοκτημοσύνης^[28]. Υπήρχαν επίσης στις πρώτες δεκαετίες του αιώνα οι Εβιωναίοι, οι αδελφότητες των φτωχών και κατατρεγμένων, που είχαν επιβιώσει από τον Ιουδαϊκό πόλεμο στην ύπαιθρο της Παλαιστίνης, αλλά και αυτοί εξαφανίστηκαν μετά την καταστολή της επανάστασης του Μπαρ Κοχεβά.

Αντίθετα αναπτύχθηκαν και απλώθηκαν σε πολλές πόλεις της Αυτοκρατορίας, στην Αντιόχεια, την Έφεσο, τη Σμύρνη, την Αλεξάνδρεια, αλλά και στην ίδια τη Ρώμη, εκκλησίες που τις αποτελούσαν πιστοί προερχόμενοι στην πλειονότητά τους από εθνικούς, κατά κανόνα άτομα εύπορα ή και πλούσια, που αποδέχονταν τις αντιλήψεις του Παύλου. Οι εκκλησίες αυτές γνώρισαν την εύνοια και την προστασία των ανώτερων στρωμάτων της ρωμαϊκής κοινωνίας, των οποίων πολιτικός εκπρόσωπος ήταν η Σύγκλητος και τα οποία έβλεπαν τον Χριστιανισμό, όπως παλαιότερα και τον Μιθραϊσμό, ως εν δυνάμει αντίβαρο στην επιβληθείσα λατρεία του Καίσαρα ως θείου προσώπου, καθώς οι πρώτοι Καίσαρες, από τον Αύγουστο ως τους Αντωνίνους, ήταν αντίπαλοι της Συγκλήτου^[29].

Όσον αφορά τώρα το πρόσωπο του ίδιου του Ιησού, συναντούμε μεγάλες δυσκολίες για να συλλάβουμε πώς ακριβώς έζησε και τι ακριβώς δίδαξε. Πολλοί ερευνητές αρνούνται και αυτή την ύπαρξή του, γιατί για την Ιστορία ουσιαστικά είναι ανύπαρκτος, καθώς δεν τον μνημονεύει καμιά τρίτη πηγή της εποχής του (εκτός από δύο αμφισβητούμενες περικοπές στον Ιώσηπο^[30]), ενώ τα κανονικά Ευαγγέλια ελάχιστες πληροφορίες μας δίνουν για την επίγεια ζωή του, εφόσον περιορίζονται στα τρία τελευταία χρόνια της. Η αντιπαράθεση μεταξύ των οπαδών της ιστορικότητας και εκείνων της μυθικότητας, αριθμεί ηλικία αιώνων και η σχετική βιβλιογραφία έχει σεβαστές διαστάσεις. Εν τουτοις η προσωπική μου άποψη είναι πως η άρνηση της ιστορικότητας του Ιησού δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από την αποδοχή ότι υπήρξε, με όλες τις αντιφάσεις των πηγών. Υπάρχει επίσης και τρίτη άποψη^[31], σύμφωνα με τν οποία υπήρξαν περισσότερες της μιάς προσωπικότητες που τελικά συγχωνεύθηκαν στον Ιησού των Ευαγγελίων.

Όπως είναι γενικώς αποδεκτό, όσα ξέρουμε για τη διδασκαλία του Ιησού τα έχουμε μάθει από τις Επιστολές του Παύλου, γιατί ο ίδιος δεν έγραψε ούτε μία γραμμή, τα δε Ευαγγέλια έχουν γραφεί μετά τις Επιστολές^[32]. Πρόκειται για κείμενα που εμφανίζονται από το τέλος του 1^ου και τις αρχές του 2^ου αιώνα και δίνουν ελάχιστες πληροφορίες για τη ζωή του Ιησού, ενώ παρουσιάζουν μεγάλες αντιφάσεις αναφορικά με τη διδασκαλία του. Ουσιαστικά τα Ευαγγέλια δεν είναι ιστορικά αλλά κατηχητικά κείμενα, που δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι έχουν γραφεί από τους λεγόμενους Ευαγγελιστές, τη δε τελική τους μορφή την πήραν στα μέσα του 4^ου αιώνα, όταν έγινε και συστηματική (αν και όχι πάντοτε επιτυχής) προσπάθεια να ομοιογενοποιηθούν οι απόψεις που εκφράζουν και που αποδίδονται στον Ιησού.

Το μόνο βέβαιο είναι πως ο Ιησούς των Ευαγγελίων δεν δίδαξε κανενός είδους θεολογία και δεν καθιέρωσε κανένα σύστημα θρησκείας. Αντίθετα η διδασκαλία του  ήταν πάντοτε αντιτελετουργική και καθόλου φορμαλιστική^[33]. Το κήρυγμά του θα μπορούσε να συνοψιστεί στην «επί του Όρους ομιλία» παρά τις σοβαρές αντιφάσεις που εμφανίζουν στο σημείο αυτό το 1^ο και το 3^ο Ευαγγέλια.

Οι πρώτοι πιστοί που ενστερνίστηκαν το κήρυγμα του Ιησού δεν ξεπερνούσαν κάποιες εκατοντάδες. Μετά τη σταύρωσή του, ορισμένοι μαθητές του δημιούργησαν στα Ιεροσόλυμα μια κοινότητα, που την ονόμασαν «εκκλησία», (δηλαδή συνάθροιση ή συνέλευση), τα μέλη της οποίας αφ΄ενός μεν αναπτύσσαν το περιεχόμενο της διδασκαλίας του αφ΄ετέρου δε περίμεναν την επάνοδό του, η οποία πίστευαν πως θα γινόταν επί των ημερών τους^[34]. Ήταν φυσικά όλοι Εβραίοι, όπως άλλωστε Εβραίοι ήταν ο Ιησούς και όλοι οι μαθητές του.

Εβραίος, μολονότι Ρωμαίος πολίτης εκ γενετής, ήταν και ο κοσμοπολίτης και πολυταξιδεμένος Παύλος, που ήταν εν τούτοις ο πρώτος, που  κατανόησε πως αν δεν στρεφόταν στους εθνικούς, η διδασκαλία του Ιησού θα φυτοζωούσε ως ακόμη μία εβραϊκή σέκτα. Να επισημανθεί ότι και για τον Παύλο επίσης οι σύγχρονες με αυτόν πηγές σιωπούν. Όσα ξέρουμε για την καταγωγή και τη ζωή του προέρχονται από δικά του κείμενα (Επιστολές) ή από κείμενα που έχουν γραφεί από στενό συνεργάτη του  (Πράξεις).

Στις αντιλήψεις αυτές του Παύλου αντιτάχθηκαν σθεναρά οι πρώτοι οπαδοί του Ιησού, το πλήρωμα της πρώτης «εκκλησίας», με αρχηγό τους τον Ιάκωβο, τον «αδελφόθεο», όπως ονομάστηκε αργότερα, καθώς τον θεωρούσαν αδελφό του Ιησού.

Για τους πιστούς του Ιησού του 2^ου αιώνα δεν υπήρχε ενιαία και ομοιόμορφη αντίληψη για την υπόσταση και τη διδασκαλία του Διδασκάλου τους. Αντίθετα διατυπώνονταν απόψεις τελείως διαφορετικές και συχνά αντικρουόμενες μεταξύ τους. Οι πρώτοι αυτοί πιστοί δεν είχαν στη διάθεσή τους έγκυρα και κοινής αποδοχής Ιερά Κείμενα και φυσικά δεν υπήρχε κανενός είδους Συμβόλου Πίστεως, που διατυπώθηκε τρεις αιώνες αργότερα.

Ουσιαστικά ελάχιστα ξέρουμε για την ιδεολογία των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων, διότι τα κείμενα με απόψεις αποκλίνουσες από την επισημη, ενιαία και καθολικής ισχύος «ορθόδοξη» εκδοχή, εξαφανίστηκαν και ό,τι έφθασε ως εμάς είναι σχόλια και ανασκευές τους από εκείνους τους πατέρες της Εκκλησίας που τις καταπολεμούσαν. Βεβαίως η ιστορία γράφεται πάντα από τους νικητές, αλλά τελικώς η ιστορική αλήθεια δεν κρύβεται και αυτό είναι η παρηγορία που μας προσφέρει η μελέτη της.

Το καθοριστικό γεγονός είναι πως οι πρωτοχριστιανικές κοινότητες, που υπήρχαν στην Παλαιστίνη, αλλά και στην Κύπρο και την Κυρήνη (περιοχές με πολυπληθείς Ιουδαίους) καθώς και στη Συρία και άλλες επαρχίες του ρωμαϊκού κράτους, ταλαιπωρήθηκαν πολύ κατά τις διαδοχικές εξεγέρσεις των Εβραίων στον 1^ο και 2^ον αιώνα, καθώς βρέθηκαν μεταξύ της ρωμαϊκής σφύρας και του ιουδαϊκού άκμονα και επιδίωξαν να αποχωριστούν από τον εβραϊκό κόσμο.

    Οι κοινότητες των πρώτων Χριστιανών έπρεπε να επιβιώσουν σε περιβάλλον αντιεβραϊκό και εχθρικό προς κάθε πολιτική ή κοινωνική ανατροπή. Επρεπε λοιπόν απο τα αρχικά, παλαιστινιακής προέλευσης, κείμενα τους (όσα διασώθηκαν από τη λαίλαπα του ιουδαϊκού πολέμου), να αφαιρεθεί κάθε ευνοϊκή προς τους επαναστάτες, Ζηλωτές ή Γαλιλαίους, αναφορά. Ταυτοχρόνως, μετά την οικτρή έκβαση της επανάστασης του Μπαρ Κοχεβά, οι ιδέες οι σχετικες με το μεσσιανικό κίνημα, την εθνικη αποκατάσταση  του Ισραήλ, την ανασύσταση του βασιλείου της Ιουδαίας ή έστω κάποιου εβραϊκού κράτους, είχαν περιπέσει σε πλήρη ανυποληψία. Έπρεπε λοιπόν από τα κείμενα να απαλειφθεί κάθε αναφορά σε απογόνους του οίκου του Δαυίδ ή διεκδικητές του θρόνου του Ισραήλ.

Οι μεταβολές αυτές αντικατοπτρίζονται στη γλώσσα και στο περιεχόμενο των χριστιανικών κειμένων, τα πρώτα από τα οποία φαινεται πως άρχισαν να κυκλοφορούν από τα τέλη του 1^ου δηλαδή από την πτώση των Ιεροσολύμων το 70, ως τα μέσα του 2^ου αιώνα, δηλαδή ως την καταστολή της επανάστασης του Μπαρ Κοχεβά, το 139. Τα κείμενα των ιουδαιοχριστιανών και εβιωναίων της Παλαιστίνης, γραμμένα προφανώς σε αραμαϊκή γλώσσα, έχουν χαθεί ολοκληρωτικά. Τα περισσότερα από τα κείμενα που διασώθηκαν, έχουν γραφεί σε ελληνική γλώσσα, στην Αντιόχεια, την Εφεσο, την Κόρινθο, την Αλεξάνδρεια, αλλά και τη Ρώμη, και αρχικά τα αποτελούσαν είτε ανώνυμες συλλογές με τα Λόγια του Ιησού ή τις Αναμνήσεις των πρώτων Αποστόλων, είτε επώνυμες (αλλά συχνά ψευδεπίγραφες)  Επιστολές, αποδιδόμενες στον Παύλο και άλλους Αποστόλους ή Αποκαλύψεις, σκοτεινά κείμενα με αλληγορικό ύφος και προφητικό περιεχόμενο, και τελικά εμφανίστηκαν τα πρώτα Ευαγγέλια^[35].

Καθώς όμως γράφηκαν σε μιαν εποχή κατά την οποία επικρατούσε μεγάλη ιδεολογική σύγχυση, κοινωνική ανασφάλεια και πολιτική αστάθεια,, τα κείμενα δεν ήταν ομοιόμορφα ούτε στο περιεχόμενο ούτε στην ιδεολογία. Αλλωστε από Εκκλησία σε Εκκλησία επικρατούσαν μεταξύ των πιστών πολύ διαφορετικές απόψεις^[36].

Στα τέλη εντούτοις του 2^ου αιώνα αρχίζει συστηματική  ομοιογενοποίηση των κειμένων. Χάρη στο συγγραφικό και κατηχητικό έργο των πρώτων πατέρων της Εκλησίας (Ιουστίνου, Τατιανού, Αθηναγόρα, Ιγνατίου, Πολυκάρπου, Κλήμη της Ρώμης κ.ά), ορισμένες από τις απόψεις αυτές άρχισαν να αντικρούονται για να χαρακτηρισθούν αιρετικές τον επόμενο αιώνα με το έργο κυρίως του Ειρηναίου του Επιφάνιου και του Κλήμη της Αλεξανδρείας^[37].

    Οι συντάκτες των χριστιανικών αυτών κειμένων θέλησαν να συνδέσουν το δικό τους Μεσσία με τις παλιές εβραϊκές προφητείες, με σοβαρές όμως διαφοροποιήσεις. Ο Μεσσίας των Χριστιανών είναι πολύ διαφορετικός από τον ιουδαίο προκάτοχό του. Είναι μέρος της θείας οντότητας, που προϋπάρχει του κόσμου και θυσιάζεται για να σώσει τους ανθρώπους. Πέθανε, αναστήθηκε, αναλήφθηκε στους ουρανούς και θα ξαναγυρίσει σε μια δεύτερη παρουσία.

     Η υπερκόσμια μορφή του "Αρνίου" της Αποκάλυψης και ο ανθρώπινος "Χριστός (=Μεσσίας) του Θεού" των πρώτων αναμνήσεων των αποστόλων, συνενώνονται στη μορφή του Θεανθρώπου, που σιγά σιγά εμπλουτίζεται με χαρακτηριστικά και ιδιότητες παρμένες από ημίθεους, προφήτες και "απεσταλμένους του θεού" παλαιότερων εποχών, που θα έκαναν το Χριστιανισμό προσιτότερο στους νέους πιστούς. Οι πολύ ύποπτες ομοιότητες της βιογραφίας του, κατά εξι αιώνες παλαιότερου, Βούδα με του Ιησού και της τελετουργίας και των συμβόλων του πολύ αρχαιότερου Μιθραϊσμού με του Χριστιανισμού, εντάσσονται στη διαδικασία αυτή.

    ΄Έτσι όταν άρχισαν να διαμορφώνονται τα Ευαγγέλια, οι προσθήκες αυτές εμπλούτισαν το αρχικό κείμενό τους σε τέτοιο βαθμό, ώστε αφ΄ ενός μεν το ουσιαστικό περιεχόμενο της διδασκαλίας του να επισκιαστεί από θαύματα, συμπεριφορές και πρακτικές, που δεν προσθέτουν απολύτως τίποτα στο μεγαλείο της, αφ΄ ετέρου δε η αρχική ανθρώπινη μορφή του Ιησού, στην οποία αναφέρονταν, να ξεθωριάσει από τη θεία λάμψη του Χριστού.

Στη νέα αυτή αντίληψη περί Ιησού-θεανθρώπου, δηλαδή ενσαρκωμένου Θεού και Πλάστη του Σύμπαντος δεν είχαν πλέον θέση ούτε η ύπαρξη αδελφών ούτε συζύγου και απογόνων του. Η μητέρα του έγινε Θεοτόκος και Παρθένος, που παρέμεινε αειπάρθενος και μετά τη γέννηση. Οι αδελφοί και οι αδελφές του έγιναν παιδιά του Ιωσήφ από άλλον γάμο. Κάθε  αναφορά σε επίγεια ενδιαφέροντα του Ιησού, είτε αυτά αφορούσαν την επίκριση κοινωνικών θεσμών είτε σχετιζόταν με ενδεχόμενη καταγωγή του από τον Οίκο Δαυίδ, πήρε αλληγορικό χαρακτήρα, που δεν είχε σχέση με την πραγματικότητα.

Εν τούτοις στις πηγές έχουν περισωθεί αρκετοί υπαινιγμοί, που λένε τα αντίθετα. Στα ίδια τα (κανονικά) Ευαγγέλια μνημονεύεται η ύπαρξη αδελφών^[38]. Από καμιά πηγή του 1^ου, 2^ου ή 3^ου αιώνα δεν συνάγεται το αντίθετο. Άλλωστε το κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο^[39], το λέει καθαρά

 «και ουκ εγίγνωσκεν ταύτην (ο Ιωσήφ τη Μαρία), έως ου έτεκεν τον υιόν αυτής τον πρωτότοκον»

από την περικοπή αυτή βγαίνει το συμπέρασμα ότι μετά τη γέννηση του Ιησού ο Ιωσήφ και η Μαρία είχαν σεξουαλικές σχέσεις (αυτή είναι η έννοια του ρήματος γιγνώσκω στα ελληνικά της εποχής εκείνης^[40]), συνεπεία των οποίων γεννήθηκαν και άλλα παιδιά, διαφορετικά δεν θα αναφερόταν ως πρωτότοκος αλλά ως μονογενής, όπως τον ονομάζει το πολύ μεταγενέστερο Σύμβολο Πίστεως

Εξ άλλου σε δύο Ευαγγέλια^[41], αναφέρεται πως όταν επισκέφθηκε την πατρίδα του, οι συντοπίτες του αναρωτήθηκαν

«ουχ΄ούτος εστίν ο του τέκτονος υιός; ουχί η μήτηρ αυτού λέγεται Μαριάμ και οι αδελφοί αυτού Ιάκωβος και Ιωσής και Σίμων και Ιούδας; Και αι αδελφαί αυτού ουχί πάσαι προς ημάς εισί;

Η εκδοχή ότι οι φερόμενοι ως αδελφοί του Ιησού ήταν παιδιά του Ιωσήφ από άλλη (μη κατονομαζόμενη) γυναίκα, εμφανίζεται πολύ αργότερα, από τον Ωριγένη, και άλλους πατέρες της Εκκλησίας, του 3^ον και 4^ου αιώνα.

Από πουθενά επίσης δεν συνάγεται ότι ο Ιησούς δεν παντρεύτηκε και δεν έκανε παιδιά. Από όσα μας πληροφορούν οι πηγές (και αναφέρομαι στα κανονικά κείμενα και όχι σε απόκρυφα) ο Ιησούς δεν ήταν κάποιος αποτραβηγμένος ασκητής, αλλά ζούσε μέσα στην κοινωνία, είχε φίλους από όλες τις κοινωνικές τάξεις^[42] συναναστρεφόταν με γυναίκες^[43], μερικές από τις οποίες ανήκαν στον κύκλο των μαθητών του και ορισμένες τον ενίσχυαν με χρηματικά ποσά^[44],  ενδεχομένως δε ήταν «φάγος και οινοπότης»^[45].

Εξ άλλου οι ιουδαϊκές αντιλήψεις της εποχής του για την ομοφυλοφιλία δεν είχαν την ελληνική ανεκτικότητα και οι ομοφυλόφιλοι αντιμετώπιζαν όχι μόνο την κοινωνική αποστροφή, αλλά και τις βαρύτατες ποινές του μωσαϊκού νόμου. Συνέπεια των αντιλήψεων αυτών ήταν να βλέπουν τους άντρες, που έμεναν ανύπαντροι μετά τα 18 ή έστω το 25 τους χρόνια, με καχυποψία και ο γενικός κανόνας ήταν να παντρεύονται πολύ νωρίς.

Στα (κανονικά) Ευαγγέλια έχουμε μόνο κάποιους υπαινιγμούς αναφορικά με το αν ο Ιησούς είχε συζυγο ή έστω ερωτική σύντροφο. Για την αμυδρή προσωπικότητα της Σαλώμης^[46], για την αφοσίωση της Μαρίας Μαγδαληνής, την περικοπή ότι «εξέβαλεν εξ αυτής επτά δαιμόνια»^[47], σε απόκρυφα όμως κείμενα, όπως στο Ευαγγέλιο του Φιλίππου^[48], οι ερωτικές σχέσεις του Ιησού με τη Μαρία τη Μαγδαληνή θεωρούνται δεδομένες

...η σύντροφός του (Σωτήρα είναι), η Μαρία Μαγδαληνή. (Αλλά ο Χριστός την αγαπούσε) περισσότερο από (όλους) τους μαθητές και συνήθιζε να τη φιλάει (συχνά) στο (στόμα) της. Οι υπόλοιποι (μαθητές ένιωθαν προσβεβλημένοι)... Είπαν σε Εκείνον: «Γιατί την αγαπάς περισσότερο από όλους μας»; Ο Σωτήρας απάντησε και τους είπε: «Γιατί δεν σας αγαπώ  όπως (αγαπώ) εκείνη»;^*

Όσον αφορά την εκδοχή να είχε αποκτήσει ο Ιησούς απογόνους, πιστεύω πως η περίπτωση του Παράκλητου είναι καθοριστικής σημασίας και αξίζει τον κόπο να εξεταστεί λεπτομερέστερα.

Στο 4^ο Ευαγγέλιο^[49] φέρεται να λέει

Συμφέρει υμίν ίνα εγώ απέλθω. Εάν γαρ μη απέλθω ο παράκλητος ουκ ελεύσεται προς υμάς, εάν δε πορευθώ πέμψω αυτόν προς υμάς και ελθών αυτός ελέγξει τον κόσμον περί αμαρτίας και περί δικαιοσύνης και περί κρίσεως.

Οι μεταγενέστεροι σχολιαστές ταύτισαν, με κάπως υπερβολική επιμονή, τον «Παράκλητο» με το «Πνέυμα το Άγιον». Πράγματι σε έργα των Πατέρων του 3^ου και του 4^ου αιώνα^[50], αλλά και σε ανώνυμα έργα^[51], καθώς και σε αποφάσεις των Γ', Δ', Ε', ΣΤ' και Ζ' οικουμενικών Συνόδων, τονίζεται κατηγορηματικά πως ο Παράκλητος είναι το Άγιο Πνεύμα, ενώ άλλοι υποστήριζαν πως ο Παράκλητος είναι ο ίδιος ο Ιησούς σε δεύτερη παρουσία.

Στα εβραϊκά όμως η λέξη «Παράκλητος» (δηλαδή Παρηγορητής^[52]), μεταφράζεται «Μεναχέμ» και είναι προσωπικό όνομα, πολύ κοινό και σήμερα ακόμη στους Ισραηλίτες και αυτόν τον Μεναχέμ, με ελαφρά παραλλαγμένο το όνομά του, τον συναντούμε στις πηγές..

Στην Καινή Διαθήκη και συγκεκριμένα στις Πράξεις^[53], συναντούμε κάποιον Μαναήν, ο οποίος μάλιστα ήταν σημαίνον πρόσωπο και υπήρξε γνωστός ή και φίλος με τον Παύλο και τον Βαρνάβα, στην Αντιόχεια. Στον Ιώσηπο εξ άλλου εμφανίζεται ένας Μαναήμος ο οποίος πρωταγωνίστησε στην Επανάσταση των Ζηλωτών και έπεσε στον Ιουδαϊκό πόλεμο^[54]. Κατά τον Ιώσηπο ήταν γιος του Ιούδα του Γαυλωνίτη, ο οποίος ήταν ο ηγέτης της «Εξέγερσης της Απογραφής» και γιος ενός άλλου επαναστάτη του Εζεκία. Τόσο ο Εζεκίας όσο και ο Ιούδας ο Γαυλωνίτης διεκδικούσαν βασιλική καταγωγή «εκ του Οίκου Δαυίδ».

Στην περίπτωση αυτή έχουμε, κατά την προσωπική μου άποψη^[55], μιαν από τις όχι λίγες μεταγενέστερες επεμβάσεις στα κείμενα του Ιώσηπου. Ο Ιούδας ο Γαυλωνίτης θανατώθηκε το 6 της χρονολογίας μας. Αν ο Μαναήμος ήταν γιος του, θα πρέπει κατά την Επανάσταση των Ζηλωτών και τον Ιουδαϊκό πόλεμο να ήταν εξήντα χρονών. Πολύ μεγάλος για να πρωταγωνιστήσει σε εξέγερση. Εικάζω ότι ο Μαναήμος του Ιώσηπου, ο Μαναήν των Πράξεων και ο Μεναχέμ-Παράκλητος του κατά.Ιωάννην Ευαγγελίου είναι το ίδιο πρόσωπο, που δεν ήταν γιος αλλά εγγονός του Ιούδα. Ποιός όμως ήταν ο απαληφθείς πατέρας του; Μα ο Ιησούς, του «Οίκου Δαυίδ».

Κατά τους επόμενους δύο αιώνες έγινε συνειδητή και οργανωμένη προσπάθεια να ομοιογενοποιηθούν κατά το δυνατό τα κείμενα εκείνα, που θα έμεναν οριστικά στον Κανόνα, ώστε να απαλειφθούν από αυτά αντιφάσεις και ασυμφωνίες. Διαδοχικώς διαμορφώθηκαν περισσότεροι από ένας Κανόνες, ενώ μεγάλος αριθμός ιερών κειμένων αποκλείστηκαν και χαρακτηρίστηκαν απόκρυφα. Αλλά και πάλι, ακόμα και τα κανονικά αυτά κείμενα, εξακολούθησαν να παρουσιάζουν σοβαρές ασυμφωνίες, που είτε είτε αφορούσαν Ιησού Χριστό σαν άνθρωπο είτε σαν θεό και οι οποίες μέχρι σήμερα προκαλούν προβληματισμό στους μελετητές και αμηχανία στους πιστούς.

          Από τον 4^ον αιώνα, η νικήτρια Εκκλησία, που διέθετε πλέον την κρατική ισχύ, άρχισε να καταδιώκει μαζί με όσους εθνικούς διανοούμενους απόμειναν και επέμεναν και τους εκφραστές των απόψεων, που είχε χαρακτηρίσει αιρετικές. Η καταδίωξη αυτή ξεκίνησε με μορφή δημοσιευμάτων, νουθεσιών και προφορικών στιγματισμών, αλλά σύντομα πήρε τη μορφή απροκάλυπτης βίας. Πολλοί από τους αντιφρονούντες αναγκάστηκαν να κρύψουν σε ασφαλείς κρύπτες τα κείμενα αυτά. Τα περισσότερα διασώθηκαν στην Αίγυπτο, χάρη στις ειδικές κλιματικές συνθήκες της χώρας. Στο Χηνοβόσκιο (Ναγκ Χαμάντι), τα πολυάριθμα χειρόγραφα, που ανακαλύφθηκαν το 1945, βρέθηκαν σε πήλινα δοχεία, θαμμένα σε υπόγεια και σχεδόν όλα αφορούσαν αιρετικά και ιδίως γνωστικά κείμενα^[56].

Οι ναοί και τα ιερά της αρχαίας θρησκείας καταστραφήκαν συστηματικά, χιλιάδες εθνικοί ή αιρετικοί, θανατώθηκαν^[57], αλλά περισσότεροι, για να επιβιώσουν υποκρίθηκαν τους ευσεβείς ορθόδοξους Χριστιανούς, περιμένοντας και ελπίζοντας να περάσουν οι δύσκολες μέρες. Φαινόμενο που θα επαναληφθεί πολλές φορές στην ιστορία. Ενδεχομένως όμως άλλοι οπαδοί αυτών των αιρετικών απόψεων να συγκρότησαν μυστικές εταιρείες, για να επιβιώσουν και να διαφυλάξουν την άποψη, που είχε γίνει πλέον άκρως επικίνδυνη και αποτελούσε «το τρομερό μυστικό», ότι δηλαδή υπήρξε ένας Ιησούς ανθρώπινος, γεννημένος από γυναίκα, όπως όλοι οι άνθρωποι, που είχε αδελφούς και αδελφές, που παντρεύτηκε και απόκτησε παιδιά.

Αυτό όμως, η συγκρότηση δηλαδή μυστικών εταιρειών, αποτελεί εικασία και ως τώρα δεν έχει βρεθεί καμία αξιόπιστη μαρτυρία, που να την υποστηρίζει. Η καταδίωξη και εξόντωση των Ναϊτών, αλλά και ανάλογες βιαιότητες σε βάρος αντιφρονούντων, που έδωσαν στο χριστιανικό ιερατείο τον χαρακτηρισμό του τελειότερου διωκτικού μηχανισμού που επινόησε ο άνθρωπος, είχαν κατά βάθος οικονομικά και πολιτικά αίτια και όχι την ύπαρξη κάποιου μυστικού. Η απουσία παρόμοιων μαρτυριών αφήνει ελεύθερο το έδαφος για κάθε είδους εκμετάλλευση και παραποίηση από ευφάνταστους συγγραφείς, που επιδιώκουν να γράψουν «ευπώλητα» βιβλία, όπως στην προκειμένη περίπτωση ο «Κώδικας ντα Βίντσι».

Παραπομπές

(Οι περικοπές της Καινής Διαθήκης που μνημονεύω προέρχονται από την 6^η  έκδοση της «Ζωής» - 1969)

 1.Εφημερίδα «τα Νέα»

 2. Carlo Cipola (editor) Economic History of Europe  Collins  σελ. 83-105

 3. Γουίλ Ντυράν Παγκόσμια Ιστορία του Πολιτισμού – Αθήνα : Κουμοανδαρέας (1978) τομ. 3^ος σ.

 4. Ουέλς Επίτομη παγκόσμια ιστορία σ.

 5. Γουίλ Ντυράν στο ίδιο σ.

 6. Σ. Αγουρίδης Ιστορία των χρόνων της Καινής Διαθήκης – Θεσσαλονίκη : Πουρναράς (1985)  σ.128-130 και 136-137

 7. Γουίλ Ντυράν στο ίδιο σ.

 8. Ε. R. Dodds Χριστιανοί και Εθνικοί σε εποχή αγωνίας – Αθήνα : Αλεξάνδρεια (1995)  σ. 23

 9.   στο ίδιο   σ.25

10. στο ίδιο  σ.26

11. Γουίλ Ντυράν στο ίδιο  τομ. 3^ος σ.

12. Jeremy Rifkin The end of the Labour  - Putnam (1995)

13. Εφημερίδα «Καθημερινή»

14. J. Baudrillard (μεταφρ. Ζ. Σαρίκας) Η διαφάνεια του κακού – Δοκίμιο πάνω στα ακραία φαινόμενα – Αθήνα (1996) σ. 136

15. Β. Αδραχτάς Η θέση της γυναίκας στην Εκκλησία– «Αφιέρωμα» ένθετο εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» (15-7-2000) και Σ. Αγουρίδης  Ελληνική Εκκλησία και περιθωριακοί – «Αφιέρωμα» ένθετο εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» (30-9-2000)                                                                                                                                                                                                                                                                      

16. Στοιχεία για τον Pierre Plantard (1920-2000) βρίσκονται στο αρχείο File Ga P7, του Bureau of Associations, Paris Prefecture of Police,

17. A. Marjannen The woman Jesus loved. Mary Magdalene in the Nag Hammadi library and related documents – Leiden : E.J. Brill (1996) 40

18. Κ.Α.Μωραϊτης (Μεταφρ. Σχόλια) Το κατά Φίλιππον Ευαγγέλιο – Αθήνα :  Ελληνικά  Γράμματα (1997) σ.17-21

19. Michael Behe Darwin's Black Box (1996) και William Dembski Intelligent Design: The Bridge   

    between Science and Theology(1998)

20. H. Chadwick Early Church – Middlesex : Penguin (1967) και   I.Hazlett (επιμέλ.) Early Christianity  Origins and Evolution to AD 600 – London : SPCK (1991)

21. Γουίλ Ντυράν στο ίδιο σ.610

22. στο ίδιο σ.609

23. J. G. Frazer Adonis, Attys and Osiris  στο The golden bough 3η έκδοση (1936)

24. Σ.Αγουρίδη Ιστορία των χρόνων της Καινής Διαθήκης – Θεσσαλονίκη : Πουρναράς (1985) σ. 54

25. Ματθ. κδ΄24,2, Μαρκ ιγ΄22,1

26. Β΄Κορινθ. ια΄13,1

27. Εμμανουήλ Ροϊδης  Οι Ρωμαίοι δούλοι και ο Χριστιανισμός  Αθήνα: Σακαλής Άπαντα  τομ. Α' σελ.610

28. Ηρωδιανός ΙΙΙ 189, Δίων Κάσσιος ΧΧΙ 23

29. Σ. Αγουρίδης Ιστορία των χρόνων της Καινής Διαθήκης – Θεσσαλονίκη : Πουρναράς (1985)  σ.64

30. Φλ. Ιώσηπος Ιουδαϊκή Αρχαιολογία ΧVΙΙΙ 3,3 και ΧΧ 9,1 – ηλεκτρ. Έκδοση TLG και Γουίλ Ντυράν Παγκόσμια Ιστορία του Πολιτισμού   τομ. 3^ος σ.

31. Δ. Σαραντάκος Οι εσταυρωμένοι Σωτήρες – Αθήνα: Εντός (1999) σ.11

32. Σ. Αγουρίδης Εισαγωγή εις την Καινήν Διαθήκην – Αθήνα: Γρηγόρης (1991) σ. 112, 113, 140, 187 και Γουίλ Ντυράν στο ίδιο σ.646

33. Έμμετ Φοξ Η επί του Όρους ομιλία. σ.27

34. Sanders Το ιστορικό πρόσωπο του Ιησού – Αθήνα: Φιλίστωρ (1998) σ. 113

35. Sanders στο ίδιο  σ. 115-117

36. Δ. Κυρτάτας Απόκρυφες Ιστορίες – Αθήνα: Άγρα (2004) σ.90-91

37. Επιφάνιος  Πανάριον – ηλεκτρονική έκδοση TLG 30, Ειρηναίος Έλεγχος και ανατροπή της ψευδωνύμου γνώσεως – ηλεκτρονική  έκδοση TLG 3.11, Κλήμης Αλεξανδρεύς  Στρωματείς – ηλεκτρονική  έκδοση TLG 1.21

38. Ματθ. ιγ’ 55, Μαρκ. ε’3

39. Mατθ.18-25

40. Δ. Δημητράκου Λεξικόν όλης της ελληνικής γλώσσης Αθήναι: Δημητράκος (1964)

41. Ματθ. ιγ΄ 53-57 και  Μαρκ. ς΄3

42. Λουκ. ζ΄36

43. Λουκ. ι΄8.2, 8.42

44. Λουκ. η΄2-3

45.   Πραξ.ια΄19

46. Μαρκ.ιε΄40

47. Λουκ. ι΄8.2

48. Κ.Α.Μωραϊτης (Μεταφρ. Σχόλια) Το κατά Φίλιππον Ευαγγέλιο – Αθήνα: Ελληνικά  Γράμματα (1997) σ. 85

49. Ιωαν. ις’7-9

50. Ιωάννης Δαμασκηνός, Έκθεσις ορθοδόξου πίστεως – ηλεκτρον. Έκδοση TLG 90· Κλήμης Αλεξανδρεύς, Στρωματείς– ηλεκτρονική έκδοση TLG Α 1, 234

51. Αποστολικαί Διαταγαί Β 26

52. Δ. Δημητράκου Λεξικόν όλης της ελληνικής γλώσσης – Αθήναι : Δημητράκος (1964)

53. Πράξεις ιγ’ 2

54. Φλ. Ιώσηπος Ιουδαϊκός Πόλεμος – ηλεκτρονική έκδοση TLG ΙΙ 56, 118, 433, 443 και VΙΙ253, Ιουδαϊκή Αρχαιολογία – ηλεκτρονική έκδοση TLG ΧVΙΙΙ 4,10,23,25 ΙΧ 229,1 και ΧΧ102

55. Δ. Σαραντάκος στο ίδιο σ. 167, 180

56. Λιβάνιος Υπέρ των Ιερών – Θεσσαλονίκη: Θύραθεν (1998)  και Σωζομενός Εκκλησιαστική ιστορία– ηλεκτρονική έκδοση TLG

57. K.H. Dreschner  Η εγκληματική ιστορία του Χριστιανισμού – Αθήνα: Κάκτος (2004) τομ. Β σ.378-387

^* Η μετάφραση είναι από τα κοπτικά, καθώς το ελληνικό πρωτότυπο έχει χαθεί.

 http://www.sarantakos.com/davinci.html

Τι έγραψε ο Παγκόσμιος Τύπος για τον "Κώδικα Ντα Βίντσι";

 http://priory-of-sion.com/dvc/

Επιλεγμένα δημοσιεύματα από έγκυρα ξένα έντυπα, για το αμφιλεγόμενο αυτό βιβλίο

·         1. Ένα μπεστ-σέλλερ εμπνευσμένο από μια παλιά απάτη που έχει τις ρίζες της στην πόλη Annemasse

·         Δημοσίευμα της Ελβετικής Εφημερίδας: Tribune de Genève
http://www.tdg.ch/tghome/toute_info/geneve_et_region/da_vinci_code__16.html

από τον ALAIN JOURDAN

·         Δημοσίευμα της 16^ης Σεπτεμβρίου 2004.

 

·         ‘Ο Κώδικας Ντα Βίντσι’: το κλειδί στο αίνιγμα αυτό βρίσκεται μέσα σε ένα… ερμάριο της Αστυνομικής Υποδιεύθυνσης στην συνοικία της Γενεύης Saint-Julien-en-Genevois.

 

·         Αν μιλήσουμε για αριστοτεχνίες, τότε το βιβλίο αυτό ήταν πράγματι αριστοτεχνικό.  Από τότε που βγήκε στην κυκλοφορία, οι πωλήσεις της νουβέλας «Ο Κώδικας Ντα Βίντσι» δεν σημείωσαν την παραμικρή πτώση.  Με μια εκτυπωτική παραγωγή 10 εκατομμυρίων αντιτύπων παγκοσμίως, η Γαλλική μετάφραση της νουβέλας, του Αμερικανού Νταν Μπράουν, που ήδη διατίθεται στην Γαλλία και την Ελβετία από τον Μάρτιο, έχει πουλήσει 400.000 αντίτυπα.  Στα παρασκήνια αυτής της απίστευτης λογοτεχνικής επιτυχίας, βρίσκεται μια αποκρυφιστική γοητεία, η οποία από μόνη της είναι ένα κράμα από αλήθειες και φαντασία. 

·         Το ίδιο το βιβλίο είναι ένα διαβολικά αποτελεσματικό θρίλερ, που ξεκινά με τον φόνο του Διευθυντή του Λούβρου.  Το θύμα βρίσκεται πεσμένο σε μια περίεργη στάση, τελείως γυμνό, με χέρια και πόδια σε έκταση, και περικυκλωμένο από ζωγραφισμένα σύμβολα.  Η θέση του σώματος παραπέμπει στο διάσημο σκίτσο του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, τον ΄Ανθρωπο του Βιτρούβιους.  Η κινηματογραφική εταιρεία Columbia Pictures έχει ήδη εξασφαλίσει τα δικαιώματα της ταινίας, αναγγέλλοντας πως ο Ρον Χάουαρντ θα διευθύνει την ταινία και ο πρωταγωνιστής θα είναι ο Ράσελ Κρόου.  Περιμένοντας να κυκλοφορήσει η ταινία, εμείς πρέπει να προχωρήσουμε στην ανάγνωση του βιβλίου.

·         Ο απόγονος του Χριστού

·         Αναβιώνοντας το γνώριμο σκηνικό με μηχανορραφίες και συνομωσίες, ο Νταν Μπράουν παρουσιάζει τους ήρωές του να βγαίνουν σε αναζήτηση μιας απαγορευμένης αλήθειας – ενός σκοτεινού μυστικού, φύλακες του οποίου ήσαν οι Ναϊτες. Για να λύσουν τον γρίφο, οφείλουν να αποκωδικοποιήσουν τα μηνύματα που έχουν σταλεί από τους μυημένους στο πέρασμα των αιώνων.  Είναι ένα κυνήγι θησαυρού που κόβει όλων την ανάσα.

·         Τα βλοσυρά τείχη του Αββαείου του Ουεστμίνστερ, και οι πλάκες του προαύλιου χώρου της Εκκλησίας Αγίου Σουπλίκιου στο Παρίσι υποτίθεται πως κρύβουν πολύτιμα μυστικά.  Στο βιβλίο, το κλειδί του γρίφου βρίσκεται σε ένα από τα έργα του Λεονάρντο τα Βίντσι. Κάτω από το πινέλο του τεχνίτη αυτού, κρύβεται ένα πρόσωπο – εκείνο της Μαρίας της Μαγδαληνής, της αμαρτωλής.

·         Για τις ανάγκες της νουβέλας του, ο Νταν Μπράουν «ξέθαψε» την παλιά ιστορία του «Πρωτάτου της Σιών» - ένα τάγμα ιπποτών που συγκροτήθηκε το 1099 από τον Godefroy de Bouillon. Μονάχα τα μέλη του τάγματος αυτού εγνώριζαν την αληθινή ιστορία του Χριστού.  Αν ποτέ αποκάλυπταν στον κόσμο όσα γνώριζαν, τότε ολόκληρο το οικοδόμημα της Χριστιανοσύνης θα άρχιζε να παραπαίει.  Πρόκειται για ένα μύθο που ανάβει αποκρυφιστικές φωτιές.  Μετά την Σταύρωσή του, ο Ιησούς απέκτησε ένα παιδί από την Μαρία την Μαγδαληνή.  Οι Μεροβίγγιοι ήσαν απόγονοί τους, και ο τελευταίος «ανεγνωρισμένος διάδοχος» ήταν κάποιος Πιέρ Πλαντάρ, ο οποίος απεβίωσε τον Φεβρουάριο του 2000.

·         Μήνες τώρα, οι τουριστικοί οδηγοί οργανώνουν μετ’ επιστροφής ταξίδια ανάμεσα σε Παρίσι και Λονδίνο, προκειμένου να ικανοποιήσουν την περιέργεια των αναγνωστών, που τους είχε συναρπάσει το μυθιστόρημα. Και αν είναι όλα αληθινά;  Οι λεπτομέρειες είναι σίγουρα συνταρακτικές και το λογικοφανές της πλοκής μαγεύει. Όμως, η νουβέλα του Νταν Μπράουν δεν είναι παρά μια ανασκευή μιας γιγαντιαίας απάτης, που σήμερα είναι ήδη 50 ετών.

·        
Ο Πλαντάρ, αιχμάλωτος του παρελθόντος του

·         Για να ανασηκώσουμε το πέπλο αυτού του μυστηρίου, δεν χρειάζεται να ανοίξουμε τις πόρτες των Βατικανών αρχείων.  Τα καταστατικά έγγραφα της διάσημης μυστικής εταιρείας είχαν όντως κατατεθεί, στην υποδιεύθυνση της Αστυνομίας στην πόλη Saint-Julien-en-Genevois τον Ιούνιο του 1956.  Ο Πιέρ Πλαντάρ (απόγονος του Χριστού!) συγκρότησε μια εταιρεία βάσει του Νόμου 1901 (το Ελβετικό αντίστοιχο ενός μη-κερδοσκοπικού οργανισμού) μαζί με κάποιους φίλους. Κάποιος ονόματι Pierre Bonhomme ορίστηκε Πρόεδρος, και ο Πλαντάρ, Ταμίας της Εταιρείας.  Μόνο που δεν ήταν καθόλου «μυστική εταιρεία», αλλά απλώς ένας σύλλογος ενοικιαστών που ιδρύθηκε για να προστατεύσει τα συμφέροντα των ενοικιαστών του Δήμου στην πόλη Annemasse.  Ο τίτλος της οργάνωσης δεν αναφέρεται στην Σιών της Βίβλου, αλλά τον Λόφο Σιών που βρισκόταν ανάμεσα στις πόλεις Annecy και Γενεύη.  Η οργανωτική υποδομή της εταιρείας θυμίζει τους προσκόπους. Ο επικεφαλής καλείται: «Η Αυτού Δρυϊδική Μεγαλειότης», ενώ οι μη διοικούντες σχημάτιζαν ομάδες γύρω από «φαλαγγίτες».

·         Η μπόχα του αντισημιτισμού

·         Ως σχεδιαστής με απασχόληση στο εργοστάσιο Chamorin στην πόλη Αnnemasse, ο Πιέρ Πλαντάρ – ένας μυθομανής με ζωηρό ενδιαφέρον για τον αποκρυφισμό – διασκέδαζε με το να ξαναγράφει την ιστορία του Χριστιανισμού και να εφευρίσκει γενεαλογία που θα υπονοούσε θεϊκή καταγωγή. Προκειμένου να δώσει λίγη αξιοπιστία στην ιστορία του, ισχυρίσθηκε πως ο θησαυρός που βρέθηκε από τον Αββά Saunière στην πόλη Rennes-le-Chateau ήταν ένα απόκρυφο ντοκουμέντο, το οποίο ακριβώς πιστοποιούσε το γενεαλογικό δένδρο των Μερβίγγιων, που ξεκινούσε μετά τον θάνατο του Χριστού. Μόνο που το ντοκουμέντο που προσκόμισε για να υποστηρίξει τον ισχυρισμό του, ήταν στην πραγματικότητα μια πλαστογραφία.

·         Ο συγγραφέας Jean-Luc Chaumeil ήταν ο πρώτος που ξεσκέπασε την απάτη, στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Ανακάλυψε, πως ο Πλαντάρ ήταν αιχμάλωτος του παρελθόντος του.

·         Ο Μέγας Μάγιστρος του Πρωτάτου της Σιών ήταν επίσης και ο ιδρυτής μιας ακόμα πιο ανατρεπτικής οργάνωσης, γνωστή ως Alpha Galathe [sic].  Το καταστατικό της όριζε πως δεν επιτρεπόταν σε Εβραίους να γίνουν μέλη της. Ο Πλαντάρ δεν ήταν απλώς ένας μυθομανής.  Κατά την διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, δημοσίευσε – με το ψευδώνυμο ‘Pierre de France’ ένα αντισημιτικό περιοδικό με όνομα ‘Vaincre’.  Κάποιοι Άγγλοι ερευνητές, γοητευμένοι με τον μύθο του Πρωτάτου της Σιών, ανακάλυψαν κατά τις έρευνές τους, πως στις 17 Δεκεμβρίου 1953 ο Πλαντάρ είχε καταδικασθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο στην πόλη  Saint-Julien-en-Genevois σε έξι μήνες φυλάκιση για αθέτηση εμπιστοσύνης.  Πριν από την επιτυχία της νουβέλας, ο σταθμός CBS είχε ήδη προβάλλει ένα σχετικό ντοκουμανταίρ.  Απ’ ότι φαίνεται, το θέμα είναι ανεξάντλητο, και σίγουρα υπόσχεται λογοτεχνική και κινηματογραφική επιτυχία και σε άλλους ανθρώπους επίσης.  Από το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, όλες οι έρευνες για το Πρωτάτο της Σιών έχουν εστιάσει στην Ελβετία, όπου βρίσκονται τα περισσότερα τάγματα των Νέο-Ναϊτών.

·         ‘Ο μύθος έχει πλέον διογκωθεί, πήρε διαστάσεις τρομερές’

·         Ο Γάλλος δημοσιογράφος και συγγραφέας Jean-Luc Chaumeil (1) είναι πολύ καλός γνώστης της ιστορίας του Πρωτάτου της Σιών. Τα δικά του βιβλία με τα μυστικά των Ναϊτών και το μυστήριο του Rennes-le-Château τον έφεραν σε επαφή με τον μυστηριώδη Πιέρ Πλαντάρ σε ορισμένες περιστάσεις.  Ο Chaumeil ήταν ο πρώτος που διέλυσε τον μύθο, και που ανέδειξε πόσο ψέμα ήταν.  Η πολεμική γύρω από την γνησιότητα κάποιων χειρογράφων, που πιστοποιούν την ύπαρξη μιας μυστικής εταιρείας επιφορτισμένης να φυλάει τα μυστικά της Χριστιανοσύνης, έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στον κόσμο του αποκρυφισμού, για περισσότερο από 30 χρόνια. 

·         Η αναστάτωση πήρε νέα τροπή το 1982 με την εμφάνιση του βιβλίου ‘The Holy Blood and the Holy Grail’ (Το Άγιο Αίμα και το Άγιο Δισκοπότηρο) των Άγγλων συγγραφέων Michael Baigent, Richard Leigh και Henry Lincoln.  Πρόκειται για μια εξαντλητική έρευνα των υποτιθέμενων σχέσεων ανάμεσα στο Πρωτάτο της Σιών και το Τάγμα της Μάλτας, την Τράπεζα First National Bank of Chicago, το Βατικανό, την Μασωνική Στοά Ρ2, την CIA, τον Πρόεδρο Ντε Γκωλ και τον Πρόεδρο Μιττεράν!  Όμως το μόνο που κατόρθωσαν ήταν να βαθύνουν το μυστήριο ακόμα περισσότερο. Σήμερα υπάρχουν πάνω από δέκα μυστικές εταιρείες, που δηλώνουν πως έχουν το δικαίωμα στον τίτλο του Πρωτάτου της Σιών.

·         ‘Ένας φαντασιόπληκτος με ιδιοφυία’

·         Από την στιγμή της εμφάνισης του βιβλίου «Ο Κώδικας Ντα Βίντσι», αρκετές εφημερίδες έχουν ξεθάψει το ανήσυχο παρελθόν του Πιέρ Πλαντάρ.  Για τον Jean-Luc Chaumeil, ο Πιέρ Πλαντάρ ήταν πρωτίστως ‘ένας φαντασιόπληκτος με ιδιοφυία’.  «Η αλήθεια», μας διευκρινίζει, «είναι πως ήταν μεγαλομανής και μυθομανής. Ο μόνος λόγος που τον ξεπέρασαν άλλοι άνθρωποι ήταν επειδή εκείνος ξεκίνησε την όλη ιστορία. Εγώ ήμουν ο πρώτος που του πήρε συνέντευξη, το 1972. Παρακολουθούσα την υπόθεση αυτή επί μακρόν, για να δω τι κρυβόταν από πίσω. Αυτό με έσπρωξε να ερευνήσω το μυστήριο του Rennes-le-Chateau και την καταγωγή του θησαυρού που ανακάλυψε ο Αββάς Saunière.  Εδώ που τα λέμε, είναι μια κάπως γελοία ιστορία, που «πήρε τα πάνω» της, όταν ο Πλαντάρ συναντήθηκε με τους τρεις συγγραφείς του βιβλίου «Άγιο Αίμα».  Το ψέμα έκτοτε πήρε τελείως αλλιώτικες διαστάσεις. Με το νέο αυτό βιβλίο, ο Πλαντάρ όχι μόνο ‘έγινε’ ο Μέγας Μάγιστρος του Πρωτάτου της Σιών, αλλά και ο τελευταίος απόγονος των Μεροβίγγιων, και συνεπώς του Ιησού και της Μαρίας της Μαγδαληνής. Ο Πλαντάρ διαμαρτυρήθηκε (κάπως ‘μαραμένα’) κατά την διάρκεια ενός προγράμματος που προβλήθηκε σε εκπομπή του σταθμού France Inter με τον  Jacques Chancel, όταν φανέρωσα πως το Καταστατικό του «Πρωτάτου της Σιών», που ήταν κατατεθειμένο στην υποδιεύθυνση αστυνομίας στο Saint-Julien-en-Genevois δεν ήταν παρά… το καταστατικό ενός συλλόγου ενοικιαστών της πόλης Annemasse.

·         Με τον «Κώδικα Ντα Βίντσι» ο μύθος έχει πάρει ακόμα πιο τρομακτικές διαστάσεις, και παγκόσμιες μάλιστα.  Ο τύπος αυτός έχει πλέον αποκαλυφθεί, ως ένας ταλαντούχος, πονηρός και επικίνδυνος πλαστογράφος.»

·         A.J.

(1) Ο οποίος πρόκειται να εκδώσει το βιβλίο ‘L’énigme de la tête d’or’. (Το αίνιγμα της χρυσής κεφαλής)

·         2. Ο Κώδικας της Απάτης

      [ Ένα άρθρο της Laura Miller - Εφημερίδα "The New York Times" της 22 Φεβρουαρίου, 2004. ]

·         Το συνεχώς αυξανόμενο κύμα πωλήσεων του βιβλίου «Κώδικας Ντα Βίντσι» έχει ανυψώσει κάμποσες περίεργες βαρκούλες, η δε πιο περίεργη από αυτές είναι το κατεργάρικο αλλά επιβλητικό βιβλίο ''Holy Blood, Holy Grail,'' (Άγιο Αίμα, Άγιο Δισκοπότηρο) των Michael Baigent, Richard Leigh και Henry Lincoln.  Ένα μπεστ-σέλερ την δεκαετία του ’80, το «Δισκοπότηρο» ξανά αναρριχάται στις λίστες των paperback, στηριζόμενο στις πλάτες του θρίλερ του Νταν Μπράουν (το οποίο, με την σειρά του, έχει εμπνεύσει μια σοδειά από νέα, μη-μυθιστορηματικά βιβλία, που θα ξεμυτίσουν αυτή την άνοιξη,  όπως το βιβλίο «Σπάσιμο του Κώδικα Ντα Βίντσι» μέχρι το βιβλίο «Τα Μυστικά του Κώδικα:  Ο Μη Εξουσιοδοτημένος Οδηγός των Μυστηρίων Πίσω από τον Κώδικα Ντα Βίντσι».

·         Ο «Κώδικας Ντα Βίντσι» είναι ένα συνεχές, μακρόσυρτο κυνηγητό, όπου ο κεντρικός χαρακτήρας προσπαθεί να ξεφύγει από έναν σκοτεινό Παριζιάνο αστυνομικό και έναν αλμπίνο καλόγερο-δολοφόνο. Όμως, το στοιχειώδες σασπένς της ιστορίας και μόνο, δεν θα μπορούσε να το είχε κάνει τόσο μεγάλη επιτυχία.  Σε τακτικά διαστήματα, το βιβλίο σταματάει απότομα την ξέφρενη πλοκή του, και εξαπολύει ένα μικρό βλήμα πληροφοριακό, σχετικά με κάποια πανάρχαια συνομωσία που υποτίθεται πως έχει διατηρήσει ένα τρομερό μυστικό γύρω από τις ρίζες του Χριστιανισμού.  Αυτό το «μη-μυθιστορηματικό» υλικό είναι που δίνει στον «Κώδικα Ντα Βίντσι» την αίσθηση του αυθεντικού, κάτι που το οφείλει στο βιβλίο ''Holy Blood, Holy Grail,'' (Άγιο Αίμα, Άγιο Δισκοπότηρο), ένα από τα διαχρονικά μεγάλα, ποπ-ψευδοϊστορικά έργα.

·         Όμως αυτό που γίνεται όλο και πιο προφανές, είναι πως ο «Κώδικας Ντα Βίντσι» - όπως το ''Holy Blood, Holy Grail,'' (Άγιο Αίμα, Άγιο Δισκοπότηρο) – βασίζεται πάνω σε μια διαβόητη φάρσα.

·         Και στα δύο βιβλία, η υποκείμενη ιστορία (όπως όλες οι θεωρίες συνομωσίας) είναι διαβολικά δύσκολη να την συνοψίσει κανείς.  Και τα δύο διηγήματα αρχίζουν με ένα μυστήριο, που οδηγεί τους ‘ερευνητές’ σε όλο και πιο μεγάλες και πιο σκοτεινές ίντριγκες.  Στην νουβέλα του Μπράουν, είναι ο φόνος του διευθυντή του Λούβρου. Στο «Δισκοπότηρο», είναι ο ανεξήγητος πλούτος ενός παπά σε κάποιο χωριό στην Νότιο Γαλλία.  Στα τέλη του ’60, ο Henry Lincoln (γραφέας για την Βρετανική τηλεόραση) απέκτησε ενδιαφέρον για την πόλη Rennes-le-Chateau (που είχε γίνει το Γαλλικό αντίστοιχο της Αμερικανικής Περιοχής Ρόσουελ ή της λίμνης Λοχ Νες της Σκωτίας) εξ αιτίας των δημοφιλών βιβλίων του Gerard de Sède.  Ο Gerard de Sède είχε διαδώσει μια φήμη για περγαμηνές που υποτίθεται πως βρέθηκαν μέσα σε κοιλότητα ενός κίονα εκκλησίας, από τον παπά του χωριού την δεκαετία του ’80. Οι περγαμηνές αυτές περιείχαν κωδικοποιημένα μηνύματα, τα οποία ο παπάς είχε καταφέρει να ‘μεταφράσει’ σε χρήμα με ουρά.  Ο Lincoln διάρθρωσε μερικά ντοκιμαντέρ τύπου «Άλυτα Μυστήρια», για την πόλη Rennes-le-Château, και στην συνέχεια επιστράτευσε τους Baigent και Leigh, για περισσότερη έρευνα σε βάθος.

·         Εκείνο που τελικά αναδύεται μέσα από τον συρφετό των ονομάτων, των χρονολογιών, των χαρτών και των γενεαλογικών πινάκων που έχουν στριμωχτεί μέσα στο βιβλίο «Δισκοπότηρο», είναι ένα παραμύθι για κάποια μυστική και εξαιρετικά σημαίνουσα εταιρεία που ονομάζεται «Priory of Sion»  (Ηγουμενείο της Σιών), που υποτίθεται πως ιδρύθηκε στην Ιερουσαλήμ το 1099.  Αυτή η ομάδα λέγεται πως έχει διαφυλάξει έγγραφα και άλλες αποδείξεις για το ότι η Μαρία η Μαγδαληνή ήταν σύζυγος του Ιησού (που ίσως να πέθανε, ίσως να μην πέθανε τελικά στον Σταυρό) και πως εκείνη, μαζί με το παιδί που απέκτησε μαζί με τον Ιησού, έφυγε κυνηγημένη και πήγε στον τόπο που σήμερα λέγεται Γαλλία, μετά από την Σταύρωση, γενόμενη έτσι, συμβολικά, το «Άγιο Δισκοπότηρο» μέσα στο οποίο είχε διατηρηθεί το Αίμα του Χριστού… Οι απόγονοί τους έκαναν γάμους με τους ντόπιους, ιδρύοντας έτσι την Μεροβίγγεια δυναστεία των Φράγκικων μοναρχών.

·         Αν και παύθηκε τον όγδοο αιώνα, η Μεροβίγγεια γενεαλογία δεν χάθηκε – η εταιρεία Priory παρέμενε σε επιφυλακή επί των απογόνων της, αναμένοντας την ευοίωνη στιγμή που θα αποκάλυπτε την καταπληκτική αλήθεια, και θα επέστρεφε τον νόμιμο μονάρχη της στον θρόνο της Γαλλίας – ίσως και της ανανεωμένης Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας…

·         Όλοι οι συνήθεις ύποπτοι και τα συμπράγκαλα μιας παρανοϊκής ιστορίας εμπλέκονται σ’ αυτή την χιλιόχρονη βόλτα:  οι αιρετικοί Cathar, οι Ναϊτες, οι Ροδόσταυροι, το Βατικανό, οι Ελευθεροτέκτονες, οι Ναζί, τα Χειρόγραφα της Νεκρής Θάλασσας, τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών, το Τάγμα της Χρυσής Αυγής – όλοι φαίνονται να είναι μέσα στο παιχνίδι αυτό, εκτός από τον …Χιονάνθρωπο των Ιμαλάϊων !

·         Το «Δισκοπότηρο» είναι ένα αριστούργημα υπονοούμενων και υποθέσεων, που κάνει χρήση όλων των τεχνικών προβολής μιας ψευδο-ιστορίας, με συμφωνική μαεστρία, δικαιώνοντας τον χαρακτηρισμό αυτής της ταχυδακτυλουργίας ως μιας καινοτόμου λόγιας τεχνικής που ονομάζεται «σύνθεση» - κάτι που μέχρι πρότινος χαρακτηριζόταν ως κάτι υπερβολικά «θεωρητικό» από εκείνους που έχει αδικαιολόγητα διαμορφωθεί το σκεπτικό τους από τον λεγόμενο «Διαφωτισμό του 18^ουΑιώνα».  Συγκρίνοντας τον εαυτό τους με τους ρεπόρτερ που ξεσκέπασαν το σκάνδαλο Ουώτεργκέητ, οι συγγραφείς ισχυρίζονται πως «μόνο μέσω μιας τέτοιας σύνθεσης θα μπορούσε κανείς να διακρίνει την υποκείμενη συνέχεια, τον ενοποιημένο και συναφή ιστό, ο οποίος βρίσκεται στην καρδιά του κάθε ιστορικού προβλήματος.»  Για να γίνει αυτό, πρέπει κανείς να συνειδητοποιήσει πως «δεν αρκεί να περιορίζεται κανείς μόνο στα γεγονότα. 

·         Λυτρωμένοι κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο Lincoln και οι άλλοι κατασκευάζουν έναν ισχυρισμό που δεν είναι πραγματικός, αλλά περισσότερο φαντάζει πραγματικός.  Συσσωρεύουν ένα πλήθος από αληθοφανείς λεπτομέρειες, προκειμένου να υπάρχει ένα μαξιλάρι νομιμοποίησης μιας τέτοιας ρηχής ανοησίας.  Κάτι ανούσιοι θρύλοι (όπως -για παράδειγμα- που πίστευαν πως οι Μεροβίγγειοι βασιλιάδες διέθεταν θεραπευτικό άγγιγμα) χαρακτηρίζονται «βοηθήματα» ή «γρίφοι που απαιτούν επίλυση».  Κάποιες άκρως αμφισβητούμενες ερμηνείες (όπως π.χ.,  ένα πρώιμο ρομάντσο για το Δισκοπότηρο, που περιγράφει το ιερό αυτό αντικείμενο σαν φυλασσόμενο από τους Ναϊτες) παρουσιάζονται στο βιβλίο σαν δεδομένες αλήθειες.  Πηγές –όπως η Καινή Διαθήκη- αξιολογούνται ως «αμφισβητήσιμες» και «συμπερασματικές», όταν έρχονται σε αντίθεση με την θεωρία της συνομωσίας, ενώ μετά ψιλοκοσκινίζονται για τυχόν μικρο-ασυμφωνίες, που θα μπορούσαν κάλλιστα να υποστηρίξουν την θεωρία αυτή.  Οι συγγραφείς υφαίνουν το ένα αραχνο-νήμα εικασίας επάνω στο άλλο, σχηματίζοντας έτσι ένα ιστό αρκετά πυκνό – τόσο, που είναι ικανός να δώσει την ψευδαίσθηση του συμπαγούς.   Αν και κίβδηλο, είναι πάντως ένα εντυπωσιακό δείγμα συγγραφικού ταλέντου.

·         Τελικά όμως, η νομιμότητα της ιστορίας της «Priory of Sion» βασίζεται σε μια κρύπτη με αποκόμματα και ψευδώνυμα έγγραφα που ακόμα και οι συγγραφείς του βιβλίου «Δισκοπότηρο», αφήνουν να εννοηθεί πως αυτά είχαν κατατεθεί στην Εθνική Βιβλιοθήκη, από κάποιον ονόματι Pierre Plantard.

·         Από την δεκαετία του ’70 κιόλας, ένας από τους συνεργάτες του Pierre Plantard είχε παραδεχθεί πως είχε βοηθήσει στην κατασκευή της ύλης, συμπεριλαμβανομένων και των γενεαλογικών πινάκων που ‘αποδείκνυαν’ ότι ο Plantard ήταν απόγονος των Μεροβίγγειων (και του Χριστού, υποθέτω), και επίσης στην διαμόρφωση της λίστας με τους παλαιούς Μεγάλους Μαγίστρους της μυστικής εταιρείας Priory.  Αυτή η πατενταρισμένη βλακώδης λίστα με διανοούμενους συμπεριελάμβανε τους Botticelli, Isaac Newton, Jean Cocteau και, φυσικά, τον Leonardo da Vinci. Και είναι η ίδια ακριβώς λίστα για την οποία ο Νταν Μπράουν σαλπίζει, μαζί με την δήθεν γενεαλογία εννέα αιώνων της μυστικής εταιρείας Priory, στο εισαγωγικό υλικό του βιβλίου του, τον «Κώδικα Ντα Βίντσι», κάτω από τον τίτλο «Δεδομένα».

·         Όπως αποκαλύφθηκε εν καιρώ, ο Plantard ήταν ένας αθεράπευτος κατεργάρης με ποινικό μητρώο για απάτη και για δεσμούς με αντι-Σημιτικές και ακροδεξιές ομάδες την εποχή του πολέμου. 

·         Η πραγματική εταιρεία «Priory of Sion» ήταν απλώς μια μικρή, ακίνδυνη ομάδα από ομοϊδεάτες που συγκροτήθηκε το 1956.

·         Η απάτη του Plantard ξεσκεπάστηκε από μια σειρά Γαλλικών  βιβλίων (που δεν έχουν μεταφραστεί ακόμα), καθώς και ένα ντοκιμαντέρ του BBC του 1996. Περιέργως, αυτή η σειρά από σκανδαλώδεις αποκαλύψεις, δεν αποδείχθηκε το ίδιο δημοφιλής, όσο το «Δισκοπότηρο» ή τον «Κώδικα Ντα Βίντσι».

·         Απ’ ότι φαίνεται, το μόνο πράγμα που είναι πιο ισχυρό από μια παγκόσμια συνομωσία, είναι η επιθυμία μας να πιστεύουμε σε μια.

3. Το μπέστ-σέλλερ «Κώδικας Ντα Βίντσι» βασισμένο πάνω σε μία απάτη

·         Από την Ελβετική Εφημερίδα 'Le Temps', Γενεύη, 15.3.2004. © Le Temps, 2004. All rights of reproduction and distribution reserved. http://www.letemps.ch/

·         Άρθρο του Luc Debraine    Δευτέρα, 15 Μαρτίου 2004

 
Το αποκρυφιστικό θρίλερ του Νταν Μπράουν, που τώρα έχει δημοσιευθεί σε Γαλλική μετάφραση –αφού πούλησε 6 εκατομμύρια αντίτυπα στην πρωτότυπη γλώσσα του, την Αγγλική– είναι ένα έργο φαντασίας το οποίο μας διαβεβαιώνει ως αλήθειες μονάχα τα εξής δύο δεδομένα: την ύπαρξη των οργανώσεων «Opus Dei» και «Priory of Sion».  Το μόνο πρόβλημα είναι πως η δεύτερη των δύο οργανισμών είχε «εφευρεθεί» πριν από 50 χρόνια, από ένα εκκεντρικό αντισημιτικό τύπο, στην γειτονική Γαλλία…

·        
Ο Γενικός Διευθυντής του Λούβρου, ο Jacques Saunière, βρίσκεται δολοφονημένος στον κεντρικό εκθεσιακό χώρο του μουσείου.  Είναι τελείως γυμνός. Το πτώμα του βρίσκεται τοποθετημένο μέσα σε ένα ζωγραφισμένο κύκλο, στην ίδια θέση, όπως εκείνο το φημισμένο σκίτσο του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, γνωστό ως «Ο Άνθρωπος του Βιτρούβιου».  Ένα μήνυμα με αναγραμματισμό, καθώς και μια περίεργη σειρά αριθμών, έχουν αναγραφεί στο ξύλινο παρκέ του δαπέδου.  Έχοντας πληροφορηθεί για τον φόνο κατά την επίσκεψή του στο Παρίσι, ένας φίλος του Γιευθυντή, ο Robert Langdon, σπεύδει στον τόπο του εγκλήματος.  Αυτό αποδεικνύεται μέγα σφάλμα του Καθηγητή της Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ:  αμέσως γίνεται ο Νο.1 ύποπτος, έτσι τρέπεται σε φυγή.

·         Κατά την φυγή του από την αστυνομία, ο Robert Langdon (που μοιάζει καταπληκτικά με τον ηθοποιό Χάρισον Φόρντ) παίρνει μαζί του μια πανέμορφη νεαρή Γαλλίδα κρυπτογράφο, την Sophie Neveu, η οποία επίσης έχει κατηγορηθεί για εμπλοκή στην άγρια δολοφονία του Jacques Saunière.  Κυνηγημένος από ένα περίεργο αρχηγό αστυνομίας και ένα καλόγερο-αλμπίνο από την οργάνωση Opus Dei, το ζευγάρι αναγκάζεται να λύσει έναν-έναν τους γρίφους, που είχε αφήσει στον τόπο του εγκλήματος ο Διευθυντής, λίγο πριν τον θάνατό του, στην προσπάθειά του να ρίξει λίγο φως πάνω στην αλήθεια.  Και η αλήθεια αυτή ήταν πως ο Jacques Saunière είναι ο διευθύνων του «Priory of Sion», μια μυστική εταιρεία η οποία, μέσα στους αιώνες, διαφύλαττε με ζήλο την μυστική τοποθεσία και –πιο σημαντικό ακόμα- την αληθινή φύση του κειμηλίου των κειμηλίων:  το Άγιο Δισκοπότηρο.

·         Σε γενικές γραμμές, αυτή είναι η πλοκή του «Κώδικα Ντα Βίντσι» - η τέταρτη νουβέλα του Νταν Μπράουν.  Πρώην δάσκαλος Αγγλικών, αυτός ο Αμερικανός συγγραφέας ήταν παντελώς άγνωστος μέχρι και την προηγούμενη άνοιξη.  Όμως, μετά την εμφάνιση του στην Αμερική τον Μάρτιο 2003, το αποκρυφιστικό του θρίλλερ παρέμενε σταθερά στην κορυφή της λίστας των μπεστ-σέλλερ, σε βαθμό να έχει γίνει ένα εκδοτικό φαινόμενο, έχοντας ξεπεράσει τα συνήθη όρια του είδους του:  πουλήθηκαν 6 εκατομμύρια αντίτυπα, μεταφράστηκε σε 40 γλώσσες (η Γαλλική εκδοχή μόλις κυκλοφόρησε) και ας μην ξεχνάμε την προσαρμογή του σε κινηματογραφική ταινία που ήδη δρομολογείται από τον παραγωγό Ron Howard.

Όπως έγινε με τον Mel Gibson, που συσσωρεύει από εισπράξεις δεκάδες (και σύντομα εκατοντάδες) εκατομμύρια δολάρια, χάρις στην παταγώδη επιτυχία της ταινίας «Τα Πάθη του Χριστού», έτσι και η επιτυχία του «Κώδικα Ντα Βίντσι», έχει κάνει τον Νταν Μπράουν ένα πολύ πλούσιο άνθρωπο.  Επίσης, η νουβέλα αυτή έχει παρομοίως «ανάψει» φαινομενικά ατέρμονες συγκρούσεις, καθ’ ότι βασίζεται σε Απόκρυφα Βιβλικά κείμενα, τα οποία υποσκάπτουν τον ορθόδοξο Καθολικισμό εκ των έσω.  Στην Αμερική, η Εκκλησία ανησυχεί για την επίδραση του μπεστ-σέλλερ στους αναγνώστες, που ίσως ξεχάσουν πως το βιβλίο αυτό δεν είναι παρά ένα έργο φαντασίας.  Είναι σίγουρα μια παρατραβηγμένη ιστορία, αλλά είναι καλοστημένη και καθόλου βλακώδης (το λέω από προσωπική πείρα, αφού το διάβασα ολόκληρο, χωρίς διακοπή). 

·         Ο Καρδινάλιος του Σικάγο, Francis George, έχει κατηγορήσει τον Νταν Μπράουν για εκμετάλλευση, ο οποίος - «προφασιζόμενος πως ο ίδιος είναι βαθύς γνώστης» - άνοιξε την όρεξη του κοινού για ‘θεωρίες συνομωσίας’.   Θεολόγοι και ιστορικοί έχουν επίσης κριτικάρει τον συγγραφέα, επειδή επέτρεψε τον εαυτό του να εμπνευσθεί από αναξιόπιστες θρησκευτικές πηγές, και επειδή υπέδειξε πως ο Λεονάρντο Ντα Βίντςι, είχε δήθεν σπείρει μυστικούς αποκρυφιστικούς κώδικες μέσα σε όλα τα έργα του.

·         Η αλήθεια είναι, πως ο Νταν Μπράουν κάνει μονάχα δύο αληθινές επισημάνσεις:  πως οι οργανώσεις Opus Dei και Priory of Sion είναι όντως υπαρκτές.  Με το Opus Dei δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, έστω και αν,  με τον τρόπο που περιγράφεται μέσα στο μυθιστόρημα (σαν  ένας δολοφονικός οργανισμός που αρέσκεται να τρομάζει μέχρι θανάτου), παρακίνησε σε ζωηρή αντίδραση τον ίδιο τον οργανισμό, ο οποίος απαίτησε (ανεπιτυχώς, τελικά) από τον εκδότη του Νταν Μπράουν να αποσύρει την αναφορά στο Opus Dei από τον πρόλογο με τα ‘γεγονότα’, που αποτυπώνονται μέσα στο θρίλερ.

·         Η άλλη επισήμανση είναι πιο προβληματική.  Ο Αμερικανός συγγραφέας δηλώνει πως πιστεύει στην ύπαρξη της οργάνωσης Priory of Sion, πως αυτή ιδρύθηκε το 1099, και πως τα αρχεία της φυλάσσονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη (Bibliothèque Nationale) στο Παρίσι, επίσης, πως ανάμεσα στα πιο επιφανή μέλη της οργάνωσης αυτής εμφανίζονται ονόματα όπως του επιστήμονα Νεύτωνα (Newton), του ζωγράφου Μποτιτσέλι (Botticelli), του συγγραφέα Βίκτωρα Ουγκώ (Victor Hugo), του ζωγράφου Ντα Βίντσι (Da Vinci), μέχρι και του Ζαν Κοκτώ (Jean Cocteau).

·         Με μια πολύ απλή αναζήτηση στο Διαδίκτυο (μετά από την ανάγνωση του βιβλίου) διαπιστώνει κανείς μια τελείως αλλιώτικη όψη των πραγμάτων:  δηλαδή, μια έξυπνη απάτη η οποία από πλευράς έμπνευσης είναι μισό-θρησκευτική και μισό-Βασιλόφρονα.  Ένας κυκεώνας με το όνομα «Priory of Sion» που δημιουργήθηκε μέσα στην δεκαετία του ’50 από έναν εκκεντρικό αντισημιτικό τύπο, ποτέ δεν υπήρξε στην πραγματικότητα, παρά μόνο μέσα στην φαντασία μιας μικρής ομάδας ζηλωτών ενός κίβδηλου αποκρυφισμού. 

·         Παρεμπιπτόντως, το όνομα Priory of Sion είναι επίσης ένα περίπλοκο μόρφωμα που πρωτοείδε το φως της ημέρας, σε μια τοποθεσία κοντά στην πόλη Annemasse, και που ακολούθησε μια τρελή διαδρομή, μέσα από το κέντρο της Γενεύης.  Σήμερα, χρησιμοποιείται για να προσδώσει έναν αέρα αξιοπιστίας, σ’ ένα διεθνές μπεστ-σέλλερ.   

·         Πάντως, η αποκρυφιστική εταιρεία Priory of Sion ποτέ της δεν έχει φυλάξει οποιαδήποτε μυστικά, παρά μόνο εκείνο της αληθινής της ταυτότητας, που είναι ένα γιγαντιαίο ψέμα.

·         4. Πιέρ Πλαντάρ: Ο ιδρυτής της οργάνωσης «Priory of Sion».  που επιζητεί βασιλική καταγωγή

·         Από την Ελβετική Εφημερίδα 'Le Temps', Γενεύη, 15.3.2004. © Le Temps, 2004. All rights of reproduction and distribution reserved. http://www.letemps.ch/  Από την Patricia Briel

·         Ο φαντασιόπληκτος αυτός Γάλλος δημιούργησε τον δικό του μύθο, χρησιμοποιώντας τον παράδοξο θρύλο κάποιου θαμμένου θησαυρού στα περίχωρα της πόληςRennes-le-Château.

«Ένα αλάνθαστο παράδειγμα έρευνας», ένα «σοφό» βιβλίο, ένα «μάθημα ιστορίας»:  ο λαϊκός τύπος της Αμερικής έχει ‘στολίσει’ με ατελείωτους επαίνους τον «Κώδικα Ντα Βίντσι», το μπεστ-σέλλερ του Νταν Μπράουν που εκδόθηκε στην Αμερική πριν από ένα χρόνο.

·         Αν όμως ρίχναμε μια ματιά στις ιστορικές αναφορές που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας (ένας πρώην δάσκαλος Αγγλικής και ιστορικός της τέχνης), θα αρχίζαμε να αναρωτιόμαστε αν και  πόσο είναι δικαιολογημένοι όλοι εκείνοι οι έπαινοι.  Στην πραγματικότητα, ο Νταν Μπράουν προσπαθεί να μας ‘περάσει’ ως αλήθεια μια ιστορία που είχε εξ ολοκλήρου κατασκευασθεί από ένα Γάλλο φαντασιόπληκτο και αντισημιτιστή, ο οποίος απεβίωσε τον Φεβρουάριο 2000: τον Πιέρ Πλαντάρ.  Πρόκειται για μια ιστορία που έχει την αρχή της στα 1950, στην περιφέρεια της Άνω Σαβοϊας, στην πόλη Saint-Julien-en-Genevois, και αφορά τον θησαυρό της πόλης Rennes-le-Château, τον Αββά Saunière, την μυστική γενεαλογία των Μεροβίγγειων βασιλέων, μυστήριες κωδικοποιημένες περγαμηνές και πολλά άλλα πράγματα πέραν αυτών. 

'Μυστικοί Φάκελοι'

·         Στον πρόλογό του, ο Νταν Μπράουν δηλώνει:  «Η μυστική εταιρεία Priory of Sion ιδρύθηκε το 1099, μετά από τις πρώτες Σταυροφορίες.  Το 1975, κάποιες περγαμηνές που τις αναφέρει σαν «Μυστικοί Φάκελοι» ανακαλύφθηκαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη (σημ. εκδότη: στο Παρίσι), που περιέχουν τα ονόματα κάποιων μελών της οργάνωσης Priory, όπως των Sir Isaac Newton, Botticelli, Victor Hugo και Leonardo Da Vinci'.

·         Τα γεγονότα αυτά, τα οποία ο Νταν Μπράουν παρουσιάζει ως αλήθειες, είναι εν ολίγοις αναλήθειες.  Η οργάνωση Priory of Sion ιδρύθηκε τον Ιούνιο 1956 από τον Πιέρ Πλαντάρ, ο οποίος την εποχή εκείνη εργαζόταν ως σχεδιαστής στο εργοστάσιο Chanovin στην πόλη Annemasse.  Όσο για τους ‘Μυστικούς Φακέλλους’,  αυτοί ήταν απλώς πλαστογραφίες, οι οποίες είχαν αρχειοθετηθεί στην Εθνική Βιβλιοθήκη στο Παρίσι, από τον ίδιο τον Πλατάρ, το 1960. 

·         Ο Γάλλος δημοσιογράφος Jean-Luc Chaumeil ξεσκέπασε την απάτη του Πλαντάρ την περίοδο του 1980 και δημοσίευσε αρκετά βιβλία με το θέμα αυτό.  Συνεργάσθηκε και με τον σταθμό BBC2, σε ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα που προβλήθηκε το 1996, όπου προσκομίσθηκαν αποδείξεις που κατεδάφισαν όλο το παραμύθι.   Αλλά ως φαίνεται, ο Νταν Μπράουν δεν έδωσε και πολλή σημασία στο περιστατικό αυτό.  Ο συγγραφέας επίσης δεν δίστασε να εμφανίσει την ηρωίδα του, την Sophie Neveu, σαν απόγονο των οικογενειών Πλαντάρ (Plantard) and Σεν-Κλαίρ (Saint-Clair) – όνομα που ο Πιέρ Πλαντάρ είχε υιοθετήσει το 1975 – και οι οποίες οικογένειες  κατάγονταν μάλιστα από τους Μεροβίγγειους βασιλείς, οι οποίοι παρουσιάζονται μέσα στο μυθιστόρημα σαν απόγονοι του γάμου ανάμεσα στον Ιησού Χριστό και την Μαρία την Μαγδαληνή…

·         Χωρίς πολιτική επιρροή

·         Γεννημένος στο Παρίσι το 1920, ο Πιέρ Πλαντάρ από το 1937 και μετά ίδρυσε αρκετά φανταστικά κινήματα αντι-Σημιτικού και αντι-Μασωνικού χαρακτήρα, σκοπός των οποίων ήταν να «εξαγνίσει και να ανανεώσει» την Γαλλία.

·         Με τον χαρακτηρισμό «εκκεντρικός» σε δύο αναφορές της Γαλλικής Μυστικής Υπηρεσίας, δεν φαινόταν να έχει καμμία επιρροή σε πολιτικό επίπεδο.  «Ο Πλαντάρ ήταν ένας  νεωκόρος που έχασε την πίστη του»,  είχε πει ο Jean-Luc Chaumeil στην εφημερίδα 'Le Temps'.  Γιος ενός αρχι-υπηρέτη, είχε σαν όνειρο την απόκτηση βασιλικού αίματος και ζούσε σαν ερημίτης.

·         Ενεργούσε μόνος του, και δεν είχε διασυνδέσεις με εξτρεμιστές αντισημιτικούς.  Όμως αυτή η αλαζονική του συμπεριφορά του εξασφάλισε δύο ‘διαμονές’ στην φυλακή.  Την πρώτη φορά, καταδικάστηκε στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, επειδή είχε αποπειραθεί να ιδρύσει εταιρείες χωρίς άδεια.  Και το 1953, το Δικαστήριο στην πόλη Saint-Julien-en-Genevois τον καταδίκασε σε 6 μήνες φυλάκιση για αθέτηση εμπιστοσύνης.

·         Τον Ιούνιο 1956, ο Πλαντάρ ίδρυσε μαζί με μερικούς φίλους του την εταιρεία «Priory of Sion» - μια εταιρεία της οποίας τα καταστατικά είναι κατατεθειμένα στην Υποδιεύθυνση Αστυνομίας της πόλης Saint-Julien-en-Genevois, και η δηλωμένη έδρα της στην πόλη Annemasse.  Δεν υπάρχει καμία ιστορική αναφορά για την ύπαρξη οποιασδήποτε εταιρείας «Priory of Sion», πριν από αυτήν την χρονολογία.  Σύμφωνα με τους ιδρυτές, το όνομα Σιών που περιέχεται στον τίτλο δεν σχετιζόταν με την Ιερουσαλήμ, αλλά τον λόφο Σιών, που βρίσκεται πολύ κοντά στην Γενεύη.

·         Η εταιρεία Σιών είχε στηθεί για την προάσπιση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών κάποιας οικιστικής περιφέρειας χαμηλών ενοικίων, και δεν υπάρχει ούτε το ελάχιστο ίχνος μυστηρίου μέσα στην εταιρεία αυτή, η οποία έπαψε να υπάρχει το 1957.

·         Στα μέσα της δεκαετίας του 1950, ο Πιέρ Πλαντάρ συναντήθηκε με τον Noël Corbu,  ο οποίος ήταν κληρονόμος του Αββά Bérenger Saunière της πόλης Rennes-le-Château.  Αυτή η συνάντηση ήταν αρκετή να του εξάψει την φαντασία.  Ο Noël Corbu του αφηγήθηκε την περίεργη ιστορία του Αββά Saunière, ο οποίος ήταν εφημέριος ενός μικρού κοινόβιου στο τέλος του 19^ου και αρχές του 20^ου αιώνα.  Η ενορία του ήταν φτωχή, αλλά μία ανεξήγητη εισροή χρήματος επέτρεψε στον Αββά να ανακαινίσει την εκκλησία και να χτίσει και μια βίλλα και ένα πύργο επίσης.  Αυτό το χρήμα προήλθε από ένα θησαυρό που είχε ανακαλύψει ο Αββάς στα περίχωρα του χωριού, ακολουθώντας διάφορα ίχνη που αναφέρονταν σε περγαμηνές οι οποίες ανακαλύφθηκαν μέσα σε έναν από τους κίονες της εκκλησίας, όταν γίνονταν οι εργασίες της ανακαίνισης.  Το ζήτημα είναι, πως η ιστορία του θησαυρού δεν ήταν παρά ένα δημιούργημα της φαντασίας του Noël Corbu, ο οποίος το προέβαλε για να προσελκύει πελάτες στο εστιατόριο που είχε ανοίξει μέσα στην βίλλα.  Η πραγματικότητα είναι πολύ πιο καθημερινή:  τα χρήματα του Αββά Saunière προήλθε από καταχρήσεις κατά την διεξαγωγή των ιερών ακολουθιών, κάτι που του στοίχισε την απομάκρυνση από τις λειτουργικές υποχρεώσεις του, από τις εκκλησιαστικές αρχές.

·         Λίγο μετά από την συνάντηση αυτή, ο Πλαντάρ άρχισε να δημιουργεί τον δικό του μύθο. Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, κάποια μυστηριώδη έγγραφα κατατέθηκαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη  (Bibliothèque Nationale) στο Παρίσι, συγκεντρωμένα κάτω από το όνομα 'Dossiers Secrets of Henri Lobineau΄  (Μυστικοί Φάκελοι του Ανρί Λομπινώ) το οποίο ήταν και ψευδώνυμο. Μέσα στα έγγραφα αυτά εμπεριέχονται προ παντός οι γενεαλογίες των Μεροβίγγειων βασιλέων, οι οποίες είχαν αντιγραφεί από περγαμηνές που ανήκαν στον Αββά Saunière, και που άφηναν να εννοηθεί πως υπήρχε συγγένεια εξ αίματος μεταξύ του Βασιλέα Dagobert  Α΄ και του Πιέρ Πλαντάρ.

·         Επίσης, έγγραφα που ανέφεραν την ίδρυση της εταιρείας Priory of Sion το 1099 από τον Godefroy de Bouillon, και ένα κατάλογο με Μεγάλους Μαγίστρους της εταιρείας Priory of Sion, που χρονολογείται τον 12^ο αιώνα και συμπεριλαμβάνει ονόματα, όπως του Λεοναρντο Ντα Βίντσι, Ισαάκ Νεύτωνα, Βίκτωρα Ουγκώ, Κλωντ Ντεμπυσσύ και Ζαν Κοκτώ.  Όλα αυτά τα έγγραφα αφήνουν να εννοηθεί πως η εταιρεία Priory of Sion κρατούσε το κλειδί για τον θησαυρό του Αββά Saunière, και πως ο Πιέρ Πλαντάρ είναι ο απευθείας απόγονος του βασιλέα Dagobert Β΄ ο οποίος είχε δολοφονηθεί το 679.

·         Αρκετά από τα κείμενα αυτά δημιούργησαν ψεύτικα ίχνη στην Ελβετία και Γενεύη, με εικονικούς εκδοτικούς οίκους και ανύπαρκτα Ρωμαιοκαθολικά περιοδικά.  Αργότερα, ο Jean-Luc Chaumeil απέδειξε πως οι Μυστικοί Φάκελοι είναι στην πραγματικότητα πλαστά χαρτιά, που κατασκευάστηκαν εξ ολοκλήρου από τον Πιέρ Πλαντάρ και τον συνεργό του, τον Philippe de Chérisey.

Κωδικοποιημένα μηνύματα

·         Παραπλανημένος από τα περιεχόμενα των ‘Φακέλων’, ο συγγραφέας Gérard de Sède τους χρησιμοποίησε για να γράψει ένα βιβλίο με την βοήθεια του Πλαντάρ.  Το βιβλίο 'L'Or de Rennes'  (Το Χρυσάφι της Ρεν), το οποίο αποκάλυπτε στο Γαλλικό κοινό την σχέση ανάμεσα στην εταιρεία Priory of Sion και τον Αββά Saunière, εκδόθηκε το 1967.  Το έργο αυτό αναπαρήγαγε τις περγαμηνές που υποτίθεται πως είχε ανακαλύψει ο Αββάς, ακόμα και μερικές που θα επέτρεπαν την ανεύρεση του θησαυρού.  Με την χρήση κωδικοποιημένων μηνυμάτων, γίνεται αναφορά στον βασιλέα Dagobert Β΄ και ένα πίνακα του Poussin: «Οι Βοσκοί της Αρκαδίας», που πιστεύτηκε πως περιείχαν βοηθητικά ίχνη για τον εντοπισμό του θησαυρού.

·         Το 1971, μετά από καυγά με τον συγγραφέα Gérard de Sède για το ζήτημα των δικαιωμάτων του βιβλίου αυτού, ο Philippe de Chérisey δημοσίως ομολόγησε πως οι περγαμηνές ήσαν δικές του πλαστογραφήσεις.  Ο Πλαντάρ στην συνέχεια το επιβεβαίωσε αυτό στον Jean-Luc Chaumeil, αλλά μετά δήλωσε πως αυτές οι πλαστογραφίες ήσαν στην πραγματικότητα αντίγραφα των πρωτότυπων περγαμηνών.

·         Το ενδιαφέρον για την υπόθεση αυτή άρχισε να φθίνει από το 1975 και μετά, αλλά αναζωπυρώθηκε το 1982, με την δημοσίευση του βιβλίου 'Holy Blood, Holy Grail'  (Άγιο Αίμα, Άγιο Δισκοπότηρο) στην Αγγλική γλώσσα. Πρόκειται για μια έρευνα σε μορφή βιβλίου από τρεις Βρετανούς δημοσιογράφους, τους Henry Lincoln, Michael Baigent και Richard Leigh.

·         Το έργο αυτό, που έγινε μπεστ-σέλλερ στον Αγγλόφωνο κόσμο, αποδέχεται τον μύθο της εταιρείας Priory και επίσης διαμορφώνει μια παράδοξη υπόθεση, ήτοι:  Ο Ιησούς, με σύζυγο την Μαρία την Μαγδαληνή, θα μπορούσαν να είχαν αποκτήσει ένα τέκνο που γεννήθηκε μετά την Σταύρωση. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, το παιδί αυτό δεν θα μπορούσε να είναι κανείς άλλος, παρά ο πρώτος της γραμμής των Μεροβίγγειων, και ο Πιέρ Πλαντάρ θα ήταν ο άμεσος –αν και απομακρυσμένος- απόγονος αυτής της γραμμής.

·         Όμως, η απάτη είχε παρατραβήξει: πολύ έξυπνα, ο Πιέρ Πλαντάρ ποτέ δεν παραδέχθηκε ευθέως ότι πίστευε σ’ αυτή τη θεϊκή καταγωγή του, προτιμώντας να μείνει ένας ‘απλός απόγονος’ του βασιλέα Dagobert Β΄.  Ο Jean-Luc Chaumeil  αγανάκτησε με την εμφάνιση του βιβλίου 'Holy Blood, Holy Grail', λέγοντας:  'Εξήγησα στον Henry Lincoln, πως όλη αυτή η ιστορία είναι μια απάτη'.

Το 1983-84, ο Jean-Luc Chaumeil αποκάλυψε το ταραγμένο παρελθόν του Πλαντάρ, ο οποίος ‘παραιτήθηκε’ από την ‘μυστική’ εταιρεία Priory of Sion στις 10 Ιουλίου 1984.  Αν και ατιμασμένος, έκανε μια επανεμφάνιση το 1989 με μια νέα μυθολογία γύρω από την Priory of Sion, η οποία -κατά δήλωσή του- είχε ιδρυθεί στην πόλη Rennes-le-Château το 1681 και όχι στην Ιερουσαλήμ το 1099.

·         Ξανασχεδίασε νέο κατάλογο Μεγάλων Μαγίστρων της Priory of Sion, ο οποίος απεδείχθη το τέλος του:  η λίστα περιείχε το όνομα ενός Roger-Patrice Pelat (παλαιός φίλος του άλλοτε Προέδρου Φρανσουά Μιττεράν) ο οποίος, ήταν μπλεγμένος  σε κάποιο οικονομικό σκάνδαλο.  Το 1993, κατά την διερεύνηση του θανάτου του Pelat, ο αρμόδιος Δικαστής Thierry-Jean Pierre (σήμερα μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου) διέταξε να ερευνηθεί και το διαμέρισμα του Πλαντάρ, όπου βρέθηκαν ντοκουμέντα που πιστοποιούσαν πως ο Πλαντάρ ήταν ο γνήσιος... Βασιλιάς της Γαλλίας.

·         Μετά από μια πιεστική ανάκριση του Δικαστή, ο Πλαντάρ ομολόγησε την πλαστογραφία και αφέθηκε ελεύθερος, αλλά μετά από αυστηρή παρατήρηση του Δικαστηρίου.  Δεν επιχείρησε ποτέ ξανά να αναβιώσει τον μύθο της Priory of Sion.

·         Το έκαναν όμως άλλοι γι’ αυτόν. Σήμερα, σύμφωνα με υπολογισμούς του Jean-Luc Chaumeil, υπάρχουν περίπου 12 παραλλαγές της Priory of Sion!

·         5. Μια έρευνα των πηγών του «Κώδικα Ντα Βίντσι»

Marie-France Etchegoin

Πηγή:  Εφημερίδα «Le Nouvel Observateur»
Εβδομάδα της Πέμπτης 9 Σεπτεμβρίου 2004 – Φύλλο N° 2079

Οκτώ εκατομμύρια αναγνώστες παγκοσμίως (συμπεριλαμβάνονται 400.000 στην Γαλλία) έχουν ήδη παραδοθεί στην γοητεία αυτού του πολιτικο-θρησκευτικού θρίλερ, το οποίο, χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη του τις συνομωσίες του είδους «Opus Dei» και Βατικανό, ισχυρίζεται πως μας πληροφορεί για την αληθινή ιστορία του Ιησού και της Μαρίας της Μαγδαληνής.  Όμως το μυστήριο δεν περιορίζεται στις σελίδες του μπεστ-σέλλερ του Νταν Μπράουν: το βρίσκουμε και μέσα στις πηγές που χρησιμοποίησε ο Αμερικανός συγγραφέας, όπως μας αποκαλύπτουν οι τελευταίες έρευνες της δημοσιογράφου Marie-France Etchegoin…. Η ίδια έχει προβεί σε προσωπικές έρευνες, προκειμένου να ρίξει φως σε κάποιους αρκετά ύποπτους –και σε ορισμένες περιπτώσεις σε μάλλον γελοίους–  χαρακτήρες. 

Δεν μειώνεται με αυτά η απόλαυση της ανάγνωσης του βιβλίου του Νταν Μπράουν, αλλά καλό είναι, να ξέρουμε σε τι είδους μελάνι, έχει βουτήξει την πέννα του ο συγγραφέας…

Το όνομά του ήταν Πλαντάρ – Πιέρ Πλαντάρ.  Γιός ενός αρχι-υπηρέτη, δήλωνε πως είναι απόγονος των Μεροβίγγειων βασιλέων, ο τελευταίος μυστικός ‘κληρονόμος’ μιάς γενιάς που επίσημα έσβησε με την δολοφονία του Dagobert Β΄ το 679!   Μάλιστα ισχυριζόταν πως είχε ντοκουμέντα στην κατοχή του, που το αποδείκνυαν.  Πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε εργαστεί για λίγους μήνες ως νεωκόρος στο Παρίσι.  Αργότερα, δήλωνε τον εαυτό του ψυχολόγο, ‘γιατρό της επιστήμης’, ‘τιμητικό μέλος αρκετών μυστικών εταιρειών’, και, πάνω απ’ όλα, ‘Μεγάλο Μάγιστρο της μυστικής Εταιρείας Priory of Sion’, ένα ‘πανίσχυρο και πολύ αρχαίο τάγμα’ που εργαζόταν κρυφά, προκειμένου να ιδρύσει ‘μία λαϊκή μοναρχία κυβερνούμενη από ένα Μερβίγγειο’, ο οποίος θα ασπαζόταν ‘τις αληθινές προ-Χριστιανικές αξίες’.  Η εταιρεία Priory of Sion, έλεγε ο Plantard, συμπεριελάμβανε ανάμεσα στα πιο διακεκριμένα μέλη του, τον Leonardo Da Vinci και τον Jean Cocteau.

Ο Plantard, προφανέστατα ένας κλόουν και μόνο, θα έπρεπε κανονικά να είχε βουλιάξει μέσα σε μια απέραντη αφάνεια, όπως θα του άξιζε.  Και όμως, μήνες τώρα, οι θεωρίες του έχουν κάνει τον γύρο του κόσμου.  Αλλά, κανείς (ή σχεδόν κανείς) δεν γνωρίζει πως στην πραγματικότητα, εκείνος ο ίδιος τις είχε γεννήσει αυτές τις θεωρίες.  Μόνο οι ‘ειδήμονες’ γνωρίζουν το ‘απίστευτο μυστικό’, ήτοι,  το γεγονός πως αυτός ο ταπεινός νεωκόρος ήταν στην πραγματικότητα το πρόσωπο που ενέπνευσε τον «Κώδικα Ντα Βίντσι» - ένα μπεστ-σέλερ που έχει ήδη πουλήσει περισσότερα από 8 εκατομμύρια αντίτυπα, ένα βιβλίο που καλπάζει με τραχειές δρασκελιές πάνω από τα μαθήματα κατήχησης, και που έχει αναστατώσει την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία.

Και το κεντρικό θέμα αυτού του ιστορικού-αποκρυφιστικού θρίλερ, που λαμβάνει χώρα στο Παρίσι και πιο συγκεκριμένα μέσα στο μουσείου του Λούβρου, ποιο είναι;  Μα φυσικά, η μυστική εταιρεία Priory of Sion!  Ένας οργανισμός εμπιστευμένος με το έργο της διαφύλαξης και μεταλαμπάδευσης ενός μυστικού, το οποίο, χάρις στο Βατικανό, έχει ‘κουκουλωθεί’ από το αίμα και την βία, επί αιώνες. Το μυστικό αυτό είναι το ‘γεγονός’ πως ο Ιησούς είχε τελέσει γάμο με την Μαρία τη Μαγδαληνή και είχε κάνει και παιδιά μαζί της. Παιδιά, των οποίων οι μυστικοί απόγονοι ήσαν οι Μεροβίγγειοι !   Απόγονοι, που ακόμα υπάρχουν και ζούνε στο Παρίσι, και που  –σύμφωνα με το βιβλίο πάντα-  ονομάζονται…. Plantard!!  Ακριβώς το ίδιο όνομα με τον πρώην νεωκόρο!

Ένας αναγνώστης κάπως πιο άσχετος θα θεωρούσε το όνομα Plantard (που παραπέμπει σε μορφές που φοράνε Γαλλικά μπερεδάκια, και Γαλλικά ψωμιά-μπαγκέτες) σαν άλλο ένα τυπικό Γαλλικό επώνυμο που έχει επινοήσει ένας Αμερικανός μυθιστοριογράφος. 

Όμως, με το να παρέχει αυτό το ‘βοήθημα’, ο Νταν Μπράουν ουσιαστικά ‘ενοχοποιεί’ τον εαυτό του, και επίσης παραδίδει στον αναγνώστη ένα ‘κλειδί’, που μάλλον δεν  θα του άρεσε να χρησιμοποιηθεί.  Διότι, εμβαθύνοντας στην ζωή και τα αηδιαστικά καπρίτσια αυτού του ανώνυμου Plantard και των ποικίλων ‘μαθητών’ του – είτε αυτοί είναι τρελοί, κυνικοί, ή απλώς φαρσέρ – μπορούμε να καταλάβουμε από πού άντλησε ο Νταν Μπράουν τις ‘πηγές’ του, και τις ‘παραδόσεις’ που αναφέρει στο βιβλίο του, χωρίς να τα ονοματίζει ξεκάθαρα.  Και μπορούμε επίσης να συμπεράνουμε πως αυτό το έργο φαντασίας δεν είναι τόσο αθώο, όσο πρωτοδείχνει.

Όμως, πριν προχωρήσουμε στο μονοπάτι προς αναζήτηση του μυστηριώδους Μεσιέ Πλαντάρ, ας κάνουμε μια περίληψη της ιστορίας (προς όφελος όσων δεν την γνωρίζουν).

Ο Ιησούς κοιμήθηκε με την Μαρία την Μαγδαληνή (!!) και απέκτησε πολλούς μικρούς Μεροβίγγειους. 

Εκ πρώτης όψεως, το σενάριο είναι αποτρόπαιο.  Είναι βέβαια καθηλωτική η νουβέλα του Μπράουν, με τα μικρά, συνοπτικά κεφάλαια, και με τα απρόβλεπτα γυρίσματα και τις αλλαγές της πλοκής κάθε λίγες σελίδες.  Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τα προσόντα του συγγραφέα αυτού του έργου: πρόκειται για ένα 38χρονο καθηγητή Αγγλικών από το New Hampshire, με πτυχίο Ιστορίας της Τέχνης. Για αυτά είμαστε σίγουροι. Ένας λόγος για την τόση επιτυχία του βιβλίου είναι η ανεξάντλητη εξόρυξη ιδεών από την ‘φλέβα’ που λέγεται ‘θεωρία συνομωσίας’ – τομέας που είναι ήδη δοκιμασμένος, στα προηγούμενα βιβλία του, όπως «Angels and Demons» (Άγγελοι και Δαίμονες), όπου ο τακτικός ήρωας του Μπράουν - καθηγητής του Χάρβαρντ Robert Langdon – διηγείται πώς, στα περασμένα χρόνια, οι «Ιλλουμινάτοι» (Φωτισμένοι) επιδίωκαν να κυβερνήσουν τον κόσμο:  «Έγιναν προοδευτικά πανίσχυροι στην Ευρώπη. Και μετά έφυγαν, για να κυριεύσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου πολλοί από τους ηγέτες της υπήρξαν Ελευθεροτέκτονες, όπως π.χ. ο Τζωρτζ Ουάσιγκτον, ο Βενιαμίν Φραγκλίνος και άλλοι…Έχουν αξιοποιήσει την μυστική τους επιρροή, για να στήσουν τράπεζες και επιχειρήσεις, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τον υπέρτατο στόχο τους: την δημιουργία ενός, παγκόσμιου κράτους, και μιας νέας λαϊκής παγκόσμιας τάξης…(…) που βασίζεται πάνω στην επιστήμη.» (ανεπίσημη μετάφραση). Αυτό θυμίζει καταπληκτικά σενάριο «Μασωνικής συνομωσίας».

Ένα δεύτερο σημαντικό χαρακτηριστικό του έργου του Μπράουν είναι οι φεμινιστικές του αναφορές, κάτι που έχει καταγοητεύσει τις Αμερικανίδες θαυμάστριές του.  Αρέσκεται να αναφέρει στις διάφορες συνεντεύξεις του, πως πριν από δύο χιλιάδες χρόνια, οι θεοί και οι θεές αναγνωρίζονταν ως απόλυτα ισότιμες θεότητες.  Σήμερα όμως, έχουν στερηθεί οι γυναίκες την πνευματική τους δύναμη.  Όταν μιλάει για την θρησκεία, ο Νταν Μπράουν είναι ασυζητητί συντονισμένος με την εποχή μας.   Τέλος, ‘ποντάρει’ στην στοιχειώδη ανθρώπινη ανάγκη για θαύματα και μυστήρια.  Πασπαλίζει τα διηγήματά του με αναγραμματισμούς και κωδικοποιημένα μηνύματα (για τα οποία φτάνει και ένα τηλέφωνο ακόμα).  Οι θαυμαστές του υποστηρίζουν πως έχει γράψει ένα «Χάρυ Πόττερ» για ενήλικες.

«Του είναι αρκετό, να ανακυκλώνει όλα τα παλαιά κλισέ της θρησκευτικής φαντασίας», υπογραμμίζει ο Michel Quesnel, εμπειρογνώμων της Αγίας Γραφής και πρεσβύτερος στο Ρωμαιοκαθολικό Πανεπιστήμιο της Λυών. «Οι Ναϊτες, οι Cathars, τα Χειρόγραφα της Νεκρής Θάλασσας, τα μυστικά που είναι θαμμένα στα κελάρια του Βατικανού… Ο μόνος που λείπει, είναι ο….δίδυμος αδερφός του Ιησού!

Οι ήρωες του Νταν Μπράουν μπορεί να μην είναι ψυχολογικά πολύ σταθεροί, πάντως είναι εντυπωσιακά πειστικοί.  Με την χρήση της συγκριτικής θρησκείας, μας οδηγούν μέσα από τον λαβύρινθο των Αιωνίων Μυστηρίων, ο καθένας/η καθεμία χρησιμοποιώντας τις ειδικές γνώσεις τους σαν αφετηρία.

Παραδείγματος χάριν,  το ξέρατε, πως ο ηλιακός δίσκος των αρχαίων Αιγυπτίων έγινε το φωτοστέφανο των αγίων;  Πως η 25^η Δεκεμβρίου ήταν τα γενέθλια και του θεού Διονύσου;  Πως η Χιονάτη, που δάγκωσε το δηλητηριασμένο μήλο, είναι αναφορά στην πτώση της Εύας στον Παράδεισο;  Πως το Λούβρο είχε παραγγελθεί από τον Γάλλο Πρόεδρο Φρανσουά Μιττεράν, ο οποίος είχε το παρατσούκλι «Σφίγγα» - κάτι που σύμφωνα με τον «Κώδικα Ντα Βίντσι», σίγουρα δεν ήταν διόλου τυχαίο;

Η νουβέλα του Νταν Μπράουν μοιάζει με ένα τεράστιο λούνα-παρκ, όπου η πολυμάθεια, σαν τα αλογάκια τα περιστρεφόμενα, ζαλίζει το μάτι με απρόοπτα και με πράγματα που δεν είναι ακριβώς αυτό που δείχνουν… Νουβέλα που είναι σίγουρα της εποχής του Διαδικτύου, το βιβλίο υφαίνει ένα δικό της Δίκτυ που είναι και ‘πληροφοριακό’ αλλά και μεθυστικό.  Δοκιμάστε μια αναζήτηση στο  Google, με λέξεις-κλειδιά : Jesus, ET και Tom Cruise, και θα καταλάβετε τι εννοώ!

Στην Γαλλία, το Συμβούλιο των Επισκοπελιανών έχει ήδη ετοιμάσει την ανταπόκρισή του, για τις ερωτήσεις που τυχόν ενυπάρχουν μέσα στα μυαλά των 400.000 Γάλλων αναγνωστών του βιβλίου… καλού-κακού.

Στις ΗΠΑ, είναι καιρός τώρα, που ο «Κώδικας Ντα Βίντσι» έχει γίνει το θέμα για θερμές διαμάχες.  Οι οπαδοί του βιβλίου λένε πως έχουν αποσβολωθεί από τις ‘αποκαλύψεις’ του βιβλίου, ενώ οι θεολόγοι και τα πανεπιστήμια έχουν αναλάβει την αντεπίθεση.  Ήδη έχουν κυκλοφορήσει περισσότερο από δώδεκα ‘βιβλία περί του βιβλίου’.  Το Χόλυγουντ επίσης ετοιμάζεται να εμπλακεί, με μια ταινία του Ρον Χάουαρντ ήδη στα σκαριά.

Επίσης, για το φετινό καλοκαίρι, τα γραφεία τουρισμού έχουν οργανώσει  ‘προσκυνήματα’ για όσους τουρίστες ενδιαφέρονται να επισκεφθούν τα μέρη που διαδραματίζεται το ‘μυστήριο’.

Όπως και να ’χει το πράγμα, οφείλεται (εν μέρει ή εξ ολοκλήρου) στον σκοτεινό κύριο Πλαντάρ το φαινόμενο των χιλιάδων Αμερικανών ή Ιαπώνων που περιπλανώνται στις αίθουσες του Λούβρου, ή στους διαδρόμους ανάμεσα στα καθίσματα της εκκλησίας του Αγίου Σουλπίκιου, αναζητώντας την ‘κρυμμένη αλήθεια’, ή εκείνων που διαλογίζονται πάνω στο ‘μήνυμα’ της νέας αυτής ‘Αγίας Γραφής’… που θα βρείτε στην κορυφή των ραφιών σε όλα τα σούπερ-μάρκετ!

Αλλά ο Πιέρ Πλαντάρ, ο …εκθρονισμένος αυτός Μεροβίγγειος, δεν είναι πια μαζί μας, για να απολαύσει όλη αυτή την παγκόσμια επιδοκιμασία. Απεβίωσε το 2000, στην ηλικία των 80.  Ο Νταν Μπράουν δεν έχει υποβάλλει τα σέβη του στον άνθρωπο αυτό.  Αναμφίβολα, δεν θα επιθυμεί να κάνει την ζωή του πιο πολύπλοκη απ’ ότι είναι σήμερα.  Ο Πλαντάρ οπωσδήποτε δεν είναι ο τύπος του ανθρώπου με τον οποίο θα ήθελε κανείς να ταυτίζεται το όνομά του. 

Πώς έτυχε λοιπόν, αυτός ο διαπρεπής Αμερικανός συγγραφέας να ‘ξετρυπώσει’ αυτόν τον ασήμαντο, δαιμονικό Γάλλο;  Είναι μια μακροσκελής και απίστευτη ιστορία, όπου συναντά κανείς ποιητές, θαυμαστές του Σουρεαλισμού, νοσταλγικούς θαυμαστές του Pétain, ένα πολυεκατομμυριούχο πάστορα, ακόμα και κάποιον Roger-Patrice Pelat.  Είναι η ιστορία ενός μυστηρίου που είχε γεννηθεί από την φαντασία μιας μικρής ομάδας ‘νεοφώτιστων’, και που μετατράπηκε αργότερα σε εκατομμύρια δολάρια, από έναν οξυδερκή συγγραφέα και την Αμερικανική εκδοτική βιομηχανία.

Εξ αρχής υπήρχε ο Πλαντάρ - ένας ολότελα ανούσιος χαρακτήρας απ’ όσους έχουν υπάρξει ποτέ. Η ‘καριέρα’ του άρχισε το 1940.  Μόλις είχε κλείσει τα 19 του χρόνια, και ήδη ήταν ‘εν ενεργεία’ στο κατεχόμενο Παρίσι.  Στις 16 Δεκεμβρίου 1940, έγραψε μια ταραγμένη επιστολή προς τον στρατάρχη Petain, «ικετεύοντάς τον να βάλει τέρμα σε ένα πόλεμο που είχαν αρχίσει οι Εβραίοι», και πληροφορώντας τον πως «είχε εκατό άνδρες στην διάθεσή του, που είναι αφιερωμένοι στον σκοπό μας».  

Σύμφωνα με αρκετές αναφορές των Υπηρεσιών Πληροφοριών της εποχής (και που σήμερα είναι αρχειοθετημένα στην Διεύθυνση Νομαρχίας του Παρισιού), ο Πλαντάρ φαινόταν να είναι από εκείνους τους περίεργους, φιγουρατζήδες νεαρούς που στήνουν και λειτουργούν ομάδες λίγο-πολύ φανταστικές, σε μια προσπάθεια να προσδώσουν στον εαυτό τους ένα αίσθημα σημαντικότητας… για να τραβήξουν την προσοχή της κυβέρνησης, ώστε να τους παίρνει στα σοβαρά.   Εξέδωσε ένα αντι-Σημιτικό περιοδικό με τίτλο ‘Vaincre’ (το οποίο –παρεμπιπτόντως- επανεξέδωσε στην δεκαετία του ’80) και όρισε τον εαυτό του επικεφαλής ενός πράγματος που το ονόμαζε «Rénovation nationale française» (Γαλλική Εθνική Ανανέωση) – μια μικρή ομάδα η οποία –σύμφωνα με τα Νομαρχιακά αρχεία- ήταν αντι-Εβραϊκή και αντι-Ελευθεροτεκτονική, και που στόχο της είχε τον ‘εξαγνισμό της Γαλλίας’.

Την 21^η Απριλίου 1941, ο Πλαντάρ έγραψε στην Διεύθυνση Αστυνομίας, να τους ενημερώσει πως η οργάνωσή του είχε αποφασίσει, με ‘την υποστήριξη των ανώτατων Γερμανικών αρχών’, να κατασχέσει την ακατοίκητη διεύθυνση 22 place Malesherbes, που την εποχή εκείνη είχε παραχωρηθεί σε έναν Άγγλο Εβραίο ονόματι Shapiro.  Λίγο καιρό μετά, πάλι σύμφωνα με τα αρχεία των Υπηρεσιών Πληροφοριών, ίδρυσε ένα δεύτερο οργανισμό, τον «Alpha Galates» - ένα ‘τάγμα ιπποτικό’ και ‘αμοιβαίας βοηθείας’ - του οποίου το ρητό ήταν ‘Honneur et Patrie’ (Τιμή και Πατρίδα), και στο οποίο ‘απαγορευόταν να γίνονται οι Εβραίοι μέλη’.  Ο ηγέτης του τάγματος αυτού είχε τον τίτλο «Αυτού Δρυϊδική Μεγαλειότης» - στην πραγματικότητα ήταν ο ίδιος ο Πλαντάρ – ο οποίος από τότε αναφερόταν στον εαυτόν του ως ‘Pierre de France’ (ο Βράχος της Γαλλίας).  Ο γιος του υπηρέτη άρχισε πλέον να φαντάζεται πως είχε αριστοκρατικούς προγόνους, και συνέχισε, με το να κάνει τα πρώτα βήματα προς την δημιουργία της παράδοξης ιστορίας του, της περίπλοκης.

Προφανώς, ο Νταν Μπράουν δεν νοιάστηκε να πληροφορηθεί για τον Πλαντάρ των σκοτεινών αυτών χρόνων.  Αντιλαμβάνεται τον Πλαντάρ,  μόλις την εποχή της τελευταίας και πιο πετυχημένης του ‘φαεινής ιδέας’, που χρονολογείται μετά από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, δηλαδή, την ‘μυστική εταιρεία’ Priory of Sion.  Από την πρώτη σχεδόν γραμμή του βιβλίου του, στον Πρόλογο (με τίτλο «Τα Γεγονότα»!!)  ο Μπράουν μας λέει:  «Η μυστική εταιρεία Priory of Sion ιδρύθηκε το 1099 μετά από την πρώτη Σταυροφορία.  Το 1975, βρέθηκαν περγαμηνές στην Εθνική Βιβλιοθήκη κάτω από το όνομα ‘Dossiers secrets’ (Μυστικοί Φάκελοι), μέσα στους οποίους εμφανίζονται τα ονόματα ορισμένων μελών της μυστικής εταιρείας Priory, όπως του Sir Isaac Newton, Botticelli, Victor Hugo και του Leonardo Da Vinci’ [ανεπίσημη μετάφραση].

Αυτό δεν είναι αλήθεια.  Η εταιρεία Priory of Sion δεν έχει την αρχή της τόσο μακριά, στις Σταυροφορίες, παρά μόνο στις 7 Μαΐου 1956!!  Ήταν η ημέρα που ο Πιέρ Πλαντάρ (που τότε ζούσε στην πόλη Ανμάς (Annemasse) κατέθετε το καταστατικό του…τάγματος.  Σε μια περιφερειακή Υποδιεύθυνση της Νομαρχίας!!  Στην πόληSaint-Julien-en-Genevois στην Άνω Σαβοΐα!!  Λοιπόν;  Πού ακριβώς επιφορτίσθηκε αυτό το ‘ιπποτικό τάγμα από τον Σταυροφόρο Godefroi de Bouillon’ (κατά τον καθηγητή Νταν Μπράουν) με την εύρεση και διαφύλαξη των ‘μυστικών εγγράφων που ήσαν θαμμένα κάτω από τα συντρίμμια του Ναού του Σολομώντος’, με την βοήθεια των Ναϊτών, και αργότερα των Cathars;

Η εταιρεία Priory of Sion δεν είναι παρά μια λέσχη που ιδρύθηκε βάσει του Νόμου του 1901.  Παρ’ ότι η εταιρεία προβάλλεται μέσα σε πλαίσια μιας παραδοσιακής αλληλοβοήθειας του τύπου του ‘παλαιού ιπποτισμού’  (επειδή ο Πλαντάρ συνέχιζε να καλλιεργεί τις ίδιες εμμονές, όπως έκανε την εποχή της Γερμανικής Κατοχής), εν τούτοις, ο κύριος σκοπός της ήταν….η «προάσπιση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των ενοικιαστών του δήμου».  Κατάφερε να επιβιώσει για λίγους μήνες, με την έκδοση ενός περιοδικού με τίτλο «Circuit» (δηλ. Κύκλωμα), ένα ακρωνύμιο για τις λέξεις: Chevalerie d’Institution et Règle catholique indépendante et traditionaliste (=Ιπποτικό τάγμα ανεξάρτητων και παραδοσιακών ρωμαιοκαθολικών θεσμών και κανόνων !!) που καταπιανόταν με προβλήματα όπως… τους μετρητές ύδρευσης και την επίστρωση πεζοδρομίων με πίσσα  και σκυρόδεμα σε ορισμένες περιοχές της πόλεως Ανμάς.

Σταδιακά όμως, ο Πλαντάρ άρχισε να διογκώνει τον θρύλο της εταιρείας του, την Priory of Sion.  Τόσο πολύ μάλιστα, ώστε το 1993, βρέθηκε αντιμέτωπος με τον δικό του Ιερό Εξεταστή, στο πρόσωπο του Δικαστή Thierry Jean-Pierre.  Ο Πλαντάρ τον είχε κατακλύσει με επιστολές, πληροφορώντας τον πως ο επιχειρηματίας Roger-Patrice Pelat (φίλος του Προέδρου Μιττεράν και συμπτωματικά κεντρικό πρόσωπο σε μια υπόθεση που ερευνούσε ο εν λόγω Δικαστής) είχε διατελέσει Μέγας Μάγιστρος της μυστικής εταιρείας Priory.

Ο Δικαστής Thierry Jean-Pierre θυμάται την έρευνα των αστυνομικών στο σπίτι του Πλαντάρ και ακόμα γελάει με το περιστατικό:  «Ήταν ένας ηλίθιος!»  Το περιστατικό όμως έγινε αιτία να δημοσιευθούν άρθρα στο περιοδικό ‘Minute’ (‘Une société secrète dans l’ombre de Mitterrand’: Μια μυστική εταιρεία στην σκιά του Μιττεράν’) [1] και ‘France Soir’ (‘L’étrange piste de la société secrète’ -  Τα περιέργα ίχνη μιας μυστικής εταιρείας) [2], άρθρα που με κάθε σοβαρότητα ρωτούσαν, μήπως χρησιμοποιούσαν την εταιρεία Priory για το ξέπλυμα του παράνομου χρήματος του Pelat!

Έτσι, ο Πλαντάρ είχε κατορθώσει να βρει κάμποσα εύπιστα ή κακόπιστα ώτα, που του έδιναν σημασία.  Αποτέλεσμα αυτού, ήταν να καταλήξει ο ίδιος ο Πλαντάρ να πιστεύει στο παραμύθι που ο ίδιος είχε πλάσει.  Πώς το έκανε;  Κάνοντας τον εαυτό του μέρος ενός μύθου, που θα του εξασφάλιζε μια γωνιά στα χρονικά του αποκρυφισμού. 

Από τα τέλη της δεκαετίας του ’50, όλου του κόσμου οι κυνηγοί θησαυρών, μυστικιστές, μάντεις, Ροδόσταυροι, αλχημιστές, Καβαλιστές, κρυπτογράφοι, λάτρεις του Αγίου Δισκοπότηρου, αστρολόγοι, ουφολόγοι (ειδικοί στους ιπτάμενους δίσκους), ή μέλη ‘μυστικών εταιρειών’, με μπροστάρη τον Πλαντάρ, θα έκαναν ένα προσκύνημα στο χωριουδάκι Rennes-le-Château, που βρίσκεται στη μέση του πουθενά, περίπου 40 χιλιόμετρα από την πόλη Carcasonne, κοντά σε κάποια ερείπια των Cathar.

Όλοι τους ήσαν σε αναζήτηση των μυστικών του Αββά Σωνιέρ (το ίδιο όνομα που έδωσε ο Μπράουν στον Διευθυντή του Λούβρου, στο βιβλίο ‘Κώδικας Ντα Βίντσι’).  Λέγεται, πως αυτός ο αββάς έγινε πάμπλουτος, αφ’ ότου ανέλαβε την ανοικοδόμηση της μικρής του εκκλησίας και ανακάλυψε μέσα σε μία από τις κολώνες του ιερού κάποιες περγαμηνές, που τον οδήγησαν στον θησαυρό των Ναϊτών, ή των Cathar, η της Μπλανς της Καστίλης.  Ίσως και των τριών αυτών, ταυτόχρονα – υπάρχουν τρεις διαφορετικές εκδοχές της ιστορίας [3]

Ο Πλαντάρ επινόησε μια καταπληκτική ιδέα. Με την βοήθεια ενός πολυδιαβασμένου αριστοκράτη, προικισμένου με μια ζωηρή φαντασία, τον Μαρκήσιο ντε Σεριζέ,  «κατασκεύασε» τις περγαμηνές που υποτίθεται πως είχαν βρεθεί από τον αββά.  Κατασκευασμένες περγαμηνές, που παρείχαν λεπτομέρειες για την βασιλική καταγωγή του Πλαντάρ (ο οποίος -καταγωγής ένεκεν- πρόσθεσε και το ‘de Saint-Clair’ στο υπάρχον όνομά του), καθώς και για την ίδρυση της εταιρείας Priory of Sion το έτος 1099, και ένα ευρετήριο με όλα τα υψηλόβαθμα μέλη της (Ντα Βίντσι κ.α.).  Εν ολίγοις, όλα τα συστατικά του βιβλίου «Κώδικας Ντα Βίντσι».

Οι Πλαντάρ και Σεριζέ τόλμησαν και καταχώρησαν τις πλαστογραφίες τους στην Εθνική Βιβλιοθήκη στα μέσα της δεκαετίας του ’60 !!  Και αυτά είναι οι διαβόητοι «Μυστικοί Φάκελλοι» που ο Νταν Μπράουν αναφέρει στον Πρόλογο του βιβλίου του, ως αδιαμφισβήτητες αποδείξεις για την ύπαρξη της εταιρείας Priory!!

Πολύ ενωρίτερα, το 1967, ένας Γάλλος, ο Gérard de Sède, φίλος του Πλαντάρ και του Σεριζέ, χρησιμοποίησε τους «Μυστικούς Φακέλους» σαν πρώτη ύλη για μερικά από τα βιβλία του, όπως το «L’Or de Rennes» (Το Χρυσάφι της Ρεν), ή το «La Race fabuleuse: extraterrestres et mythologie mérovingienne’» (Η Μυθική Φυλή: Εξωγήινοι και η Μεροβίγγεια Μυθολογία)!!

Ο Gérard de Sède, πρώην δημοσιογράφος, δημιούργησε μια λατρεία βασισμένη στον Σουρεαλισμό. Του άρεσε να χρησιμοποιεί φράσεις του André Breton, οι οποίες ουσιαστικά τα λένε όλα: «L’imaginaire, c’est ce qui tend à devenir reel» (Το φανταστικό είναι εκείνο που έχει την τάση να γίνεται ρεαλιστικό).  Τα βιβλία του από μόνα τους έγιναν ένα είδος λατρευτικό, και ο θρύλος της Priory of Sion θα έφτανε στο απόγειό της την δεκαετία του ‘70.

Θα περνούσαν όμως αρκετά χρόνια, πριν εμπλακεί ο Νταν Μπράουν.  Αυτό έγινε, χάρη σε τρεις Βρετανούς - Richard Leigh, Henry Lincoln και Michael Baigent, οι οποίοι ήσαν βουτηγμένοι στον αποκρυφισμό και καταγοητευμένοι με τον Πλαντάρ.  «Ήμουν παρών στην πρώτη τους συνάντηση» λέει ο Jean-Luc Chaumeil, συγγραφέας κάποιων βιβλίων για τα υπερφυσικά. [5]

Ήταν όντως σουρεαλιστική η συνάντηση.  Τον χαιρέτησαν με την προσφώνηση «Χαίρετε, Μεγαλειότατε».  Το 1982, οι τρεις εκείνοι ‘καραγκιόζηδες’ εξέδωσαν ένα βαρύγδουπο τόμο, με τίτλο «The Holy Blood and the Holy Grail» (Το Άγιο Αίμα και το Άγιο Δισκοπότηρο) [6].  Το βιβλίο αφορούσε την ιστορία της εταιρείας Priory of Sion, και «τον ρόλο της, στην οικοδόμηση της Ευρώπης και στην διεθνή πολιτική, και στην υψηλή οικονομία (sic),  όπου το τρίο προσέθεσε μια νέα ‘πινελιά’: την θεωρία, πως οι Μεροβίγγειοι ήταν στην πραγματικότητα τα μακρινά, απόμακρα, τρισέγγονα του Ιησού και της Μαρίας της Μαγδαληνής.

Ούτε ο ίδιος ο Πλαντάρ δεν είχε φτάσει μέχρι εκεί.  Στην Αμερική και στην Βρετανία, το βιβλίο αυτό έμεινε στην κορυφή των μπεστ-σέλλερ επί μήνες.  Βλέπουμε ένα παράδειγμα ‘συνομωσιολογικής’ λογοτεχνίας, το οποίο προσπαθεί να συνδέσει τον Νοστράδαμο με Alain Poher, τον Στρατηγό Ντε Γκωλ και τον Λουδοβίκο ΙΔ΄, και που μας διαμηνύει πως «ο σημερινός κόσμος έχει ανάγκη από ένα γνήσιο ηγέτη».  Με τον ερμηνευτικό τους ζήλο, οι τρεις αυτοί ‘ερευνητές’ βλέπουν «σημεία» παντού.  Έτσι, ένας οδικός χάρτης της εταιρείας Michelin περιέχει κάποιο κρυφό νόημα.  Μία διοικητική εγκύκλιος γίνεται ένα παλίμψηστο.  Το ένα πράγμα οδηγεί στο άλλο, και στο τέλος, φτάνουμε στην πιο μεγάλη διαστρέβλωση της ιστορίας: εκείνη των Πρωτοκόλλων των Σοφών της Σιών (οι διαβόητες πλαστογραφίες που δημοσιεύθηκαν το 1903 και που τροφοδότησαν τον μύθο μιας διεθνούς Εβραϊκής συνομωσίας), που επίσης εισχωρεί μέσα στο μυθιστόρημα.  Οι τρεις συγγραφείς λένε πως τα Πρωτόκολλα βασίζονται πάνω σε αυθεντικά κείμενα που προέρχονται από την Priory of Sion – κείμενα που είχαν απλώς ξανασχεδιαστεί, προκειμένου «να διαστρεβλώσουν το αρχικό τους νόημα», πράγμα που δεν είχε σχέση με τους Εβραίους, αλλά μάλλον με τις μυστικές ή Μασωνικές εταιρείες!!   Αυτή είναι μια θεωρία που έχει κάνει πολλούς γύρους τα τελευταία χρόνια σε ορισμένους κύκλους αποκρυφιστών, καθώς επίσης σε ορισμένα ακροδεξιά κινήματα, όπως υποδεικνύει ο ιστορικός Pierre-André Taguieff [7].

Και, μέσα στο αντίτυπο του βιβλίου «Άγιο Αίμα – Άγιο Δισκοπότηρο» που βρίσκουμε στην βιβλιοθήκη με τους ήρωες του Νταν Μπράουν,  για το οποίο βιβλίο ο ίδιος λέει τα εξής: «Οι συγγραφείς έχουν ανακατέψει κάποια αμφίβολα στοιχεία μαζί με τις αναλύσεις τους, αλλά η βάση του βιβλίου είναι απόλυτα σοβαρή» [ανεπίσημη μετάφραση]. Αυτό είναι μια αναφορά του Μπράουν για τους προκατόχους του – και είναι η μοναδική αναφορά. Όσο για τον Πλαντάρ, ο Μπράουν ούτε τον αναφέρει καν στις συνεντεύξεις του.  Πάντως, έχει ενστερνισθεί όλες τις θεωρίες του Baigent & Σια (καθώς επιδεικνύει μια γνήσια επίγνωση, διαγράφοντας ορισμένα από τα πιο κραυγαλέα στοιχεία – τα ‘αμφίβολα στοιχεία’ όπως τα είπε ο ίδιος).  Όπως εξηγεί στην ιστοσελίδα του: «Στο βιβλίο μου, αποκαλύπτω ένα μυστικό που ψιθυρίζεται μέσα στους αιώνες. Δεν το επινόησα.  Είναι η πρώτη φορά που αυτό το μυστικό αποκαλύπτεται μέσα από ένα δημοφιλές θρίλερ.  Ελπίζω ειλικρινά, πως ο «Κώδικας Ντα Βίντσι» θα χρησιμεύσει να ανοίξει ο νους των αναγνωστών, σε νέες κατευθύνσεις συλλογισμού. Επειδή, από την αρχή του χρόνου, η ιστορία πάντα γραφόταν από τους ‘νικητές’.» [ανεπίσημη μετάφραση]

Δηλαδή, μας λέει πως πρέπει να επανεξετάσουμε  και να επανεκτιμήσουμε ολόκληρη την ιστορία;  Ή μήπως ο Νταν Μπράουν τηρεί αυτή την στάση, μόνο και μόνο για να κρατά ζωντανό το λαϊκό ενδιαφέρον για το μπεστ-σέλλερ του;

Έχει ήδη ανακοινώσει πως θα συνεχίσει, με τις περιπέτειες του Καθηγητή Robert Langdon, στις οποίες, απ’ ότι μας λέει, θα αναφέρεται η Μασωνία.  Εν τω μεταξύ, κάποιος Gino Sandri έχει τώρα αναλάβει να συνεχίσει την τακτική του Πλαντάρ.  Ο νέος ‘γραμματέας’ της εταιρείας Priory εξηγεί πως οι πλαστογραφίες που είχαν κατασκευαστεί από το αφεντικό του, ήταν στην πραγματικότητα μια παραπλάνηση, «με σκοπό να αποσπάσουν την προσοχή, προκειμένου να προστατευθούν ορισμένα άλλα έγγραφα» [8] και ένα ακόμα πιο πολύκροτο μυστικό.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

·        
(1) 13 Οκτωβρίου 1993.

(2) 27 Οκτωβρίου 1993.

(3) «Ο Αββάς Σωνιέρ έγινε πλούσιος, κάνοντας εμπόριο στις θείες λειτουργίες», δηλώνει ο Jean-Jacques Bedu, συγγραφέας του βιβλίου ‘Rennes-le-Château. Autopsie d’un mythe’, (Ρεν-λε-Σατώ: Αυτοψία ενός μύθου) Εκδόσεις Loubatières.

(4) Robert Laffont.

(5) ‘La Table d’Isis ou le Secret de la lumière’ (Η Τράπεζα της Ίσιδος ή το μυστικό του Φωτός), Εκδόσεις Guy Trédaniel.

(6) Πυγμαλίων.

(7) Συγγραφέας του βιβλιου ‘Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών: ένα ψέμα και οι χρήσεις του μέσα στον αιώνα’,  Berg International, 1992.

(8) Στην ιστοσελίδα της Rennes-le-Château.

http://www.oodegr.com/oode/grafi/kritiki/da_typos1.htm