ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΒΑΛΕΝΤΙΝΟ;

Άγιος Βαλεντίνος o Ορθόδοξος

Τα τελευταία χρόνια έκανε την εμφάνισή της μια καινούργια γιορτή, η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, προστάτη των ερωτευμένων. Τα μαγαζιά στην αγορά, κυρίως τα ανθοπωλεία και τα είδη δώρων, κάνουν χρυσές δουλειές, οι τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές έχουν με κάτι να ασχολούνται, αλληλοστέλνονται ή αλληλοδίνονται χαμόγελα και φιλιά, ξανάρχονται στην επιφάνεια ή και στέλνονται στις μέρες μας μέσω του διαδικτύου και των κινητών υποσχέσεις για αιώνιες αγάπες. Τούτος ο «Άγιος», ο Βαλεντίνος, είναι αλλιώτικος απ’ όλους τους άλλους, δεν θέλει λειτουργίες και κεριά, μάλλον ηδονίζεται μονάχα με καρδούλες κι ερωτικά; Πότε υπήρξε, αν υπήρξε, και πώς καθιερώθηκε το συγκεκριμένο πρόσωπο ή όνομα ως «Άγιος των ερωτευμένων»;


Εορτάζοντες την  14ην του μηνός Φεβρουαρίου
  Ο ΟΣΙΟΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΣ ο εν τω Όρει
·  Ο ΟΣΙΟΣ ΜΑΡΩΝ
·  Ο ΑΓΙΟΣ ΦΙΛΗΜΟΝΑΣ ή ΦΙΛΙΠΠΟΣ ίερομάρτυρας επίσκοπος Γάζας
·  Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ από το Ψάρι Κορινθίας
·  Ο ΑΓΙΟΣ ΔΑΜΙΑΝΟΣ ο μοναχός
·  Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ο Παϊζάνος
·  Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ο Τραπεζούντιος
·  Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΘΙΜΟΣ μάρτυρας, ο εν Ρώμη.
·  ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΔΥΟ ΒΑΛΕΝΤΙΝΟΙ Ίερομάρτυρες
·  Η ΑΓΙΑ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ, μάρτυς

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΔΥΟ ΒΑΛΕΝΤΙΝΟΙ    Ίερομάρτυρες
Ή διάκριση αυτών των Αγίων δεν είναι σαφής. ο πρώτος ήταν κληρικός της Ρώμης και μαρτύρησε κατά τους διωγμούς του Κλαυδίου Β'. ο δεύτερος ήταν επίσκοπος Τέρνι και μαρτύρησε στη Ρώμη. Τα δε λείψανα του άνακομίστηκαν στην Τέρνι.
Στη Δύση, καθώς και σε πολλούς άλλους μη Όρθόδοξους λαούς, ή εορτή του Αγ. Βαλεντίνου θεωρείται εορτή των ερωτευμένων, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος από τη ζωή των συγκεκριμένων αγίων. Πιθανότατα ή επιλογή αυτή συνδέεται ή με την εποχή πού ζευγαρώνουν τα πουλιά ή και με τη γιορτή της γονιμότητας πού εορταζόταν από τους Ρωμαίους στις 15 Φεβρουαρίου (Λουπερκάλια).

Ο Ορθόδοξος Έλληνας, όσο κι αν ψάξει στο εκκλησιαστικό ημερολόγιο, στις 14 Φεβρουαρίου, δεν θα βρει τον εν λόγω «Άγιο», ούτε όμως και θα ‘βρει άλλον σε άλλη ημερομηνία με το ίδιο όνομα. Όσο κι αν ψάξουμε σε ευρετήρια Αγίων της Ανατολικής Εκκλησίας, ο συγκεκριμένος «Άγιος» είναι ανύπαρκτος, δεν καταγράφεται. Κι αυτό γιατί οι Χριστιανοί της Ανατολής το όνομα Βαλεντίνος, όπως και τα ονόματα Ιούδας και Άρειος, τα είχαν στο περιθώριο, τους θύμιζαν προδοσίες. Τον 2ο αιώνα μ.Χ. ο Αλεξανδρινός Γνωστικός αιρετικός Βαλεντίνος είχε ταλαιπωρήσει αφάνταστα την Εκκλησία του Χριστού… Στο Ρωμαϊκό όμως Μαρτυρολόγιο, της Δύσης, αναφέρονται επτά άγιοι με το όνομα Βαλεντίνος, εκεί η αίρεση του Βαλεντίνου δεν είχε ταλαιπωρήσει τους Χριστιανούς. Οι δύο μάλιστα ήταν Επίσκοποι, οι άλλοι δυο πρεσβύτεροι κι οι άλλοι τρεις λαϊκοί. Είχαν μαρτυρήσει πριν το σχίσμα φυσικά, στα χρόνια των διωγμών.
Τα αρχαία μαρτυρολόγια της Εκκλησίας της Ρώμης σημειώνουν τη 14η  Φεβρουαρίου ως ημέρα μνήμης του «μάρτυρος Βαλεντίνου, πρεσβυτέρου Ρώμης» (Valentinus=σθεναρός στα λατινικά). Δυστυχώς τα ιστορικά στοιχεία που έχουμε για τον άγιο είναι ελλιπή.

Το μαρτύριο του αγίου στη Ρώμη
Ο άγιος Βαλεντίνος έζησε στη Ρώμη τον 3ο αιώνα και ήταν ιερέας, ο οποίος βοηθούσε τους μάρτυρες κατά τη διάρκεια των διωγμών, από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο Β΄ το Γότθο. Η μεγάλη αρετή και η κατηχητική δράση του αγίου είχαν γίνει γνωστές• έτσι συνελήφθηκε και παρουσιάστηκε ενώπιον του αυτοκρατορικού δικαστηρίου… «Γιατί, Βαλεντίνε, θέλεις να είσαι ο φίλος των εχθρών μας και απορρίπτεις τη φιλία μας;» ρώτησε ο αυτοκράτορας, τότε ο άγιος απάντησε, «Άρχοντα μου, αν ήξερες το δώρο του Θεού, θα ήσουν ευτυχής και μαζί σου η αυτοκρατορία σου, θα απορρίπτατε τη λατρεία των ειδώλων και θα λατρεύατε τον αληθινό Θεό και τον Υιό του, Ιησού Χριστό». Ένας από τους παρόντες δικαστές διέκοψε τον άγιο ρωτώντας τον τι πιστεύει για το Δία και τον Ερμή, τότε ο άγιος Βαλεντίνος θαρραλέα απάντησε:«Είναι άθλιοι, και πέρασαν τη ζωή τους μέσα στη διαφθορά και το έγκλημα!» Ο δικαστής, εξαγριωμένος, φώναξε, «βλασφήμησε ενάντια στους Θεούς και ενάντια στην αυτοκρατορία!» Ο αυτοκράτορας εν τούτοις συνέχισε τις ερωτήσεις του με περιέργεια, ικανοποιημένος μιας και βρήκε την ευκαιρία, να μάθει ποια ήταν επιτέλους η πίστη των Χριστιανών. Ο Βαλεντίνος βρήκε λοιπόν το θάρρος να τον προτρέψει να μετανοήσει για το αίμα των Χριστιανών που είχε χύσει. «Πίστεψε στον Ιησού Χριστό, βαφτίσου και θα σωθείς, και ήδη από αυτή τη στιγμή θα διασφαλίσεις τη δόξα της αυτοκρατορίας σου και το θρίαμβο των όπλων σου». Ο Κλαύδιος άρχισε να πείθεται, και να λέει σε εκείνους που ήταν παρόντες: «ακούστε τι όμορφη διδασκαλία που μας κηρύττει αυτός ο άνθρωπος». Αλλά ο έπαρχος της Ρώμης, δυσαρεστημένος, άρχισε να φωνάζει:«Δείτε πώς αυτός ο Χριστιανός παραπλανεί τον Πρίγκιπά μας». Τότε ο Κλαύδιος, παρέπεμψε τον άγιο σε άλλο δικαστή. Αυτός ονομάζονταν Αστέριος, είχε ένα μικρό κορίτσι που ήταν τυφλό δύο χρόνια. Ακούγοντας για τον Ιησού Χριστό, πως είναι το Φως του κόσμου, ρώτησε το Βαλεντίνο, εάν θα μπορούσε να δώσει εκείνο το φως στο παιδί του. Ο άγιος Βαλεντίνος λοιπόν, έβαλε το χέρι του στα μάτια της και προσευχήθηκε: «Κύριε Ιησού Χριστέ, αληθινό Φως, φώτισε αυτό το τυφλό παιδί». Ω θαύμα μέγα! Το παιδί είδε! Έτσι ο δικαστής με όλη την οικογένειά του, ομολόγησε Χριστό. Νήστεψαν για τρεις ημέρες, κατέστρεψαν τα είδωλα που είχαν στο σπίτι τους και τέλος έλαβαν το άγιο βάπτισμα. Μόλις ο αυτοκράτορας έμαθε για όλα αυτά τα γεγονότα, σκέφτηκε αρχικά να μην τους τιμωρήσει, όμως η σκέψη πως στα μάτια των υπηκόων του θα φανεί αδύναμος, τον ανάγκασε να προδώσει το αίσθημα δικαίου που είχε. Έτσι λοιπόν ο άγιος Βαλεντίνος μαζί με άλλους Χριστιανούς, αφού πρώτα τους βασάνισαν τους αποκεφάλισαν στις 14 Φεβρουαρίου του έτους 268 (ή 269).

Τα λείψανα του αγίου στην Αθήνα

Μετά το μαρτύριο κάποιοι χριστιανοί περιμάζεψαν το σώμα του αγίου και λίγο από το αίμα του σε κάποιο φιαλίδιο. Το σώμα του Μάρτυρα μεταφέρθηκε και θάφτηκε στις Κατακόμβες της αγίας Πρίσκιλλας, τόπο κατεξοχήν ενταφιασμού των μαρτύρων. Με την πάροδο του χρόνου, κατά κάποιο τρόπο «λησμονήθηκε», δεδομένου ότι σχεδόν καθημερινά ενταφιάζονταν σε αυτές τις κατακόμβες νέοι μάρτυρες για αρκετούς αιώνες. Η ανάμνηση όμως του μαρτυρίου του αγίου Βαλεντίνου παρέμεινε ζωηρή, ιδιαίτερα στην τοπική Εκκλησία της Ρώμης. Επίσημα η μνήμη του αγίου Βαλεντίνου θεσπίστηκε το 496 από τον Πάπα άγιο Γελάσιο.

Έτσι περνούν 15 αιώνες και φθάνουμε στα 1815 οπότε η θεία βούληση έμελλε να «ταράξει» την αιώνια ανάπαυση του αγίου. Τότε τα λείψανα δωρήθηκαν από τον Πάπα σε κάποιον ευγενή Ιταλό ιερέα (κατά την συνήθεια της εποχής). Ύστερα τα λείψανα «χάνονται» πάλι μέχρι το 1907, οπότε τα ξαναβρίσκουμε στη Μυτιλήνη! στο ρωμαιοκαθολικό ναό της Παναγίας. Φαίνεται πως μετά το θάνατο του κληρικού αυτού, κάποιος απόγονος του ο οποίος είχε κληρονομήσει τα λείψανα, πρέπει να μετανάστευσε στη Μυτιλήνη, στην οποία τότε υπήρχε ακμάζουσα κοινότητα δυτικό-ευρωπαίων ρωμαιοκαθολικών Χριστιανών. Εκεί λοιπόν παραμένουν μέχρι και το 1990 οπότε και μεταφέρονται στην Αθήνα στο ναό των αγίων Φραγκίσκου και Κλάρας της Ιταλικής παροικίας, όπου και βρίσκονται μέχρι σήμερα.

Άγιος Βαλεντίνος ο Έλληνας

Αρχικά θα πρέπει να πούμε πως επαρκή στοιχεία για την εθνική καταγωγή του αγίου δεν υπάρχουν εκτός κάποιες (αποχρώσες) ενδείξεις πως ο άγιος ήταν ελληνικής καταγωγής. Ενδεικτικά θα αναφέρουμε πως η αρχαιότερη απεικόνιση του αγίου που φέρει την επιγραφή «O ΑΓΙΟC BAΛΕΝΤΙΝΟC» στα ελληνικά, βρίσκεται στην εκκλησία της Παναγίας της Αρχαίας (Santa Maria Antiqua) του 6ου  αιώνα, η οποία ήταν η ενορία των Ελλήνων της Ρώμης. Στο ναό αυτό τιμούσαν ιδιαίτερα τους Έλληνες αγίους και γενικά τους εξ’ Ανατολής. Την αγιογράφηση και την ανακαίνιση του ναού είχε παραγγείλει ο Έλληνας Πάπας Ιωάννης ο Ζ΄ (705-707) και την τελείωσαν οι διάδοχοί του, μεταξύ των οποίων ο τελευταίος Έλληνας Πάπας Ρώμης Ζαχαρίας (741-752). Ίσως όμως δεν είναι τυχαίο ότι μετά από 17 αιώνες τα λείψανα ήρθαν στην Ελλάδα. Το θέμα όμως εδώ χωρά ακόμη πολλή έρευνα.

Άγιος Βαλεντίνος προστάτης των ερωτευμένων

Εκτός από τα ιστορικά στοιχεία που έχουμε για τον άγιο Βαλεντίνο, η ζωή του συνοδεύεται από διάφορους θρύλους, όπως αυτή που τον θέλει προστάτη των ερωτευμένων…

Ο άγιος που είχε τη φήμη του ειρηνοποιού, κάποια μέρα ενώ καλλιεργούσε στον κήπο του τριαντάφυλλα, άκουσε ένα ζευγάρι να μαλώνει πολύ έντονα. Αυτό συγκλόνισε τον άγιο, ο οποίος αφού έκοψε ένα τριαντάφυλλο, βγήκε στο δρόμο πλησίασε το ζευγάρι και τους παρακάλεσε να τον ακούσουν. Αυτοί έστω και ανόρεκτα υπάκουσαν, ο άγιος αφού τους πρόσφερε το τριαντάφυλλο τους ευλόγησε. Αμέσως η αγάπη επανήλθε ανάμεσά τους, λίγο αργότερα αυτοί επέστρεψαν και ζήτησαν από τον άγιο να ευλογήσει το γάμο τους. Άλλη παράδοση αναφέρει πως μια από τις κατηγορίες εναντίον του αγίου ήταν, πως είχε απειθαρχήσει στην εντολή του αυτοκράτορα να μην συνάπτουν γάμο άνδρες που δεν είχαν εκπληρώσει τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις, ενώ ο άγιος είχε ευλογήσει το γάμο νεαρών Χριστιανών στρατιωτών, με τις αγαπημένες τους.

Πέρα από όλα αυτά, πιθανότατα η επιλογή του ως «αγίου των ερωτευμένων», να σχετίζεται και με την ειδωλολατρική γιορτή των Λουπερκαλίων, γιορτή της γονιμότητας, που εορτάζονταν από τους Ρωμαίους στις 15 Φεβρουαρίου• άλλοι συνδέουν τη γιορτή με την εποχή του ζευγαρώματος των πουλιών κατά την περίοδο αυτή. Σίγουρο πάντως είναι πως ο άγιος, δεν έχει καμία σχέση με το εμπόριο (marketing) των λουλουδιών, των δώρων και των κοσμικών κέντρων που ευτελίζουν τον Έρωτα, το μεγάλο αυτό δώρο του Θεού.

Άγιος Βαλεντίνος και Ορθοδοξία

Πολλοί είναι όμως αυτοί που προβάλλουν την ένσταση πως ο άγιος Βαλεντίνος δεν αναφέρεται πουθενά στο εορτολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Πράγματι στις 14 Φεβρουαρίου στο εορτολόγιο της Εκκλησίας μας αναφέρονται οι όσιοι Αυξέντιος, Μάρωνας και οι νεομάρτυρες Νικόλαος και Δαμιανός. Η εξήγηση είναι απλή: την αρχαία εποχή που συντάσσονταν οι αγιολογικοί κατάλογοι, τα συναξάρια και τα μαρτυρολόγια είχαν καθαρά τοπικό χαρακτήρα και η φήμη ενός αγίου δεν σήμαινε πως εκτεινόταν σε όλη την Εκκλησία. Έτσι υπάρχουν άγιοι που τιμώνταν σε μία περιοχή πολύ, ενώ σε άλλη ήταν εντελώς άγνωστοι, π.χ ο άγιος Δημήτριος που είναι πασίγνωστος σε όλη την Ανατολική Εκκλησία, στη Δύση δεν τιμάται καθόλου, είναι σχεδόν άγνωστος, αυτό όμως δε σημαίνει πως δεν είναι άγιος. Άλλο παράδειγμα από τη σύγχρονη Εκκλησία: ο άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης (†1922) ενώ στην Ελλάδα είναι γνωστός, στη Ρωσία είναι παντελώς άγνωστος, αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι δεν είναι άγιος.

Ο άγιος Βαλεντίνος είναι άγιος της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας και δεν τίθεται θέμα επειδή τιμάται στη Δύση σήμερα, το Σχίσμα –η μεγάλη αυτή τραγωδία και μέγα σκάνδαλο της διαίρεσης των Χριστιανών- ήρθε πολύ αργότερα. Όσοι λοιπόν τιμούν τον άγιο Βαλεντίνο έργο θεάρεστο επιτελούν, γιατί «Θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ… καί ὁ Θεός ἡμῶν ἐν ἁγίοις ἐπαναπαύεται».

Τιμή μάρτυρος-Μίμησις μάρτυρος

Τιμούμε τους αγίους μας και τον άγιο Βαλεντίνο, όταν μιμούμαστε το θάρρος τους να διακηρύττουν την πίστη τους στο Σωτήρα Χριστό, ακόμη και με κόστος την ίδια τους τη ζωή. Τους τιμούμε όταν τους επικαλούμαστε να πρεσβεύσουν στο Θεό, να μας ελεήσει και να συγχωρέσει τις πολλές μας αμαρτίες. Τους τιμούμε όταν μας είναι υποδείγματα κατά Χριστόν ζωής. Δεν τιμούμε τους αγίους όταν εξαντλούμε την «τιμή» τους σε κοσμικές διασκεδάσεις και γλέντια, στην καλύτερη περίπτωση… Τιμή μάρτυρος – Μίμησις μάρτυρος!

Πηγές:
1. Εγκυκλοπαίδεια
New Advent (www.newadvent.org)
3. Oxford Dictionary of Saints
4. Ελληνισμός & Ορθοδοξία, Εκδόσεις PSL Λιβάνη
5. Ο άγιος Βαλεντίνος της Αθήνας, Εκδόσεις Καλός Τύπος
Αναδημοσίευση: Ιστότοπος Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Κερατέας
Πηγή:
http://istologio.org/?p=1408#more-1408


Γνωρίζατε ότι α λείψανα του Αγίου Βαλεντίνου βρίσκονταν στη Μυτιλήνη, επί 2 αιώνες, χωρίς να το ξέρει ο κόσμος;
(Απόσπασμα από την τοπική εφημερίδα Εμπρός) Ο «Μυτιληνιός» Άγιος Βαλεντίνος… επιστρέφει

Τέτοιες μέρες πριν ένα χρόνο, από τις σελίδες αυτής της εφημερίδας αποκαλύπταμε πως επί δυο ολόκληρους αιώνες τα λείψανα του Αγίου Βαλεντίνου, προστάτη αγίου των ερωτευμένων, που θα μπορούσε να είναι και άγιος προστάτης της λεσβιακής οικονομίας, αναπαύονταν στην καθολική εκκλησία, τη γνωστή σε όλους μας «Φραγκοκλησιά», στην οδό Ερμού, κάτω από την Αγία Τράπεζα. Όπως είχαμε αποκαλύψει, τα λείψανα του Αγίου Βαλεντίνου, το 1990 μεταφέρθηκαν από τον τότε εφημέριο της Καθολικής Εκκλησίας της Μυτιλήνης, φραγκισκανό μοναχό π. Τορκουάτο Μορίνι, μια και ελλείψει πληρώματος της Εκκλησίας δε διέμενε πια στο νησί, αλλά στην Αθήνα και περιστασιακά εξυπηρετούσε και τη Μυτιλήνη. Κάποια τμήματα από αυτά τα λείψανα τοποθετήθηκαν στο παρεκκλήσι του Τάγματος των Καπουτσίνων, το αφιερωμένο στους Αγίους Φραγκίσκο και Κλάρα, στην οδό Γκυϊλφόρδου 7 στην πλατεία Βικτωρίας στην Αθήνα και κάποια άλλα λέγεται πως στάλθηκαν στην έδρα της Καθολικής Εκκλησίας στη Ρώμη. Από όπου και είχαν ξεκινήσει το ταξίδι τους στην Ανατολή πριν δυο αιώνες…
Σήμερα αποκαλύπτουμε πως τα λείψανα του αγίου και μετά από όλες τις «νόμιμες και επιβαλλόμενες διαδικασίες που προβλέπονται από τους Ιερούς Κανόνες της Εκκλησίας για τη μεταφορά Λειψάνων Αγίων», όπως λέει ο κ. Νικόλαος, Καθολικός Αρχιεπίσκοπος Νάξου, Τήνου, Άνδρου και Μυκόνου, τοποτηρητής της Χίου και Μητροπολίτης παντός Αιγαίου, την επόμενη Κυριακή 14 Φεβρουαρίου θα ήταν στη Μυτιλήνη. Πλην όμως φαίνεται πως ένα τέτοιο σημαντικό γεγονός, όχι μόνο από θρησκευτικής πλευράς αλλά και αναπτυξιακής για τον τόπο μας, προσκρούει στην παράλογη και προσβλητική για την Καθολική Εκκλησία «λογική» κάποιων εμπόρων της οδού Ερμού, γειτόνων του ναού, αλλά προπάντων στην αθάνατη γραφειοκρατία του ελληνικού κράτους…

Στο δρόμο για τη Μυτιλήνη

Στις 12 Φεβρουαρίου 2009, πριν έναν ακριβώς χρόνο, έγινε η απότμηση από τον Αρχιεπίσκοπο των Καθολικών των Αθηνών, κ. Νικόλαο, τμήματος από τα Λείψανα του Αγίου Βαλεντίνου, υπογράφτηκε ειδικό επίσημο έγγραφο της πράξης αυτής, παρουσία και του ιερατικώς προϊσταμένου του παρεκκλησίου του Αγίου Φραγκίσκου και της Αγίας Κλάρας, ιερομονάχου καπουτσίνου, π. Γαβριήλ Ριγκέτο, και παρεδόθησαν στον Αρχιεπίσκοπο Νάξου, Τήνου, Άνδρου και Μυκόνου με την ιδιότητά του, τού Αποστολικού Τοποτηρητή της Καθολικής Επισκοπής Χίου (Χίος, Μυτιλήνη και Σάμος), προκειμένου να τα επαναφέρει στη Μυτιλήνη.
«Το τμήμα αυτό των Λειψάνων του Αγίου Βαλεντίνου και το επίσημο έγγραφο», μας λέει ο κ. Νικόλαος, «φυλάσσονται τώρα στην Αρχιεπισκοπή Νάξου, Τήνου, Άνδρου και Μυκόνου και συγκεκριμένα στο νησί της Τήνου, αναμένοντας την αποπεράτωση της επισκευής του ενοριακού ναού της Μεταστάσεως της Θεοτόκου, στη Μυτιλήνη, για να επιστρέψουν και να επανατοποθετηθούν κάτω από την Ιερά Τράπεζα.»
Όπως λέει ο κ. Νικόλαος, «δε θελήσαμε να τα μεταφέρουμε τώρα που ο ναός αντιμετωπίζει προβλήματα επισκευής, για να μην υπάρξει έστω και η παραμικρή υπόνοια ότι επιλέξαμε τη χρονική αυτή στιγμή για λόγους σκοπιμότητας και ότι τα Ιερά Λείψανα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για υλικούς και άλλους σκοπούς που δε συνάδουν με την ιερότητα, το σεβασμό και την ευλάβεια των πιστών προς τους αγίους».
«Η επίσημη επιστροφή των Ιερών Λειψάνων», καταλήγει, «θα γίνει με κάθε ιερότητα και λαμπρότητα που αρμόζει σε έναν άγιο μάρτυρα της πίστεως. Μοναδικός σκοπός μας, η ενίσχυση της πίστεως της μικρής ενοριακής κοινότητας των Καθολικών Χριστιανών της Μυτιλήνης και όσων Χριστιανών ξέρουν να τιμούν, σε Ανατολή και Δύση, τους κοινούς αγίους.»
Και όποτε, προσθέτουμε εμείς, αποφασίσει το υπουργείο Πολιτισμού να… «βρει» τη μελέτη επισκευής του ναού και την εγκρίνει. Αλλά και όποτε αποφασίσει η Ελληνική Πολιτεία ότι, ακόμα και σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, η συντήρηση μνημείων σαν αυτό της καθολικής εκκλησίας συμβάλλει στην ανάπτυξη του πολιτισμού των Ελλήνων. Κι όποτε θα ξεπεράσουμε την κρίση, τι άλλο θα έχουμε να επιδείξουμε εξόν από αυτόν τον πολιτισμό;

Από τη Ρώμη…
Σύμφωνα με την αγιολογία των Καθολικών, ο πιθανότατα πρεσβύτερος Βαλεντίνος συνελήφθη στη Ρώμη όταν αυτοκράτορας ήταν ο Κλαύδιος Β΄, ο επονομαζόμενος και Γότθος. Αφού βασανίστηκε, εκτελέστηκε διά αποκεφαλισμού στις 14 Φεβρουαρίου του 268 στην οδό Φλαμίνια. Οι σύντροφοί του τότε περισυνέλεξαν το αίμα του σε ένα γυάλινο φιαλίδιο και έθαψαν το σώμα του μαζί με το γυάλινο φιαλίδιο στις κατακόμβες της Αγίας Πρισκίλλας.
Όπως αναφέρει ο Δημήτρης Παπαδάκης - Περιθωράκης, που έχει γράψει σχετική μελέτη, το νεκρό σώμα του Αγίου Βαλεντίνου, με την πάροδο του χρόνου, κατά κάποιο τρόπο «λησμονήθηκε» ως λείψανο, δεδομένου ότι σχεδόν καθημερινά ενταφιάζονταν σε αυτές τις κατακόμβες και νέοι μάρτυρες και για αρκετούς αιώνες. Η ανάμνηση, όμως, του Μαρτυρίου του Αγίου Βαλεντίνου παρέμεινε ζωηρή, ιδιαίτερα στην τοπική Εκκλησία της Ρώμης.
Το έτος 1815, τη γαλήνη των λειψάνων του Αγίου Βαλεντίνου, που «ξεχασμένα» αναπαύονταν στη νεκρόπολη των κατακομβών, διέκοψαν τα βήματα του φύλακα των κατακομβών π. Πέτρου Κόμπι, που έφτασε ακριβώς μπροστά στο σκαλισμένο στο τοίχωμα των κατακομβών τάφο, με τη μισοσβησμένη επιγραφή: ΒΑΛΕΝΤΙΝΟΣ.
Στις 22 Σεπτεμβρίου του 1815, όταν πάπας στη Ρώμη ήταν ο Πίος Ζ΄, ο τότε βικάριός του, καρδινάλιος Ιούλιος ντι Σομάλια, κατόπιν εντολής του ποντίφικα, επέτρεψε την αφαίρεση των λειψάνων του Αγίου Βαλεντίνου από τις κατακόμβες της Αγίας Πρίσκιλλας. Τα συγκεκριμένα λείψανα δωρίθηκαν στον ιερέα ευγενή Ιωάννη - Βαπτιστή Λονγκαρίνι ντι Σ. Κοστάνζο από το δουκάτο του Ουρμπίνο. Ο ιερέας αυτός ήταν παρεκκλησιάρχης και υμνωδός στο βασιλικό παρεκκλήσι του καθεδρικού ναού του Ispali στη Σεβίλλη της Ισπανίας.
Στη λειψανοθήκη, εκτός από τα λείψανα του Αγίου Βαλεντίνου, τοποθετήθηκε και το φιαλίδιο στο οποίο οι σύντροφοί του είχαν περισυλλέξει και τοποθετήσει το αίμα του από τον αποκεφαλισμό. Στην ίδια λειψανοθήκη τοποθετήθηκε και μια συνοδευτική περγαμηνή αυθεντικότητας. Στη συνέχεια δε, ασφαλίστηκε με ειδικές μεταξωτές κόκκινες κορδέλες, στερεωμένες και σφραγισμένες με βουλοκέρια της αρμόδιας εκκλησιαστικής αρχής. Εκτός από την προαναφερθείσα εσωτερική περγαμηνή, ας σημειωθεί πως υπάρχουν και εξωτερικά συνοδευτικά έγγραφα, όπου ανάμεσα στ’ άλλα και σύμφωνα με τη μελέτη του Δημητρίου Παπαδάκη - Περιθωράκη πάντα, αναφέρουν ότι: «στο νέο κάτοχο παραχωρείται το δικαίωμα φύλαξής τους, της δωρεάς σε άλλους, της μετακομιδής τους έξω από τη Ρώμη, της έκθεσης και δημόσιας απόδοσης τιμών από τους πιστούς και τοποθέτησής τους σε οποιαδήποτε εκκλησία, ευκτήριο οίκο ή παρεκκλήσι».
Κάπως έτσι και άρχισε το ταξίδι του συγκεκριμένου Αγίου Βαλεντίνου, ενός από τους 18 αγίους της Καθολικής Εκκλησίας με το ίδιο όνομα.

… στη Μυτιλήνη
για δεύτερη φορά μετά το 1815, τα λείψανα του Αγίου Βαλεντίνου τα συναντάμε το 1907 στη Μυτιλήνη. Η κοινότητα των Καθολικών της Μυτιλήνης ήταν ευάριθμη τότε, με μέλη που εκκλησιάζονταν ανελλιπώς στον καθολικό ναό στην οδό Ερμού, του οποίου μέχρι και πρόσφατα είχε την επιμελητεία το Μοναχικό Τάγμα των Φραγκισκανών Ελασσόνων, προτού περάσει σήμερα στη διαχείριση του άλλου μοναχικού τάγματος, των επίσης Φραγκισκανών Καπουκίνων. Η καθολική κοινότητα της Μυτιλήνης τότε εκκλησιαστικά υπαγόταν στον Καθολικό Επίσκοπο Χίου, και αυτός με τη σειρά του στον Καθολικό Αρχιεπίσκοπο Σμύρνης.
Πώς έφθασαν τα λείψανα στη Μυτιλήνη παραμένει άγνωστο. Θεωρείται πως με το θάνατο του παρεκκλησιάρχη και ευγενούς Ιωάννου - Βαπτιστού Λονγκαρίνι ντι Σ. Κονστάνζο, τα λείψανα του Αγίου Βαλεντίνου κληροδοτήθηκαν σε κάποιον από τους οικείους του, ο οποίος με τη σειρά του τα κληροδότησε σε κάποιον απόγονό του, που πιθανότατα θα μετανάστευσε στη Μυτιλήνη περί τα τέλη του 19ου αιώνα.
Γεγονός και μάλιστα βασισμένο σε επίσημα έγγραφα είναι ότι, στις 26 Απριλίου του 1907, ο τότε Καθολικός Αρχιεπίσκοπος Σμύρνης Δομήνικος Μαρέγκος, στη διάρκεια μιας ποιμαντικής του επίσκεψης στη Μυτιλήνη, προέβη - ίσως και μετά από αίτημα - σε αυτοψία και αυθεντικοποίηση των λειψάνων του Αγίου Βαλεντίνου. Τα λείψανα είχαν τοποθετηθεί κάτω από το κεντρικό ιερό βήμα του καθολικού ναού της Μυτιλήνης, τα οποία πιθανότατα είχαν δοθεί προς φύλαξη από τον κάτοχό τους στον τότε εφημέριο της Μυτιλήνης.
Στη σύντομη, λοιπόν, έκθεση που ο αρχιεπίσκοπος συνέταξε, αναφέρει: «Στον καθένα ξεχωριστά, και σε όλους εκείνους που θα έχουν ενώπιόν τους αυτή μας την έκθεση, πιστοποιούμε ότι πραγματοποιήσαμε την κεκανονισμένη αυτοψία των λειψάνων του Αγίου Βαλεντίνου Μάρτυρα και τα οποία επανατοποθετήσαμε στην ξύλινη λειψανοθήκη τους, εφοδιασμένη με τζάμι και επενδυμένη με έγχρωμο χαρτί. Τη λειψανοθήκη τη σφραγίσαμε καλά και την ασφαλίσαμε με μεταξωτή ταινία, προσεπισφραγίζοντάς την με τη δική μας σφραγίδα.»
Εκτός, όμως, απ’ αυτό το επίσημο αρχιεπισκοπικό ντοκουμέντο αυθεντικοποίησης, σώζεται και ιδιόχειρο σημείωμα του τότε Καθολικού Εφημερίου Μυτιλήνης π. Βίτου - Ροβέρτου, όπου μεταξύ των άλλων επιβεβαιώνεται με ημερομηνία «Μυτιλήνη 1.5.1907» η πραγματοποιηθείσα αυτοψία: «[…] ο Σεβασμιότατος αρχιεπίσκοπος Σμύρνης πραγματοποίησε αυτοψία στα τίμια λείψανα του Αγίου Βαλεντίνου, από τα οποία κράτησε τμήματα προορισμένα για τη Ρώμη, τη Σμύρνη και τη δωρήτρια οικογένεια […]». Τελευταία κάτοχος των τιμίων λειψάνων ήταν η Λουκία Θεοφανοπούλου - Bongigli, η οποία τα δώρισε στον καθολικό ναό της Μυτιλήνης.
Και τα λείψανα ξεχάστηκαν μέχρι το 1990.
Όπως γράψαμε πριν, το έτος 1990, όταν εφημέριος του καθολικού ναού της Μυτιλήνης, υπερήλικας πια, ήταν ο φραγκισκανός μοναχός π. Τορκουάτο Μορίνι αποφάσισε τη μετακομιδή των τιμίων λειψάνων από το ναό της Μυτιλήνης στο ναό Αγίων Φραγκίσκου και Κλάρας των Ιταλών, στην οδό Γκυϊλφόρδου 7, στην Αθήνα. Για πολλούς παραμένει ανεξήγητη η «εχεμύθεια» του τότε εφημερίου Μυτιλήνης π. Τορκουάτο σχετικά με την ύπαρξη αυτών των λειψάνων στο ναό της Μυτιλήνης, την οποία δεν είχε κοινοποιήσει σε κανένα, και μάλιστα σε μια εποχή που η φήμη του Αγίου Βαλεντίνου ως προστάτη των ερωτευμένων είχε αρχίσει να φθάνει στα πέρατα του κόσμου. Κάτι που αν μη τι άλλο θα αποτελούσε και δόξα για τον άδειο και ξεχασμένο καθολικό ναό του στη Μυτιλήνη. Ίσως και να ήθελε ο Μοναχός να μη συνδεθεί ο άγιος με την εμπορικοποίηση που τότε είχε αρχίσει να συνδέεται μαζί του. Έφερε, το λοιπόν, κυριολεκτικά κρυφά τα λείψανα από τη Μυτιλήνη στην Αθήνα. Με κάθε «μυστικότητα», τα τοποθέτησε κάτω από την Αγία Τράπεζα του εσωτερικού παρεκκλησίου του ναού των Ιταλών στην πλατεία Βικτωρίας στην Αθήνα, που έχει τη μορφή ροτόντας και είναι ολομάρμαρη, παρεκκλήσι που τώρα είναι αφιερωμένο στον Άγιο Βαλεντίνο. Το 1994 και μετά το θάνατο του π. Τορκουάτο, η λειψανοθήκη βρέθηκε επιμελώς «κρυμμένη» από το Δημήτριο Παπαδάκη - Περιθωράκη. Ακόμα και το τζάμι της λειψανοθήκης ήταν καλυμμένο με ύφασμα, και το κιβώτιο με τα λείψανα έδιδε την εντύπωση ότι περιείχε μάλλον κάποια ιερά σκεύη, παρά τα λείψανα του πασίγνωστου πλέον σε όλο τον κόσμο Μάρτυρα Βαλεντίνου!

Η καθολική κοινότητα της Μυτιλήνης
Στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου αλλά και στη Σμύρνη, ήδη από τις αρχές - κυρίως - του 18ου αιώνα, εγκαταστάθηκε πλήθος Ευρωπαίων (Ιταλών, Μαλτέζων, Γάλλων, Ισπανών κ.λπ.) με πολλές ιδιότητες. Των εμπόρων, των ναυτικών, των προξένων, ακόμα και των τυχοδιωκτών. Λόγω των ευμενών πολιτικών και οικονομικών συνθηκών, ρίζωσαν στην περιοχή. Με την πάροδο, όμως, του χρόνου, όλοι αυτοί έχαναν την εθνική τους συνείδηση, αλλά και τη γλώσσα τους ξεχνούσαν, αφού βαθμιαία γίνονταν κάτοχοι της Ελληνικής, και αυτήν τη γλώσσα με στοιχεία της δικής τους χρησιμοποιούσαν στις συναλλαγές τους.
Αυτοί ήταν οι περίφημοι φραγκολεβαντίνοι· δηλαδή οι Ευρωπαίοι κάτοικοι της Εγγύς Ανατολής. Συνδετικός κρίκος όλων των ετερόκλητων αυτών Ευρωπαίων ήταν η κοινή καθολική πίστη, με επίκεντρο τους πολυάριθμους ναούς τους. Το ζήτημα της συγκράτησης αυτών των Ευρωπαίων καθολικών στο δόγμα τους ήταν πρωταρχικό και ανέκαθεν βασάνιζε την ηγεσία της Καθολικής Εκκλησίας, γι’ αυτό και η αποστολή και εγκατάσταση δυτικών Μοναχικών Ταγμάτων στον ελληνικό γεωγραφικό χώρο, εκεί δηλαδή όπου υπήρχε καθολικό στοιχείο.
Οι Ευρωπαίοι αυτοί συνήθως κατοικούσαν σε ιδιαίτερες συνοικίες, τους λεγόμενους φραγκομαχαλάδες. Τέτοιους συναντάμε στη Θεσσαλονίκη, τη Σμύρνη, τη Χίο, τη Μυτιλήνη στην περιοχή του κάτω Κιοσκιού, με δικά τους νεκροταφεία, σχολεία κ.λπ.. Φράγκικο νεκροταφείο υπήρχε και στη Μυτιλήνη, που σύμφωνα με την Καθολική Εκκλησία «κάποια δημοτική αρχή της Μυτιλήνης, για ανεξήγητους λόγους, θεώρησε καλό να ισοπεδώσει και να δημιουργήσει παιδική χαρά!».
Μετά το 1912, όταν και η Μυτιλήνη ενσωματώθηκε στην Ελλάδα, η καθολική κοινότητα του νησιού συνέχιζε την ύπαρξή της συσπειρωμένη γύρω από το ναό της. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, όμως, και κυρίως η μετακατοχική περίοδος με τα τόσα προβλήματα, επέφερε ένα ισχυρό πλήγμα.
Η αναχώρηση του φραγκισκανού μοναχού π. Τορκουάτο Μορίνι στην Αθήνα σήμανε και το ουσιαστικό κλείσιμο του ναού που «λειτουργούσε» πια μόνο για κάποια κηδεία κάποιου από τους ελάχιστους καθολικούς της Μυτιλήνης.
Σήμερα, μία μικρή δυναμική και δραστήρια ομάδα της καθολικής ενοριακής κοινότητας της Μυτιλήνης συνεχίζει να δραστηριοποιείται στο χώρο της ενορίας. Η πνευματική εξυπηρέτηση της καθολικής εκκλησίας της Μυτιλήνης εξασφαλίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο από την Καθολική Επισκοπή Χίου και την Ιερά Αρχιεπισκοπή Νάξου, Τήνου, Άνδρου και Μυκόνου.
Ο αριθμός των γνωστών καθολικών χριστιανών της Μυτιλήνης είναι 57 άτομα, τα οποία βρίσκονται και σε καταλόγους εγγεγραμμένα. Βρίσκονται σκορπισμένα, όμως, σε όλο το νησί της Λέσβου και δύσκολα μπορεί να τους συγκεντρώσει κανείς όλους για τη Θεία Λειτουργία με τον π. Μάριο που έρχεται στη Μυτιλήνη ειδικά για το σκοπό αυτό. Επίσης ο ναός είναι ανοικτός κάθε Κυριακή από τις 11 το πρωί και μία μικρή ομάδα των ενοριτών διαβάζουν το Λόγο του Κυρίου της Κυριακής και τον μελετούν με τη βοήθεια του σχετικού γραπτού κηρύγματος, το οποίο και αποστέλλεται έγκαιρα με τη βοήθεια των ηλεκτρονικών μέσων.
Πλέον κατά καιρούς, στον καθολικό ναό της Μυτιλήνης τελούνται και άλλα Μυστήρια, όπως του Βαπτίσματος και του Γάμου.



Θα… απομονώσουμε τον έναν από τους επτά, τον πρεσβύτερο Βαλεντίνο, ελπίζοντας να δώσουμε μια κάποια απάντηση στη …γιορτή των ερωτευμένων. Αυτός -όπως τουλάχιστον έχω διαβάσει σε σοβαρή αρθρογραφία- μαρτύρησε επί αυτοκράτορα Κλαυδίου του Β΄, στη Ρώμη, το 269 μ.Χ., στις 14 Φεβρουαρίου. Το σώμα του το περισυνέλεξε και το ενταφίασε στον κήπο του σπιτιού της, στη Φλαμινία οδό, η ευγενής Χριστιανή Σαβινέλλα. Επί πάπα Ιουλίου του Α΄ (337- 352) κοντά στον τάφο του Αγίου χτίστηκε προς τιμή του μάρτυρα, Ναός και κοιμητήριο. Τον 11ο αιώνα, άγνωστο πώς, ο Ναός αυτός καταστράφηκε. Το 1888 ο αρχαιολόγος Μαρούκι μελέτησε την υπόθεση, έκαμε ανασκαφές κι έφερε στο φως τα ερείπια του Ναού του Αγίου Βαλεντίνου. Στον τόπο των ερειπίων διαμορφώθηκε ένα μικρό δασάκι, στο οποίο συναντιόντουσαν τα ερωτευμένα ζευγαράκια της Ρώμης. Από εδώ και πέρα αντιλαμβάνεται ο καθένας μας τη συνέχεια. Το εμπορικό δαιμόνιο εργάστηκε άριστα!
Αυτήν την εξήγηση στην υπόθεση της γιορτής του «Αγίου» Βαλεντίνου, ως προστάτη των ερωτευμένων, τη βρίσκω πιο αληθοφανή από τις άλλες δύο, τη μια που κάνει λόγο για έναν καρδιοκατακτητή Iταλοαμερικανό ηθοποιό του αιώνα μας με το όνομα Βαλεντίνο και την άλλη που υποστηρίζει πως η εν λόγω γιορτή είναι αναβίωση των Λουπερκαλίων, δηλαδή μιας ειδωλολατρικής γιορτής που γινόταν στην αρχαία Ρώμη με ιεροτελεστίες και γλέντια που σχετίζονταν με τη γονιμότητα.

Κλείνοντας ας σημειώσω και τα εξής: Καλό θα είναι να μιλάμε στα παιδιά μας για τον έρωτα. Για τον έρωτα όμως εκείνον, που δεν περιορίζεται μόνο στην τριβή των σωμάτων. Ο αληθινός έρωτας είναι κάτι παραπάνω από τη γενετήσια λειτουργία, είναι κοινωνία προσώπων, είναι σοβαρή υπόθεση που έχει στόχο την αιωνιότητα. 
Κι ας μην ξεχνάμε, εκείνη την όμορφη σκέψη του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος: Είναι ευτυχισμένος όποιος έχει για το Θεό τέτοιο πόθο κι αγάπη, όπως «ο μανικός εραστής» προς την ερωμένη του! Αν θέλουμε, ας ερωτευθούμε και το Θεό.
—————-
* Εφημερίδα Εμπρός, 14 Φεβρουαρίου 2007
Ο Θείος έρως
( http://www.oodegr.com/oode/pateres1/paisios/theios_erws1.htm )
Μάξιμος ο Ομολογητής , Έρωτας
( http://www.ellopos.gr/mystics/maximus/16.asp )
Περί του Θείου Έρωτος – Γέροντας Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης
(  http://www.orthodox-answers.gr/peri-theioy-erotos )
 ΤΑ ΠΛΑΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΑΛΛΟ ΑΡΘΡΟ(ΠΡΟΦΑΝΏΣ)